Örn Gunnlaugsson

atvinnurekandi skrifar afbragðsgrein í Mbl.um það öngstræti sem íslensk verkfallapólitík er komin í.

Þetta sama ástand ríkti á tímum Margrétar Thatcher í Bretlandi og var búið að draga svo máttinn úr bresku efahagslífi að Bretland var orðið "veiki maðurinn" í Evrópu. Thatcher tókst  með ýmsum ráðum að koma skikki á þessi mál og hefur hagur Breta farið vaxandi eftir það.

Útilokað er að koma þessum málum frá hér á Íslandi á svipaðan hátt vegna smæðar landsins. Hinsvegar ætti öllum sem horfa á þessi mál eins og Örn að vera ljóst að efnahagsleg framtíð landsins er undir því kominn að hér með'gi ráða einhverja bót á.

En gefum Erni orðið:

"Nú er nýlokið atkvæðagreiðslu viljugra félagsmanna í Eflingu um boðun verkfalls. Viljugir félagsmenn sem eru minnihluti meintra félagsmanna eru þar væntanlega sjálfviljugir. Stærsti hlutinn sem sagður er félagsmenn eru það hins vegar vegna þess að þeir eru nauðugir viljugir félagsmenn.

Það er nefnilega svo að almennir launamenn hafa ekkert um það að segja hvort þeir eru í verkalýðsfélagi eða ekki og þetta er lögvarinn réttur félaganna til að þröngva aðild upp á þá sem ekki kæra sig um að vera í slíkum félagsskap. Þessir aðilar vilja almennt ekkert um þennan félagsskap vita og eru því algjörlega óvirkir félagar enda þröngvað til aðildar og látnir greiða félagsgjald til slíkra samtaka.

Þetta kom vel í ljós í nýafstaðinni atkvæðagreiðslu um verkfallsboðun hjá Eflingu og reyndar líka VR. Af þeim tæplega fimmtán þúsund aðilum sem sagðir eru vera í Eflingu, þ.e. bæði viljugir og nauðbeygðir, greiddu rúmlega þrjú þúsund atkvæði með verkfallsboðun eða 22%. Hér er það lítill minnihluti félagsmanna sem ákveður að fara í verkfall og hafa lögvarinn rétt til að neyða stærri hlutann með sér í slíkar aðgerðir.

 

Sjálfur hef ég aldrei verið sjálfviljugur í verkalýðsfélagi þó ég hafi verið neyddur til að greiða félagsgjöld meðan ég var almennur launamaður. En þar sem þessi tilhögun var gegn vilja mínum leit ég svo á að ég væri ekki raunverulegur félagsmaður og skipti mér því ekkert af því starfi sem þar fór fram. Hefði ég skipt mér af starfi þessara félaga á einhvern hátt hefði ég þar með óbeint viðurkennt aðild mína sem sjálfviljugur félagsmaður sem ég var ekki.

Ég er þeirrar skoðunar að það að banna fólki aðild að verkalýðsfélagi sé ofbeldi og nauðung. Hins vegar er það ekki minna ofbeldi og nauðung að skikka fólk með lögum til aðildar að verkalýðsfélagi. Hvers vegna ætti fólk ekki að fá að ráða því sjálft í hvaða félagsskap það er? Það myndu sennilega flestir félaga minna reka upp stór augu ef þeir sæju nafn mitt meðal félaga í einhverjum golfklúbbnum, þó ekki nema fyrir yfirlýsingar mínar um hve vitleysisleg þessi letiíþrótt er að mínu mati. En verkalýðsforystunni þætti sjálfsagt eðlilegt að skikka mig í slíkan félagsskap bara vegna þess að ég hef gaman af að taka nokkrar brautir í minigolfi á góðum sólardegi.

Það er orðið löngu tímabært að breyta lögum um aðild launþega að stéttarfélögum þannig að þeim sem ekki vilja eiga aðild að slíkum félagsskap sé ekki þröngvað til þess. Þá þarf að skilgreina fjölda þátttakenda í mikilvægum málum eins og verkfallsboðun þannig að atkvæðagreiðsla sé einungis gild við ákveðna lágmarksþátttöku félagsmanna í atkvæðagreiðslu, t.d. tvo þriðju.

Þá er alveg galið að stórir vinnustaðir eins og Landspítalinn sé meira og minna óstarfhæfur árið um kring vegna fjölda fámennra stéttarfélaga þar í skæruhernaði - á slíkum vinnustöðum á að vera aðeins einn viðsemjandi og einn vinnustaðarsamningur.

 

Þá er það umhugsunarvert hvers konar samningar það eru þegar fyrirtækin eru nauðbeygð til að semja við einungis einn aðila en eiga ekki val um að snúa sér annað sé sá aðili svo ósveigjanlegur að ekki er nokkru tauti við hann komandi, að ekki sé minnst á ef kröfurnar eru langt út fyrir það sem talist geti raunhæft og sanngjarnt.

Núverandi fyrirkomulag þessara hluta er löngu gengið sér til húðar. Svo væri ágætt að forystumenn verkalýðsfélaganna litu í eigin barm við ákvörðun á töku eigin launa. Áður þótti gott að skipstjórinn hefði tvo hluti á við þann lægsta og ef slíkt fyrirkomulag hefði verið við lýði í þessum efnum þá væru kjör lægstlaunuðu umbjóðenda þeirra e.t.v. eitthvað skárri nú en raun ber vitni."

Örn lýsir því hversu fráleitt það er að ætla yfirvöldum að reka Landspítala með sæg af smáum verkalýðsfélögum innanborðs, sem öll geta stöðvað reksturinn að einhverju leyti.

Er virkilega ekki hægt að fá vitræna umræðum um verkalýðsmál af stað á Íslandi öðru vísi en að hún leysist upp í kapp í uppnefnum og óhljóðum? Vill fólk ekki sjá hvað núverandi lög um stéttarfélög og vinnudeilur eru að gera þjóðinni?

Sjáum við ekki eins og Örn Gunnlaugsson að þetta er óskynsamt að halda svona áfram?

Athugasemdir

[Kristmann Magnússon, 5.6.2015 kl. 13:25]

Jú auðvitað er mikið til í þessu hjá Erni, en það þarf sko stjórnmálamenn með bein í nefinu til að höggva á þessa dellu, og þeir eru nú ekki margir í augsýn nema kannski Bjarni Ben en myndi hann fá aðra með sér í þann leiðangur að breyta þessu..
En svo er hitt að yfirleitt tek ég nú ekki mikið mark á mönnum sem tala niður til golfíþróttarinnar - þetta eru yfirleitt menn sem hafa aldrei prófað hana og vita ekkert um hvað þeir eru að tala

eða þá geta ekkert í þeirri göfugu íþrótt