Hvað virkar best í pólitík?

hundleiðinleg alvara  Helgu Völu eða grein Óla Björns á miðopnu Mogga í dag svo maður beri eitthvað saman?

Grein Óla Björns endar svona:

"...Þannig birtist Stalín ljóslifandi í draumi Pútíns. „Ég get gefið þér tvö ráð,“ segir Stalín. „Í fyrsta lagi skaltu koma öllum andstæðingum þínum fyrir kattarnef og í öðru lagi mála Kreml blátt.“ „Af hverju blátt?“ spyr Pútín hissa. „Ég vissi það. Þú hefur ekkert við fyrra ráðið að athuga,“ segir Stalín.

Í sovéskum ádeilusögum eru margar tilvísanir í hungursneyðir, Gúlag og hreinsanir.

Hver er munurinn á Indlandi og Sovétríkjunum? Á Indlandi sveltur einn maður fyrir þjóðina. Í Sovétríkjunum sveltur þjóðin fyrir einn mann.

(Gandhi fór í hungurverkfall árið 1932 til að berjast fyrir sjálfstæði Indlands, en á sama tíma herjaði hungursneyð í Sovétríkjum Stalíns sem talið er að hafi kostnað 6-8 milljónir manna lífið). Líkt og í öðrum ríkjum kommúnista er fjöldi sagna frá Póllandi um skort og biðraðir. Þannig voru a.m.k. fimm kílómetrar á milli matvörubúða til að biðraðir kæmust fyrir.

Eitt sinn var Jaruselski (síðasti leiðtogi alræðisstjórnar kommúnista í Póllandi) á ferð um Varsjá í limmósínu þegar hann sér langa biðröð fyrir framan matvörubúð. Hann skipar bílstjóranum að stoppa, skrúfar niður rúðuna og spyr hversu lengi fólkið hafi beðið í röðinni. „Sex klukkutíma,“ er kallað til baka. „Það er hræðilegt,“ segir kommúnistaleiðtoginn, „ég verð að gera eitthvað í þessu.“ Klukkutíma síðar kemur stór vörubíll að búðinni með þrjú hundruð stóla fyrir fólkið. Maður kemur inn í búð í Moskvu og spyr hvort ekki sé til nautakjöt. Afgreiðslumaðurinn hristir hausinn. „Nei, hér eigum við engan fisk. Búðin sem á ekkert kjöt er hins vegar hér beint á móti.“

„Ég vil leggja inn pöntun fyrir nýjum bíl,“ segir vongóður kaupandi í Moskvu. „Hvað þarf ég að bíða lengi?“ „Tíu ár,“ segir sölumaðurinn og bætir við brosandi, „upp á dag“. „Er það fyrir eða eftir hádegi?“ spyr kaupandinn. „Hvaða máli skiptir það,“ spyr sölumaðurinn. „Jú, ég á von á píparanum fyrir hádegi.“

Í Austur-Þýskalandi var hæðst að Walter Ulbricht leiðtoga kommúnista fyrir undirlægjuhátt við Kreml. Á sólríkum degi gekk Ulbricht út af skrifstofu sinni og spennti upp regnhlífina á móti sólinni. „Þú þarf ekki regnhlíf núna, sólin skín og veðrið yndislegt,“ sagði aðstoðarmaður leiðtogans. „Auðvitað þarf ég regnhlíf,“ svaraði Ulbricht höstugur, „það rignir í Moskvu.“

Háð og pólitískar skilgreiningar Óháð landamærum hefur satíra verið notuð við skilgreiningar á mismunandi hugmyndafræði. Sósíalismi: Þú átt tvær kýr. Ríkið tekur aðra þeirra og gefur nágranna þínum. Kommúnismi: Þú átt tvær kýr. Þú gefur báðar til ríkisins sem lætur þig fá dálítið af mjólk í staðinn. Fasismi: Þú átt tvær kýr. Þú gefur báðar til ríkisins sem selur þér síðan mjólk. Kapítalismi: Þú átt tvær kýr. Þú selur aðra en kaupir naut. Þjóðernissósíalismi (nasismi): Þú átt tvær kýr. Ríkið tekur báðar og leiðir þig fyrir aftökusveit. Þessar skilgreiningar eru frá stríðsárunum og eru líklega ættaðar frá Bandaríkjunum.

Síðar bættist við sérstök skilgreining á Rússlandi: Þú átt tvær kýr. Þú færð þér vodka og telur aftur!

