Af hverju er ekki afgreitt?

samkvæmt Dyflinnarreglugerðinni?

Af heimasíðu Mannréttindaskrifstofu er þessi text:

"

Hælisumsóknir

Oftast er umsókn um hæli lögð fram hjá lögreglunni sem sér um að taka framburðaskýrslu af umsækjandanum. Umsækjandi á að gera grein fyrir persónulegum upplýsingum og ferðaleið sinni til landsins. Ásamt því á hann að greina frá þeim aðstæðum sem leiddu til þess að hann ákvað að sækja um hæli á Íslandi. Við skýrslutöku er einnig leitað eftir því hvort viðkomandi eigi eða hafi átt hælisumsókn í öðrum löndum.

Það á alltaf að gefa hælisleitendum kost á því að segja sögu sína. Í framburðaskýrslu eru umsækjendur hvattir til þess að segja satt og rétt frá högum sínum. Láta á umsækjenda vita, að ef ekki er sagt rétt frá málsatvikum og ef upplýsingum er haldið frá stjórnvöldum þá getur það haft áhrif á umsókn hans.

Þegar skýrslutöku er lokið er hælisumsóknin send Útlendingastofnun sem ákveður hvaða afgreiðslu umsóknin á að fá. Þrjár leiðir koma til greina:

Venjubundin meðferð

Ef hælisumsækjandi á ekki umsókn um hæli í öðru aðildarríki Dyflinnarreglugerðarinnar og ef Útlendingastofnun telur að umsóknin sé ekki tilhæfulaus er hún tekin til venjubundinnar meðferðar.

Umsækjandinn er venjulega kallaður í viðtal til Útlendingastofnunar og gefst honum þá kostur á að útskýra betur aðstæður sínar og hvað hafi orðið til þess að hann ákvað að leggjast á flótta og sækja um hæli á Íslandi.

Útlendingastofnun úrskurðar síðan á grundvelli þeirra upplýsinga hvort einstaklingnum verði veitt staða flóttamanns, honum veitt dvalarleyfi af mannúðarástæðum eða að umsókn hans verði synjað.

Ef hælisleitandinn er mótfallinn afgreiðslu umsóknarinnar, t.d ef umsókn hans hefur verið synjað, getur hann kært úrskurðinn til innanríkisráðuneytisins. Ásamt því hefur hann kost á því að fá skipaðan löglærðan talsmann sér til aðstoðar.

Innanríkisráðuneytið getur breytt úrskurði Útlendingastofnunar og veitt einstaklingnum stöðu flóttamanns eða breytt úrskurði á þá leið að einstaklingurinn fær dvalarleyfi af mannúðarástæðum. Ráðuneytið getur einnig staðfest synjun Útlendingastofnunar. Ef ráðuneytið staðfestir synjun er einstaklingnum vísað úr landi og fylgir því endurkomubann á Schengen svæðið, ekki til skemmri tíma en þriggja ára.

Endursending

Ísland er aðili að tveimur samningum í Evrópu, Norðurlandasamningnum og Dyflinnarreglugerðinni, sem beita má til þess að endursenda hælisleitendur til þeirra ríkja þar sem þeir áttu hælisumsókn áður eða til þeirra ríkja sem þeir komu frá áður en leið þeirra lá til Íslands.

Dyflinnarreglugerðin kveður sérstaklega á um að aðeins eitt ríki skuli bera ábyrgð á meðferð upplýsinga um hæli og kemur það því í veg fyrir að einn einstaklingur geti átt umsóknir í mörgum ríkjum samtímis. Ef í ljós kemur að umsækjandi á hælisumsókn í öðru aðildarríki Dyflinnarreglugerðarinnar þá geta stjórnvöld á Íslandi farið fram á að það ríki taki við viðkomandi umsækjanda.

Ef viðkomandi umsækjandi á umsókn í öðru aðildarríki er honum gefinn kostur á því að skila inn greinargerð til Útlendingastofnunar þar sem hann rekur ástæður þess af hverju íslensk stjórnvöld ættu ekki að endursenda viðkomandi til ríkisins þar sem hann á fyrir umsókn. Hefur hælisumsækjandinn þrjá daga frá fyrstu skýrslutöku til að koma greinargerð sinn á framfæri til stjórnvalda.

Ef hælisleitandi verður endursendur með þessum máta gefst honum kostur á að kæra niðurstöðu Útlendingastofnunar til Dómsmálaráðuneytis. Þessir einstaklingar hafa þó ekki rétt á lögfræðiaðstoð nema þeir geti sjálfir greitt fyrir þá þjónustu. Oftast líður skammur tími frá birtingu úrskurðar þar til hælisleitendur eru endursendir. Ef hælisleitendur vilja hafa þeir fimmtán daga til að skila inn greinargerð til Dómsmálaráðuneytisins máli þeirra til stuðnings.

Frávísun

Ef Útlendingastofnun telur ljóst að umsókn um hæli og fyrirliggjandi upplýsingar um hælisleitenda uppfylli ekki skilyrði þess að umsækjandi teljist flóttamaður samkvæmt flóttamannasamningi Sameinuðu þjóðanna, úrskurðar stofnunin um synjun og frávísun umsækjanda. Synjunin getur tekið mjög skamman tíma, allt niður í 48 klukkustundir. Hælisleitendanum gefst tækifæri á því að kæra úrskurðinn til Dómsmálaráðuneytisins, en þrátt fyrir það frestar kæra ekki framkvæmd á úrskurðinum. Frávísun hefur ekki í för með sér endurkomubann til landsins eða inn á Schengen svæðið. "

Getur nokkur skilið af hverju þarf að safna hælisleitendum hér saman í hundruðavís til hrikalegs tjóns fyrir innanlandsástandið hvað varðar húsnæðismarkaðinn þar sem íslenskt fólk verður að liggja úti, heilsufarslegar hættur á smitsjúkdómum svo sem berklum og alnæmi, hættu vegna ókannaðrar bakgrunnsglæpasögu einstaklinga í þessum hópi og úrvinnslu lyga sem þeim er heimilt að bera á borð fyrir yfirvöld samkvæmt nýjum útlendingalögum sem tefja auðvitað fyrir málsrannsóknum.Af hverju flugfélög eru ekki gerð ábyrgð fyrir því að farþegar hingað hafi skilríki svo sem er til Bandaríkjanna? Hversvegna ekki fæst alls ekki svarað af yfirvöldum.

Er afgreiðsla hælisumsókna notuð sem atvinnubótavinna fyrir lögfræðinga eða lögregluþjóna sem hafa ekki annað að gera? Það getur ekki verið að það sé ekki hægt að afgreiða mál fljótt og vel samkvæmt forskriftinni sem liggur fyrir.