Blessuð lúpínan

er yfirskrift greinar eftir Árna Matthíasson í Morgunblaðið dagsins.

Af því að vinstri menn lesa aldrei Mogga og fordæma því blaðið í ræðu og riti, þá hygg ég að það sé vel til fallið að vekja athygli á þessari grein Árna af tveimur ástæðum. Sú fyrri er að hún sannar að Árni er hvergi nærri alvitlaus eins og sumir halda stundum. Sú seinni er að lúpínuhatur er mun útbreiddara hjá vinstri mönnum en hægri mönnum af hverju sem það nú stafar.

En Árni skrifar:(bloggari feitletrar)

"Þó að enn sé víða kalt í veðri er vorið komið, eða svo finnst mér í það minnsta þegar ég hjóla í vinnuna á morgnana; grænar grasflatir vitna um það, fuglar kvaka og syngja, flugur sveima, golfurum fjölgar í Vetrarmýri og gróskumiklir lúpínubrúskar stinga sér upp úr mölinni.

Ég hef áður getið um það á þessum stað hve mikla virðingu ég ber fyrir lúpínunni sem hefur reynst okkur Íslendingum vel í að bæta fyrir þau spellvirki sem við höfum unnið á landinu, því ekki er bara að hún færir mela og grjótholt í grænan grjóskukjól, heldur leggst síðan yfir blá slikja með gróskuangan. Þar sem áður þrifust illa kyrkingslegar kræklur og fátt annað verður til fjölmennt samfélag smádýra og fugla og síðan er lúpínan hefur lokið hlutverki sínu, hörfar hún hæversk og skilur eftir sig frjósaman jarðveg þar sem áður var urð og grjót.

Nú skil ég þá sem unna urð og grjóti, víst hafa gróðurvana víðerni yfir sér þokka, hörkulegan og kaldranalegan, og þegar litið er yfir örfoka land færist maður aðeins nær forfeðrunum, enda er auðnin þeirra verk (með dyggilegum stuðningi Litlu ísaldar reyndar). Flestir held ég kjósi þó heldur gróðurlendi en ógrónar minjar og þar hefur lúpínan reynst okkur betur en engin og lagt okkur lið við að endurvinna tapað gróðurlendi, að bæta fyrir syndir fyrri tíma. Eins og ég nefndi þá sé ég það á leiðinni upp í Hádegismóa hvernig lúpínan hefur breytt landslaginu smám saman, í stað þess að hafa fyrir augum grýttan móa þá leggst gróðurbreiða yfir ása og hæðir – sjá til að mynda Hnoðraholtið, sem var lítið augnayndi en er nú gróðurvin (sem verður víst lagt undir götur, hús og snyrtilegar grasflatir á næstu árum).

Í Heiðmörkinni, þar sem ég hef eytt óteljandi stundum á liðnum áratugum, hefur líka gefist færi á að fylgjast með lúpínunni og hvernig hún hefur breytt næringarsnauðu landi í skóglendi og síðan hörfað með tímanum og lagt mjúkt og frjósamt jarðvegslag yfir melinn harða.

Eftir tæpa viku hyggjast Sjálfboðaliðasamtök um náttúruvernd, Sjá, leggja upp í leiðangur gegn lúpínu í Reykjanesfólkvangi. Á Fésbókarsíðu samtakanna kemur fram að þau stefni að því að halda Stapagötu, þjóðleiðinni milli Voga og Njarðvíkur, opinni, en þar sem enginn, eða nánast enginn, fer þessa leið lengur þá hverfur hún undir lúpínu smám saman. Sjá-félagar hafa miklar áhyggjur af því hvernig lúpínan kemur sér fyrir þar sem ekkert annað þrífst og eins og hendi sé veifað er allt orðið grænt sem áður var grátt og svart.

Óteljandi hafa líka gert atlögu að lúpínunni á undanförnum árum. Allar slíkar tilraunir eru þó dæmdar til að mistakast – héðan af mun mönnum varla takast að koma í veg fyrir það að lúpínan græði landið. Sem betur fer."

Nú líkaði mér heldur betur við Árna. Sumir neita að trúa því að lúpínan flytji bústaði sína þegar hún hefur lokið ætlunarverki sínu. Árni sér þetta gerast.  Ég er eindreginn fylgismaður þess að lúpínan verði útnefnd þjóðarblóm Íslendinga. Árni ætti hugsanlega ekki að vera frábitinn því að nýbúi hljóti þann titil, að minnsta kosti ásamt holtasóleynni.