Ólæsið

er sumu fólki áhyggjuefni. Þriðjungur stráka getur ekkki lesið sér til gagns fimmtán ára.

Kennarar gefa þá skýringau að launin séu svo lág að ekki  að ekki sé hægt að sinna skyldum kennara svo fullnægjandi sé. Ég kaupi þetta ekki. 

Frumorsökina tel ég blasa við. Blöndun í bekki án minnsta tillits til námsgetu. Afleiðingin er fækkun í bekkjum og hægagangur í náminu og að öllum fer að hundleiðast í skólanum. Þeir sem eru búnir að fatta drolla yfir að bíða eftir þeim tregu. Afleiðingin afkastaminnkun.

Ég kom í 9-H í Austurbæjarskólann sem cand-Ís eins og Hákon föðurbróðir nefndi mig við útskrift úr skóla Ísaks Jónssonar í Grænuborg. Ég var þá sá eini í bekknum sem var læs. Hinir voru enn að stafa meðan ég hafði lært hljóðlestur. Við lærðum svo margföldunartöfluna og reikningsbók Elíasar Bjarnasonar sem ég grenjaði yfir því hún reyndist mér erfið og hef ég aldrei sært jafnmiklar þrumur og eldingar að höfði eins manns og Elíasar þessa. Sem ég í heimsku minni kenndi um getuleysi mitt í reikningi. Mitt reikningsvandamál reyndist þá og síðar vera skriftin og krabbið eins og síðar á ævinni og hjálpaði pabbi mér nokkuð í þessu. En krabbið og flumbrugangurinn er mér eðlislægur og ekki auðvelt að ráða við hann enn þann dag í dag. En sá sem ekki skrifar og teiknar tölurnar vel  og setur  dæmin upp skýrt getur ekki reiknað þau.

Nú þarf enginn að kunna margföldunartöfluna af því hann er með reiknivél. Og ef hann hefur ekki reiknivél til að vita hvað sex sinnum níu eru þá er hann með reiknivél í símanum sínum!

Vandamál skólanna er mikið kvennaveldið þar sem karlkyns kennurum hefur stórfækkað. Það liggur yfirleitt ekki fyrir konum að kenna reikning. Þær eru betri á öðrum sviðum eins og að kenna lestur með hljóðaðferðinni og biflíusögur.

Í bekkjunum sem ég var í síðar voru oft yfir 30 þegar kom í Gaggó. Ég var í kynjablönduðum A- bekk þar sem flestir voru svipað fljótir að læra. Minn veikleiki var skriftin og krabbið og er enn. En ég gat lært utanað og hafði sjónminni sem jálpaði mér til að verða miðlungsnemandi. Það voru svo C og D bekkir sem fóru eitthvað hægar en við. En aldrei varð ég var við það að við litum eitthvað niður á þá,þetta voru jafningjar og vinir og þaðan komu margir þekktir borgarar síðar meðan við A-bekkingar entumst misjafnlega. En við vorum öll læs og kunnum margföldunartöfluna 15 ára.

Meira en helmingur kennaranna í Gaggó Aust voru þekktir menntamenn karlkyns, margir cand mag sem ekki væru gjaldgengir í dag án prófs í einhverjum kennslufræðum. Úrvalskennarar, virðulegir og ógleymanlegir margir. Suma dýrkuðum við hreinlega eins og hann Gunngeir reikningskennara. Hann var vinur minn ævilangt. Fáar konur  kenndu og voru yfirleitt minna vinsælar sem kennarar, við sumar voru menn hreinlega skíthræddir.  

Pisa-könnunin segir mér að það sé eitthvað stórkostleg að í menntakerfinu okkar. Eitthvað sem ekki leysist nema með einhverjum róttækum  aðgerðum.

Ólæsið upp úr 10.bekk  er staðreynd sem þarf að bregðast við.

 

Athugasemdir

[Ólafur Björn Ólafsson, 16.12.2013 kl. 09:48]

Ótrúlegt nokk þá byrjaði ég snemma að lesa mér til gagns svona, um leið og ég var búinn að læra lesturinn. Var svo ávallt með þeim hæstu í lestri í mínum árgangi skólans næstu sjö árin eða svo. Enn í dag les ég mér til gagns þó ekki sé á skólabekk.

Dóttir mín sem er 11 að verða 12 les sér til gagns og fær að launum áskrift að tímariti sem hún gleypir í sig af jafnmiklum móð og ég gerði með bækur á sínum tíma. Kanski þetta gangi í erfðir en, faðir minn hefur alla tíð og gerir enn, lesið bækur til gagns og gamans.

