Hraðakstur

er eitthvað sem allir vilja fá að framkvæma og flestir gera einhvern tímann. Í öllum akstri verða slys,hugsanlega fleiri og alvarlegri eftir því sem hraðar er ekið.

Louis Hamiltom og Michael Schumacher eru ímynd gladiatoranna í hugum okkar, karlar í krapinu. Við viljum stundum keyra eins og þeir. Þá er það helst löggan með radarinn sem maður þarf að óttast.

Það er átakanlegt að horfa á og hlusta á móður drengs sem lét lífið í umferðarslysi. það þýðir hinsvegar ekki fyrir okkur að vera að reyna að endurlifa einstakan atburð eða gömul slys. Slysið varð og slys verða. Spurningin er er hægt að gera ráðstafanir til þess að það verði lengra í næsta slys?

Lögreglan er mis-töff eftir stöðum á hnettinum. Refsingar eru misjafnar. Maður kærir sig ekki um að missa teinið eða borga háa sekt fyrir að fá að kitla pinnann á súperbíl, eins og ég var að prófa í gær. Góðhest, trylltan gæðing. Maður varð bara ungur aftur. Það lá við að ég lenti í háfnum fyrir spyrnu en ég slapp.

Ég fór að hugsa á meðan, hvort þetta væri góður byrjendabíll? Hvort ég hefði haft gott af að fá svona bíl í hendur með nýtt próf 17 ára. Ég held að það hefði ekki breytt neinu. Pabbi átti áttagata tryllitæki þegar ég fékk prófið og ég var kaldur við að gefa í og sýna öðrum að ég hefði í fullu tré við þá. Ég gerði vitleysur en slapp bara með það.Var heppinn, sanngjarnt eða ekki. Ég var bara strákur eins og þeir voru og verða alltaf, vildi sýnast og vera kall í krapinu. Auðvitað var maður alltof kaldur, ábyrgðarlaus og hugsaði ekkert um mömmu eða pabba eða systkinin, hvað þá lífið, hjólastóla eða örkuml. Bílslys sem voru þó ekkert óalgeng þá frekar en nú. En maður þekkti enga lamaða í hjólastólum. Maður var ósæranlegur sjálfur og slysin hentu auðvitað bara aðra.

Hefði maður geta lifað við að fá ökuskírteini 17 ára bundið við 60 hestöfl? Verða að keyra með stórt L á bílnum ? Hefði maður geta lifað við reglur um sviptingu ökuleyfis fyrir 17 ára við 55 km hraða, 18 ára 60 km, 19 ára 65 ,20 ára 70 km? Geta farið á kvartmíluna til að spyrna? Keypt tíma á formúlubíl og fengið tilsögn? Maður fór að vinna á stórum vörubílum þá fyrir tvítugt þar sem gamla prófið var þá í gildi. Nú er þetta allt í einhverjum Eevrópureglum og ekkert má.

Hugsanlega hefðu einhver svona ákvæði einhver áhrif. En samt held ég að einfaldlega eitt hefði áþreifanlegustu áhrifin: Töff lögga. Maður er til dæmis skíthræddur við lögguna í Ameríku. Hún er allstaðar og er vægðarlaus ef maður brýtur af sér. Hún lætur mann í friði ef maðir keyrir eins og maður og gerir allt rétt.Hún er yfirleitt ekki með óþarfa áreiti eins og þefaraganginn sem er svo vinsæll hér. Í Ameríku er bíllinn framhald af heimili þínu þar sem þú ert húsbóndinn og því friðhelgur meðan þú ert ábyrgur og fylgir reglunum. En ef þú gerir eitthvað sem er hættulegt öðrum þá er emgin elsku mamma...

Bíll er hættulegt verkfæri eins og allt sem hægt er að nota líka sem vopn. Hvort sem það eru byssur, hnífar eða barefli, getur allt valdið skaða við beitingu. Það er hinsvegar ekki verkfærið sem veldur, það er sá sem á heldur. Maður verður líka að spyrja sig með hverjum viltu aka? Treystirðu bílstjóranum? Ég fer ekki upp í flugvél hjá hverjum sem er. Unglingur verður að hugsa svoleiðis líka áður en hann sest uppí.

Það er síðast og síst maðurinn sjálfur, rækt hugans, uppeldið sem máli skiptir þegar forðast skal hraðakstur. Og að fylgja bönnum vægðarlaust eftir af opinberri hálfu.

Athugasemdir

[Hrólfur Þ Hraundal, 17.9.2011 kl. 10:34]

Ég hef oft velt því fyrir mér hversvegna við félagarnir sluppum svo vel að eingin okkar hefur lent í alvarlegum umferða ó höppum. Samt vorum við á eldgömlum bílum og dekkin voru ekki metin eftir munstur dýpt heldur því hvað mörg strigalög voru eftir. 

Bremsur voru heppilegar en ekki nauðsinlegar því bílar voru til þess að komast áfram og veiða stelpur uppí.  Það var ekkert á dagskrá að snerta á þeim en það var gagn að kynnum við þær og fá tækifæri til að sýna sig og bíll með stelpur um borð varð miklu verðmætari en aðrir bílar. 

Við Garðbæingarnir, Hafnfirðingarnir og suðurnesja drengirnir höfðum á vissum tíma brautina frá Engidal og suður fyrir kirkjugarðinn fyrir ofan Hafnarfjörð til að fá úr því skorið hvernig vélarnar okkar orkuðu. 

Í stuttar spyrnur notuðum við Álftanesvegin og hættulegi kaflin á honum voru Goða gryfjurnar og svo lenti einn góður vinur minn inn í hesthús á þeirri leið en hestana sakkað ekki þó að þeir fyrtust við svona óvænt ónæði um há nótt.  

Gamli Keflavíkur vegurinn var lífsreynsla og eilífðar barningur við klappir, holur, beygjur og blindur, en þetta komumst við aftur og aftur með okkar gömlu lágþrýstu flatheddara sem biluði ekki öðru vísi en að því mætti redda á tíu mínútum.    

[Halldór Jónsson, 17.9.2011 kl. 12:21]

Sæll Hrólfur,

Maður bara yngdist upp og fann gömlu bílalyktina við þessa upprifjun þína. Maður setti tyggjó göt á bensíntönkunum ef þeir láku, það tolldi oft furðu lengi. Svo tuggði maður bara nýtt þegar maður sá koma poll undir bílnum, einn pakka af jusífrútt eða spírmint sem dugði venjulega í viðgerðina með tankinn lekandi NB. Vá mar, þá var nú gaman að fá einn áttagata lánaðan og sýna sig. maður gat gert við flest. Nú þarf maður ekki einu sinni að opna húddið ef stoppar, getur ekkert gert í tölvuflækjum og leiðslum.

Takk fyrir bréfið.