700 kjarasamningar

eru framundan heyrist manni á Sprengisandi

Launahækkanir hafa skilað sér í vasann þar sem verðbólgan hefur verið undir markmiðum í 44 mánuði. Kjarasamningar opinberra starfsmanna standa yfir núna og munu slá taktinn.

Ákvarðanir kjararáðs um laun þingmanna hafa ekki verið hollt innlegg í kjarasamningamálin framundan. Á Sprengisandi er fari yfir málin.

Þórunn Sveinbjörnsdóttir hjá BHM krefst leiðréttinga  frá launum  gerðardóms og vill greinilega halda áfram höfrungahlaupinu  fyrir sig en leggur áherslu á að aðrir eigi ekki að nota  þá niðurstöðu  fyrir aðra vegna þess að krafa BHM sé að menntun sé metin til launa.  Aðrir hafi ekki þessa menntun og geti því ekki krafist hækkana.

Halldór Benjamín Þorbergsson bendir á að opinberri starfsmenn hafi 730 þúsund meðan almenni markaðurinn hafi rúm r  600 þúsund.   Krafan um að hækka  stöðugt lægstu laun hefur skilið BHM eftir segir Þórunn .Halldór bendir á að  Norðmenn hækki laun um  1-2 % og þar sé verðbólgan  1-2%.

 Þórunn segist gera sér grein fyrir stöðunni en það eigi að hætta að elta hvern annan uppi. Niðurstaða Kjararáðs sem er að verða 1 árs gömul var vont innlegg. Sem sagt hækkun fyrir mig  en ekki aðra. Læknar í Noregi fóru í verkfall í fyrra. Því verður líklega að grípa til aðgerða til að leiðrétta félagslega þætti kjarasamninga segir Þórunn.  Halldór Benjamín Þorbergsson vill reyna að halda lokinu á út 2018 þegar samningar renna  út.  Þórunn vill það greinilega ekki þar sem stjórnvöld sjái um félagslega þætti  samninga, atvinnuöryggi , trygga vinnu og atvinnuleysisbætur.

Halldór Benjamín bendir á  að við Íslendingar  erum að greiða næsthæstu meðallaun í Evrópu. Halldór bendir á að fyrsta verkefni nýrrar ríkisstjórnar verði að semja við opinbera starfsmenn. Ef við förum þar fram úr okkur eru horfurnar ekki góðar.

Stöðugleikinn lendir á herðum BHM. Það var hætt kjaraviðræðum þegar stjórnin fell. Ekki heyrist mikill sáttatónn í Þórunni frekar en við var að búast í ljósi fyrri reynslu af henni.

Halldór hefur ákveðnar hugmyndir um að hófsemi í kjarasamningum sé nauðsynleg. Það á eftir að semja við 6-7000 ríkisstarfsmenn og BHM þeirra á meðal. Nú er það greinilega orðinn opinberi geirinn sem slær tóninn en ekki almenni vinnumarkaðurinn í launaþróun.

Þórunn segir BHM aðeins  vera að setja fram raunhæfar kjarakröfur. Einhverjir telja sig hafa heyrt eitthvað þessu líkt áður.  Það er greinilega ekki mikill samninga- eða sáttatónn í formanninum.  Hún ætlar sér greinilega ekki að taka rökum um að hennar umbjóðendur þeir verði að halda aftur af sér því aðrir komi á eftir.

Halldór bendir á að verðmæti þjóðfélagsins  skapist hjá  fyrirtækjum landsins. Það sé ekki hægt að hækka laun opinberra starfsmanna umfram aðra ef ekki eru verðmæti fyrir hendi. Ekki verður vart við undirtektir Þórunnar við þessum ábendingum sem vonlegt er.

Þórunn  leggur áherslu á að eitt lífeyriskerfi opinberra starfsmanna verði  að vera samkeppnisfært ef ríkið ætlar að fá hæfa starfsmenn.

Einhver spyr ef til vill hvort sérfræðimenntaðir ríkisstarfsmenn  séu endilega hæfir eða ekki of margir?  

Ef á að hækka háskólamenn meira en aðra þá gengur það ekki segir Halldór . Launajöfnuður er nú meiri í landinu en nokkru sinni fyrr.

Það er ekki það sem Þórunn er að tala um segir hún heldur erum við verr sett félagslega en í nágrannalaöndum segir hún.

Þessu  mótmælir Halldór Benjamín framkvæmdastjóri SA ákveðið.  Félagslegur jöfnuður stenst fyllilega samanburð segir Halldór, sama hvar á er  litið,  allstaðar er Ísland er á toppnum. Hér eru hærri meðallaun en á Norðurlöndum. Viðgetum ekki farið hærra.

Ekki hefur þetta mikil áhrif á Þórunni sem vill lengra vill fæðingarolof, hún segir að  heilbrigðiskerfið sé að grotna niður,  kostnaður sjúklinga sé alltof hár og þar fram eftir götunum.

Þarna fengu hlustendur Bylgjunnar að horfa inn í þá ormagryfju sem verður auðveldlega banabiti núverandi lifskjara Íslendinga og þeim votti af stöðugleika sem við höfum búið við undanfarin þrjú ár.

Það er ekki mikil bjartsýni á því að veikburða  ríkisstjórn geti tekist á við það hrikalega “kjararasamningaverkefni”  sem framundan er ef útiloka á algerlega heilbrigða skynsemi í öllum "kjarasamningum".

Allt þetta höfum við Íslendingar uplifað áður, við þekkjum óðaverðbólgu, við þekkjum verðfall á mörkuðum og við þekkjum gengisfall, við þekkjum samdrátt í atvinnu.

Hvað þora stjórnmálamenn yfirleitt að gera? 700 lausir kjarasamningar eru lykillinn að framtíðinni sem þeir þurfa að snúa.

.