Leita í fréttum mbl.is

Hćstiréttur kominn í hring ?

eftir dóm nr.3/2012.

Í ţeim dómi dćmir meirihluti Hćstaréttar undir forsćti Markúsar Sigurbjörnssonar(forseta Landsdómsins yfir Geir Haarde) ásamt Garđari Gíslasyni, Jóni Steinari Gunnlaugssyni og Ţorgeiri Örlygssyni á móti minnihluta Árna Kolbeinssonar, Ingibjargar Benediktsdóttur og Viđari Más Matthíassonar, lán tilgreint í íslenskum krónum og bundiđ gengi erlendra gjaldmiđla í texta lánsskjalsins vera erlent lán.

Ţegar máliđ er skođađ í ljósi áđur genginna dóma er ljóst ađ meirihluti Hćstaréttar virđist
kominn hringinn í svokölluđum gengistryggđum lánum. Hér eftir verđa vandfundin
lán sem hćgt er ađ fella undir ákvćđi laga nr.38/2001.

Flestir lánssamningar um svokölluđ" erlend lán" frá 2001 hljóđa upp á erlenda
mynt, sem síđan skal skipt yfir í íslenskar krónur. Ţegar borgađ er af slíkum
lánum er erlenda upphćđin reiknuđ í íslenskar krónur og greitt samkvćmt ţví. Hćstiréttur segir ţetta núna vera viđskipti í erlendum gjaldmiđli.

Ţađ skiptir ekki máli hvort erlendur gjaldeyrir var tekinn ađ láni vegna hverra viđskipta
og bankinn ţarf ţví ekki ađ sanna ađ hann hafi veriđ ađ lán raunverulegan
gjaldeyri.

Ţađ skiptir ekki máli hvort lántaki fékk nokkurn tíman erlendan gjaldeyri í hendur og hvort hann keypti eitthvađ fyrir gjaldeyri frekar en íslenskar krónur.

Ţađ skiptir ekki máli hvort hann skipti raunverulegum gjaldeyri í íslenskar krónur. Ţćr
krónur sem hann međhöndlađi eru verđtryggđar međ erlendum gjaldeyri hvađ svo
sem lög 38/2001 segja. Ţetta er núna erlent lán samkvćmt dómi meirihluta
Hćstaréttar og hvađ sem fyrri dómum líđur.

Markús Sigurbjörnsson og Garđar Gíslason höfđu hinsvegar áđur dćmt svo í máli 153/2010
(ásamt Árna Kolbeins og Ingibjörgu Benediktsdóttur sem nú eru í minnihlutanum
og ţví í samrćmi viđ fyrri afstöđu) :

"Af lögskýringargögnum er ljóst ađ ćtlun löggjafans var ađ fella niđur heimildir
til ađ binda skuldbindingar í íslenskum krónum viđ gengi erlendra gjaldmiđla og
heimila einungis ađ ţćr yrđu verđtryggđar á ţann hátt sem í 14. gr. laganna
segir.

Vilji löggjafans kom skýrlega fram í ţví ađ í orđum lagaákvćđanna var eingöngu mćlt
fyrir um heimild til ađ beita tilteknum tegundum verđtryggingar,en ţar var
ekkert rćtt um ţćr tegundir, sem óheimilt var ađ beita. Lög nr.38/2001 heimila
ekki ađ lán í íslenskum krónum séu verđtryggđ međ ţví ađ bindaţau viđ gengi erlendra gjaldmiđla. Reglur 13. og 14. gr. laga nr. 38/2001 eru ófrávíkjanlegar, sbr. 2. gr. laganna, og verđur ţví ekki samiđ um grundvöllverđtryggingar, sem ekki er stođ fyrir í lögum.

Fyrrnefnd ákvćđi í 4. og 7. gr. samnings áfrýjanda og stefnda Jóhanns Rafns um
gengistryggingu voru ţví í andstöđu viđ ţessi fyrirmćli laganna og skuldbinda
ţau ekki stefndu af ţeim sökum. Niđurstađa hérađsdóms verđur ţví stađfest.

Minnihlutaálitiđ er athyglisvert ţar sem svona mjótt er á munum. Ţar segir:

"Í atkvćđi meirihluta dómenda í máli ţessu eru rakin ýmis ákvćđi skilmála lánsins og atriđi sem lúta ađ framkvćmd á greiđslu ţess og greiđslum afborgana. Viđ teljum ađ ţessi atriđi breyti ekki framangreindu eđli lánsins ađ
ţađ hafi veriđ í íslenskum krónum, en bendi til ţess ađ
málsađilar hafi komiđ sér saman um ađ klćđa lániđ í búning erlends láns enda
voru lánskjör slíkra lána hagstćđari en lána í íslenskum krónum á ţeim tíma sem
samningurinn var gerđur."

Ţetta er líklega ástćđan fyrir öllum ţeim "erlendu lánum" sem fólk var ađtaka. Ţađ var einfaldlega á eftir ţeim miklu lćgri vöxtum á "gengistryggđum lánum" en innlendum ţökk stýrivaxtastefnu
Seđlabankans. Ţađ var ekki veriđ ađ lán neinum erlenda gjaldmiđla heldur bara krónur verđtryggđar međ gengi gjaldmiđla. Bankamennirnir voru líklega sá ađilinn sem vissi ađ ţetta var ólögleg verđtrygging. Almenningur vissi ţađ fćstur. Um ţađ snýst máliđ.

Nú hefur
Hćstiréttur tekiđ af flestan vafa um ţađ ađ hvađ sem líđur lögunum 38/2001 um verđtryggingar ţá eru ţetta lán í erlendri mynt hverju sem menn áđur trúđu. Ţađ er allstađar hćgt er ađ finna ákvćđi í texta sem segja annađ eins og lántaki skiptir upphćđinni í íslenskar krónur og leggur á íslenskan krónureikning .

Allar varnir í málum sem ţessum um gengistryggingar falla nú um sjálfar sig bönkunum í hag. Ekki mun almennt vera hćgt ađ finna texta á lánssamningum sem ekki tala um erlendar myntir og síđan krónur međ einhverjum hćtti. Ţađ skiptir ekki máli, bankarnir vinna. Vćntanlega lýkur hér međ málaferlum vegna gengistryggđra lána.

Hvađ sagđi ekki Vilmundur heitinn Gylfason? Kerfiđ sér um ađ verja sig.

Hćstiréttur er kominn hringinn.


« Síđasta fćrsla | Nćsta fćrsla »

Athugasemdir

1 Smámynd: Ómar Bjarki Kristjánsson

Jú, ţetta er sennilega rétt. Og ég sá ţetta fyrir frá day one. Tóm hringavitleysa og orđhengilsháttur.

Ómar Bjarki Kristjánsson, 19.6.2012 kl. 18:44

Bćta viđ athugasemd

Ekki er lengur hćgt ađ skrifa athugasemdir viđ fćrsluna, ţar sem tímamörk á athugasemdir eru liđin.

Höfundur

Halldór Jónsson
Halldór Jónsson

verkfræðingur, flugdellukall, tennis-og badmintonspilari

-ekki góður í neinu af þessu-

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (29.3.): 0
  • Sl. sólarhring: 5
  • Sl. viku: 43
  • Frá upphafi: 0

Annađ

  • Innlit í dag: 0
  • Innlit sl. viku: 40
  • Gestir í dag: 0
  • IP-tölur í dag: 0

Uppfćrt á 3 mín. fresti.
Skýringar

Eldri fćrslur

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband