Ætlar Óli Björn?

að blanda sér í Borgarmálabaráttuna?

Skeleggar greinar hans benda til þess að Óla Birni sé ekki sama um gang mála í Reykjavík. Hann þarf þá að flytja sig um set úr nábýlinu við stóríhaldsmanninn Guðmund Snorrason endurskoðanda yfir landamærin af Seltjarnarnesinu til Reykjavíkur. En annað eins hefur nú skeð.

Óli skrifar í dag:

"Rök standa til þess að fyrirsögnin sé röng eða að minnsta kosti villandi. Réttara væri að skrifa undir orðunum „Margbrotnir pottar í Reykjavík“.

Það skiptir litlu hvert litið er. Ekki getur meirihluti borgarstjórnar kvartað yfir tekjuleysi til að sinna þeim verkefnum sem borgarbúar eiga kröfu til að leyst séu með sómasamlegum hætti. Frá því að Dagur B. Eggertsson tók við völdum í Ráðhúsi Reykjavíkur árið 2010 – fyrst með Jón Gnarr sér við hlið – hafa tekjur borgarsjóðs hækkað um 27,4 milljarða króna að raunvirði eða 37,5%.

Með öðrum orðum: Tekjur borgarsjóðs voru 224 þúsund krónum hærri á hvern borgarbúa (allt frá ómálga börnum til eldri borgara) á síðasta ári en 2010. Þetta jafngildir liðlega 896 þúsund krónum á hverja fjögurra manna fjölskyldu.

Hærri tekjur skila engu

Þessi mikla hækkun tekna hefur skilað litlu í þjónustu við íbúa. Samgöngur eru í ólestri, seinagangur einkennir stjórnsýslu, skólar glíma við manneklu, þjónusta við eldri borgara er skorin niður, óstjórn einkennir skipulagsmál með tilheyrandi lóðaskorti, upplýsingum er haldið frá borgarbúum og gamalt slagorð um að hrein borg sé fögur borg er fyrir löngu gleymt og grafið. Enginn ber ábyrgð – ekki kjörnir fulltrúar og allra síst borgarstjóri.

Það verður stöðugt erfiðara að andmæla Birni Bjarnasyni, fyrrverandi ráðherra, sem segir að á síðustu árum hafi borgarstjórnarembættið breyst í einskonar tertuskraut. Borgarstjóra fellur að minnsta kosti betur að klippa á borða, láta taka myndir af sér við dekkjaskipti, fella jólatré í Heiðmörk og mála stéttina fyrir framan Menntaskólann í Reykjavík en að sinna stjórnsýslu borgarinnar og axla ábyrgð á því hvernig til tekst og því sem úrskeiðis fer. Í lok síðasta árs námu heildarskuldir A- og B-hluta borgarsjóðs yfir 290 milljörðum króna. Þetta jafngildir tæpum 9,5 milljónum króna á hverja fjölskyldu.

Sem hlutfall af heildartekjum námu skuldirnar 186,7%. Reykjavíkurborg heldur fjárhagslegu sjálfræði í skjóli sérstaks bráðabirgða ákvæðis í sveitarstjórnarlögum. Höfuðborgin er eitt skuldsettasta sveitarfélag landsins.

Ræður ekki við einföld verkefni

Þrátt fyrir verulega hækkun tekna hefur borgin ekki fjárhagslega burði til að takast á við einföld verkefni. Að fjarlægja dekkjakurl af sparkvöllum var erfitt og kallað var eftir fjárhagslegri aðstoð ríkisins.

Ekki virðast vera möguleikar á að borgin greiði kostnað vegna námsgagna fyrir grunnskólabörn líkt og mörg önnur sveitarfélög gera. Kostnaðurinn er talinn vera 4-6 þúsund krónur á nemanda eða 0,3% af árlegum meðalrekstrarkostnaði á grunnskólanemanda samkvæmt útreikningum Hagstofunnar. Önnur mál eru mikilvægari en grunnskólar, nemendur þeirra og kennarar.

Til að fela metnaðarleysið í skólamálum vill meirihlutinn ekki gera opinberar niðurstöður úr PISA-könnunum. Píratar, Samfylking, Vinstri grænir og Björt framtíð felldu tillögu Kjartans Magnússonar, borgarfulltrúa Sjálfstæðisflokksins, um að upplýsingar um árangur hvers skóla yrðu sendar til viðkomandi skólastjórnenda, sem myndu kynna þær fyrir skólaráðum sínum og stjórn foreldrafélags í því skyni að hvetja til upplýstra umræðna um kennsluhætti og námsárangur.

Frasar án merkinga

Allt tal um gagnsæi og opið lýðræðislegt ferli er innantómt – frasar án merkinga. Þess vegna ákvað meirihlutinn að taka ekki þátt í árlegri þjónustukönnun sveitarfélaga, eftir að borgin hafði fengið falleinkunn í samanburði við önnur sveitarfélög. Ráðningar í æðstu embætti á vegum borgarinnar eiga lítið skylt við opna stjórnsýslu og gagnsæi.

Ekki frekar en þegar því var haldið leyndu fyrir íbúum að óhreinsað skólp flæddi í sjóinn við Faxaskjól – tugir þúsunda lítra á hverri mínútu. Ekki var haft fyrir því að tilkynna, lögum samkvæmt, um „mengunarslys“, þegar þúsundir tonna af aur úr inntakslóni virkjunar menguðu Andakílsá. Orka náttúrunnar, dótturfyrirtæki Orkuveitu Reykjavíkur, á Andakílsárvirkjun.

Stefna skortsins

Þeir eru víða brotnu pottarnir í Reykjavík. Samkvæmt fréttum Morgunblaðsins eru verktakar að gefast upp á samskiptum við borgaryfirvöld. Stjórnsýsla embættis byggingarfulltrúa einkennist af seinagangi, þar sem málin eru flækt og allt stöðugum breytingum háð, í stað þess að fylgt sé skýrum og gagnsæjum verkreglum. Þeir tímar eru að baki að stjórnsýsla borgarinnar lagði metnað sinn í að leið beina og greiða úr erindum borgara og fyrirtækja. Allt er þetta endurspeglun á skortstefnu meirihlutans í skipulagsmálum.

Guðfinna Jóhanna Guðmundsdóttir, borgarfulltrúi Framsóknarflokksins, hefur dregið fram þá staðreynd að aðeins hafi verið úthlutað lóðum undir fjórtán fjölbýlishús á kjörtímabilinu og þar af átta á liðnu vori. Tölulegar staðreyndir um stöðnunina í höfuðborginni eru sláandi en á síðustu átta árum hafa aðeins verið byggðar 2.068 íbúðir í Reykjavík og hafa ekki verið jafn fáar á jafn löngu tímabili frá því í seinna stríði. Á árunum 1937-1944 voru byggðar 2.042 íbúðir í Reykjavík en þá var meðalfjöldi íbúa um 40 þúsund.

Sama kynningin í mörg ár

Sigurður Brynjar Pálsson, forstjóri BYKO, hélt því fram í viðtali við Viðskiptablaðið í liðnum mánuði að ástandið í húsnæðismálum hefði ekki átt að koma neinum á óvart. Á árunum 2009-2014 hafi aðeins verið byggðar um 900 til 950 íbúðir á ári, en þörfin hafi verið 1.500 til 1.800 íbúðir. Sigurður Brynjar segir það „galið“ hvernig haldið hafi verið á málum: „Mér finnst ég hafa séð sömu kynninguna hjá borgarstjóranum í allmörg ár. Nú er kominn tími til að hætta að tala og fara að framkvæma.“

Fyrir síðustu borgarstjórnarkosningar gaf Dagur B. Eggertsson stór loforð um 3.000 nýjar leigu- íbúðir. Nokkrum mánuðum eftir kosningar kynnti hann sem borgarstjóri áætlanir sem gerðu ráð fyrir að á næstu árum yrðu byggðar allt að sex þúsund íbúðir. Loforðin og áætlanirnar hafa reynst innantóm. Borgarstjóri kennir bönkum og verktökum um neyðarástand í húsnæðismálum, enda telur hann sig ábyrgðarlausan á skortstefnunni sem fylgt hefur verið.

Röng stefna Reykjavíkurborgar í skipulagsmálum er langt í frá að vera einkamál meirihluta borgarstjórnar. Afleiðingarnar bitna á flestum landsmönnum með beinum eða óbeinum hætti. Kostnaðurinn er borinn af einstaklingum og fjölskyldum í formi hærra fasteignaverðs sem hittir íbúðareigendur aftur með hærri fasteignagjöldum að ekki sé talað um þau áhrif sem hærra fasteignaverð hefur á kaupmátt launa og skuldastöðu heimila.

Mér er til efs að minnihluti í borgarstjórn hafi haft betri tækifæri í aðdraganda kosninga til að fella sitjandi meirihluta.

Tækifærin verða hins vegar ekki nýtt án framtíðarsýnar sem hugnast borgarbúum, jafnt þeim sem sitja fastir í umferðarteppum, eiga sér þann draum að eignast íbúð og vilja góða skóla fyrir börnin og þeim sem gera þá einföldu kröfu að kjörnir fulltrúar hlusti og taki mark á óskum  íbúanna."

Mér finnst niðurlagið alveg geta bent til þess að Óli Björn gæti hugsað sér að blanda sér í slaginn. Hefur hann ekki líka allt til að bera hann Óli Björn til að framkvæma þetta? Hugmyndaflugið, yfirsýnina, baráttuviljann. 

Það er varla samboðið verkefni fyrir slíkan baráttujaxl að standa niður á þingi og þrasa við Birgittu eða þaðan af gáfaðra fólk. 

 

Því ekki Óla Björn í Borgina?