Kapítalisti, kommúnisti og sósíalisti ákveða að hittast á kaffihúsi til að fara yfir þjóðmálin. Þeir tveir fyrstnefndu mæta á réttum tíma en sósíalistinn kemur klukkutíma of seint. „Fyrirgefið mér félagar, hversu seint ég mæti,“ segir sósíalistinn móður. „Ég þurfi að bíða í biðröð eftir pylsum.“ „Hvað er biðröð?“ spyr kapítalistinn undrandi. „Hvað er pylsa?“ spyr kommúnistinn.

Svo er það gamla konan sem sagðist ekki hafa áttað sig á því hversu kalt væri í veðri fyrr en hún sá sósíalista með hendur í eigin vösum. Skóladrengur skrifaði eftirfarandi í vikulegri ritgerð: „Kötturinn minn eignaðist sjö kettlinga. Þeir eru allir kommúnistar.“ Viku síðar skrifaði sá stutti í nýrri ritgerð: „Allir kettlingarnir eru orðnir kapítalistar.“ Þegar kennarinn las þessa staðhæfingu kallaði hann á drenginn og vildi fá að vita hvers vegna allt hefði breyst svo snögglega: „Í síðustu viku sagðir þú að allir kettlingarnir væru kommúnistar, en í þessari viku eru þeir allt í einu orðnir kapítalistar?“ Drengurinn kinkaði kolli: „Það er rétt. Þeir opnuðu augun í þessari viku.“

Draumaríkin

Um 1950, þegar flest lönd heimsins voru að jafna sig eftir hrylling seinni heimsstyrjaldarinnar, var Venesúela meðal ríkustu landanna. Landsframleiðsla á mann var sú fjórða mesta í heiminum. Árið 1982 var Venesúela enn auðugasta land Suður-Ameríku. Eftir að sósíalistar komust til valda 1998 hefur hallað undan fæti og draumaríkið komið að hruni. Gamall maður kemur inn í matvörubúð í Caracas, höfuðborg Venesúela. Eftir að hafa beðið þolinmóður í biðröð töluverða stund komst hann að búðarborðinu þar sem kaupmaðurinn stóð. „Ég þarf eina flösku af matarolíu, eina fernu af mjólk og kaffipakka,“ segir gamli maðurinn. Kaupmaðurinn hristir dapur höfuðið og segir afsakandi að því miður sé ekkert til af því sem beðið er um. Gamli maðurinn snýr vonsvikinn við og fer út úr búðinni. „Matarolía, mjólk, kaffi,“ segir næsti viðskipavinurinn hneykslaður. „Sá gamli er greinilega ruglaður.“ Kaupmaðurinn horfir hugsi á þann hneykslaða en segir síðan: „Já, kannski, en mikið hefur hann gott minni.“

Englendingur og Frakki eru á listasafni og standa fyrir framan málverk af Adam og Evu með epli í aldingarðinum. Sá enski hefur orð á því að Adam deili eplinu með Evu líkt og sé háttur enskra. Frakkinn bendir á hversu óþvinguð þau eru í nekt sinni líkt og þau séu frönsk. Flóttamaður frá Venesúela heyrir tal félaganna og segir: „Fyrirgefið að ég skuli trufla ykkur, caballeros, en Adam og Eva eru greinilega bæði frá mínu ástkæra föðurlandi. Þau eru án klæða, hafa lítið sem ekkert að borða og þeim er talin trú um að þau séu í Paradís.“

Leiðtogi annars draumaríkis vestrænna sósíalista, Fídel Kastró, fór beint að Gullna hliðinu eftir dauðann og smeygði sér inn. Lykla-Pétur var hins vegar á vaktinni og henti honum út. Kastró fór þá til helvítis þar sem skrattinn tók honum opnum örmum. Þegar kommúnistaleiðtoginn hafði orð á því að hann hefði gleymt farangrinum í himnaríki sagðist skrattinn redda því. Tveir púkar myndu ná í farangurinn. Púkarnir leggja strax af stað en þegar þeir koma að Gullna hliðinu er það harðlæst. Þeir ákveða því að klifra yfir hliðið. Tveir englar horfa á púkana komast yfir hliðið og annar þeirra segir: „Ja hérna, Kastró er ekki búinn að vera fimm mínútur í helvíti og við erum þegar byrjaðir að fá flóttamenn.“

Hvort finnst manni skemmtilegra að lesa?

Kemur hinn óbærilegi léttleiki tilverunnar eitthvað inn í hegðun manns í kjörklefanum? Já, ég held það. Helga Vala er sjaldan skemmtileg finnst mér en Óli Björn stundum,Þorsteinn Pálsson, Gunnar Smári eða Inga Sæland eiginlega aldrei.

Það virkar áreiðanlega eitthvað í pólitík.