Með kveðju

[Geir Magnússon, 16.12.2013 kl. 10:40]

Alltaf finns mér gaman að lesa skrif þín, Halldór, þú ert svo hreinn og beinn.

Ég er ekki sammála þér með ólæsið, að það stafi af röngum kynjahlutföllum í kennarastétt. Það er afleiðing af sjónvarpsglápi. Núna situr fólk og glápir á allskonar vitleysu, sem enginn lærir neitt af, nema kannske slæmt skopskyn. Áður en þessi óf0gnuður barst inn á heimilin sat fólk og las. Lestrarkunnátta var talin jafnsjálfsögð og kunna að ganga.Nú er látið eins og lestrarkunnátta sé á við að læra erlent tungumál.Fólk á að loka fyrir sjónvarp. Ég hef ekki einu sinni sjóvarpstæki á mínu heimili.Ég fæ fréttir úr blöðum og útvarpi og dægrastyttingu frá lestri góðra bóka. 

[Ágúst H Bjarnason, 16.12.2013 kl. 12:48]

Sæll frændi.

Sjónvarpsglápið á einhvern þátt í því að unglingar lesa lítið sem ekkert nú til dags, en ég er nokkuð sannfærður um að vandamálið sé annað og meira:

Drengir sitja sem fastast klukkustundum saman fyrir framan tölvuna, og þá að sjáfsögðu vegna spennandi leikja sem þeir eru nánast haldnir fíkn í.

Verstir eru leikir þar sem tveir eða fleiri taka þátt í sama leiknum með hjálp Internetsins. Þá er það ekki bara tölvan sem togar í barnssálina, heldur þeir sem eru á hinum enda netsins.   Þetta verður sem sagt auðveldlega fíkn sem erfitt er að brjótast úr. 

Þessir gagnvirku leikir eru þess eðlis, að börnunum finnst þau vera að svíkja þann eða þau sem eru á hinum endanum, þ.e. einhvers staðar handan Internetsins. Kerfið togar og sogar fast...

Þegar ég var í barnaskóla var ólæsi ekkert vandamál sem ég man eftir. Börn og unglingar lágu þá yfir spennandi bókum  (Ævintýrabækurnar eftir Enid Blyton, Árnabækurnar eftir Ármann Kr. Einarsson, o.m.fl.), og kynntust jafnvel heimsbókmenntunum með lestri myndablaðanna góðu sem hétu "Sígildar sögur". 

Nú eru það innantómir gagnvirkir tölvuleikir (Eve Online, o.þ.h.) sem fanga hugann svo ekki verður pláss fyrir annað.

Þetta held ég að eigi stóran þátt í ólæsis-vandamálinu.

[Halldór Jónsson, 16.12.2013 kl. 14:11]

Ólafur,

þetta er heimilisbragurinn líka. Það nema börn sem á bæjum er títt. Þú ert rétt fyrirmynd dóttur þinnar og eins og faðir þinn þér líklega líka.

Geir, takk fyrir hlý orð í minn garð. Já það er bölvaður imbakassinn sem er búinn að eyðpileggja til dæmis vísittirnar sem voru í gamla daga. Þá kom frændfólk og vinir í vísittir á kvöldin og fólkið sat og spjallaði. Ég minnist margra slíkra gleðistunda á mínu bersnkuheimili. Nú kemur helst aldrei neinn.

Gústi frændi,

já það segirðu satt. Þessir leikir eins og Eve Online, sem ég þekki ekki nema af afspurn, og allir þessir dráparaþættir sem mín barnabörn sitja yfir, þetta fólk er ekki að lesa á meðan. Þessi gagnvirkni sem þú nefnir er svo viðbót við allt hitt og athygliverð, það verða allir að mæta og þetta leggst ofan á fyrra vandamálið.

Mínir eldri synir lásu Andrés sér til gagns 7 ára á dönsku og lærðu dönsku af honum. Þeir lærðu líka ensku af Rawhide og slánanum Clint Eastwood sem þar varað byrja sinn feril en þetta var sýnt í Kanasjónvarpinu sem maður fékk sér.

[Sigurður Þórðarson, 16.12.2013 kl. 16:04]

Gott innlegg hjá Ágústi það eru allskyns "vírusar" í tölvuleikjunum. Með fullri virðingu fyrir kennarastéttinni og öllum stofnunum er heimilið oftast mikilvægasta eining hvers einstaklings.