Leita í fréttum mbl.is

Galin áform

og óframkvæmanleg boðaði Ólafur Ragnar við þingsetninguna, Björn Bjarnason hefur dregið saman nokkur aðalatriði um þessi mál á síðu sinni. Grípum niður í grein hans:

... Ólafur Ragnar misbeitti forsetavaldinu og veitti umboð til að mynduð yrði minnihlutastjórn án þess að beita hefðbundnum aðferðum í stjórnarmyndunarviðræðum.

Nú 33 mánuðum eftir stjórnarmyndunina og tveimur þjóðaratkvæðagreiðslum sem Ólafur Ragnar ýtti úr vör síðar en báðar urðu ríkisstjórninni til niðurlægingar flytur hann ræðu við þingsetningu þar sem hann hæðist að ríkisstjórninni í túlkun sinni á tillögum stjórnlagaráðs og setur alþingi afarkosti við stjórnarskrárbreytingar, annars verði forsetakosningar 30. júní 2012 marklausar.

Í ræðu sinni minnti Ólafur Ragnar á að stjórnarskránni yrði ekki breytt nema á tveimur þingum með kosningum á milli. Með því að lýsa þeirri einföldu staðreynd hnekkti hann tali Jóhönnu Sigurðardóttur um að kjósa mætti um tillögur stjórnlagaráðs við forsetakosningarnar 30. júní 2012 og þar með væntanlega breyta stjórnarskránni. Er raunar með nokkrum ólíkindum að forseti lýðveldisins setji á þann hátt ofaní við forsætisráðherrann um stjórnskipunarmál. Sannar það enn veika stöðu Jóhönnu í hinu háa embætti sínu að unnt sé að „hanka“ hana á slíku grundvallaratriði.

Jóhanna sagði í Kastljósi sjónvarpsins fimmtudaginn 29. september að hún vildi ekki kosningar „í augnablikinu“. Ólafur Ragnar krafðist í raun kosninga „í augnablikinu“ í þingsetningarræðunni þegar hann taldi óhjákvæmilegt að þingið tæki af skarið um nýja stjórnarskrá og þar með stöðu forseta Íslands fyrir forsetakosningarnar 30. júní 2012.

...Ólafur Ragnar segir að stjórnlagaráðið hafi „dregið mjög úr valdi ríkisstjórnar og einstakra ráðherra“. Þeir muni ekki lengur eiga sæti á Alþingi né heldur fastan seturétt á þingflokksfundum; atbeini þeirra við setningu laga sé verulega takmarkaður. Ráðherrar muni ekki að jafnaði geta tekið þátt í umræðum á alþingi nema þeir séu sérstaklega til kvaddir. Einnig sé skertur réttur ráðherra til að skipa í embætti.

Forseti telur tillögur stjórnlagaráðsins einnig þess eðlis að vægi stjórnmálaflokka og flokksforingja í gangvirki stjórnkerfisins verði til muna minna en verið hafi allan lýðveldistímann. Alþingi verði í ríkum mæli vettvangur einstaklinga sem náð hefðu kjöri í krafti persónufylgis; tök flokkanna á störfum þingsins myndu veikjast til muna.

Um tillögur stjórnlagaráðs um forseta Íslands segir Ólafur Ragnar að þær muni „efla umsvif forsetans á vettvangi stjórnkerfisins, færa embættinu aukna ábyrgð“. Stjórnlagaráðið vilji ekki breyta ákvæðum í 26. gr. núverandi stjórnarskrár, það er um málskotsréttinn svonefnda. Engin takmörk séu því sett um hvaða mál komi þar til greina vilji forseti neita að skrifa undir lög frá alþingi. Forseti þurfi að samþykkja val á dómurum og ríkissaksóknara og geti aðeins tveir þriðju hlutar Alþingis hnekkt ákvörðun hans.

Hlutverk forseta við myndun ríkisstjórna taki einnig miklum breytingum; verði mun sjálfstæðara. Í stað þess að formenn stjórnmálaflokka móti valkosti forsetans eins og tíðkast hafi frá lýðveldisstofnun myndi forseti sjálfur hafa frumkvæði að viðræðum við einstaka þingmenn og þingflokka. Hann gerði síðan tillögur til Alþingis um forsætisráðherra og væri þá ekki bundinn af því að velja þingmann til þess embættis.Yrði fyrsta tillaga forsetans ekki samþykkt hæfi hann að nýju viðræður við þingmenn og þingflokka.

Í stað þess forystuhlutverks sem formenn flokka hafi í áratugi haft við myndun ríkisstjórna feli tillögur stjórnlagaráðs í sér nýja skipan þar sem beinar viðræður forsetans við þingmenn yrðu afgerandi. Ríkisráð yrði lagt niður og ráðherrar mundu ekki lengur leggja lagafrumvörp fyrir forseta til samþykkis. Það yrði verkefni forseta alþingis sem jafnframt yrði í forföllum forseta eini handhafi forsetavalds. Forsætisráðherra hefði ekki tillögurétt um þingrof. Það yrði ákveðið af alþingi og staðfest af forseta. Þannig ykju tillögurnar á ýmsan hátt bein tengsl forseta Íslands og alþingis.

Ólafur Ragnar segir tillögur stjórnlagaráðs fela í sér mun valdameiri forseta en þjóðin þekki nú. Hann telur þess vegna brýnt „að afstaða Alþingis til þessara tillagna liggi fyrir í tæka tíð“ fyrir forsetakosningarnar 30. júní 2012. „Annars bæri Alþingi ábyrgð á því að þjóðin vissi ekki hver staða forsetans yrði í stjórnskipun landsins þegar hún gengur að kjörborðinu. Forsetakosningarnar yrðu þá algjör óvissuferð,“ sagði Ólafur Ragnar...."

Ræða Ólafs Ragnars við þingsetninguna er með hreinum ólíkindum og er raunar óskiljanleg venjulegu fólki. Björn Bjarnson á þakkir skildar fyrir að greina höfuðatriðin í sinni samantekt.

Öll ræða Ólafs Ragnars snerist um áform um tvennar Alþingiskosningar kosningar fyrir endurkjör Ólafs Ragnars árið 2012.

Hreint galin áform.


« Síðasta færsla | Næsta færsla »

Athugasemdir

1 Smámynd: Ómar Bjarki Smárason

"Ríkisráð yrði lagt niður og ráðherrar mundu ekki lengur leggja lagafrumvörp fyrir forseta til samþykkis. Það yrði verkefni forseta alþingis sem jafnframt yrði í forföllum forseta eini handhafi forsetavalds."

Hver leggur þá lagafrumvörp fyrir forseta Alþingis þegar forsetinn er fjarverandi....? Eins gott að við fáum heimakæra forseta komist þetta í gegn!

Annars held ég að við megum ekki við því að skipta um forseta fyrr en staða forseta framtíðarinnar er orðin ljós. Og hver fæst til að verða valdalaus ráðherra?

Ómar Bjarki Smárason, 4.10.2011 kl. 17:35

Bæta við athugasemd

Ekki er lengur hægt að skrifa athugasemdir við færsluna, þar sem tímamörk á athugasemdir eru liðin.

Höfundur

Halldór Jónsson
Halldór Jónsson

verkfræðingur, flugdellukall, tennis-og badmintonspilari

-ekki góður í neinu af þessu-

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (22.11.): 6
  • Sl. sólarhring: 6
  • Sl. viku: 43
  • Frá upphafi: 3419716

Annað

  • Innlit í dag: 6
  • Innlit sl. viku: 37
  • Gestir í dag: 6
  • IP-tölur í dag: 6

Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar

Eldri færslur

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband