Makalaust

ef Jón Ásgeir fær Björn Bjarnason dæmdan fyrir meiðyrði út á það að segja að Jón Ásgeir hafi verið dæmdur sekur um fjárdrátt þegar hann segist bara hafa verið dæmdur fyrir bókhaldsbrot. Sem er eitthvað sárasaklaust því rangfærslur í bókhaldi eru sjaldnast gerðar nema í frómum tilgangi um bætta niðurstöðu í hörðum heimi. Og svo eru menn ekki alltof góðir af náttúrunni í smáatriðum eins og Deirdre Lo kemur snemma auga á.

En það sem sumir menn komast ekki yfir ennþá, er það að Bónusfeðgar skyldu vera sýknaðir af í að taka peninga almenningshlutafélagsins Baugs og kaupa Baug fyrir sjálfa sig með þeim peningum og breyta því í einkahlutafélag sjálfs síns. Þetta stimplaði dómsvaldið sem viðskipti en ekki fjárdrátt eins og saksóknari vildi. Þetta veit ég að situr enn í mörgu fólki sem ömurleg niðurstaða í Baugsmálum. 

Ég er sem sagt að reyna að lesa Rosabauginn eftir Björn og er um það bil vel hálfnaður. Það sem af er bókarinnar finnst mér þetta vera mjög vel unnið og vandað verk. Björn dregur fram urmul staðreynda og tilvitnana. Mér finnst hann yfirleitt láta menn njóta sannmælis og skýra málin frá báðum hliðum. Björn fer yfir þetta umfangsmesta og dýrasta mál Íslandssögunnar frá upphafi og ég get ekki séð að hann sé annað að gera en fylgja sögunni eins og hún gerðist, vegna þess að stöðugar tilvitnanir í skrifaðar heimildir gefa ekki færi á því að breyta neinu um atburðarásina.

 Þetta er feikna yfirgripsmikið verk og vel unnið sem Björns er von og vísa.  Vitanlega léttir það höfundi um leið og það staðreyndabindur hann, að Björn hefur haldið úti vefriti sínu frá upphafi netaldar  þar sem hann skýrir frá atburðum um leið og þeir gerast. Að þessu leyti er þetta verk einstakt því að höfundur getur ekki gert tilraun til þess að segja söguna eins og hann vildi að hún hefði gerst heldur er bundinn af staðreyndum samtímans og eigin orðum.  Enda er ég sannfærður um það eftir að hafa fylgst með skrifum Björns þennan tíma, að Björn vill á engann halla hvorki í þessum málum né öðrum. Ég hygg að meirihluti þjóðarinnar muni taka undir það. Þó andstæðingar hans spari sig hvergi í andsvörum þá eru yfirburðir Björns hvað staðreyndir varðar augljósir. En hér áttust við í íslensku þjóðfélagi stærri og voldugri aðilar en nokkru sinni fyrr. Er málskostnaðurinn einn talinn nema milljörðum króna þannig að ekki er um venjulegt innbrot í sjoppu að ræða. 

Satt að segja á ég í mesta basli í fyrstu umferð að fylgjast með fléttunum sem Jón Ásgeir lék í fjölmiðlakaplinum sínum og get alls ekki haft yfir öll fyrirtækjanöfnin sem hann notar í síbreytilegu fjármálaumhverfi sínu þegar best lætur. Milljarðatöp í rekstri virðast hinsvegar gufa upp í  eitthvað svarthol en ný stöndug fyrirtæki spretta stöðugt upp sem ætluðu að gera nýja hluti.  Hvert peningarnir fóru eða hver borgaði né heldur hvaða eignir standa á bak við Fréttablaðið og Stöð 2 í dag veit sjálfsagt enginn. En óumdeilt er að yfirstjórnin í þessu fjölmiðlaveldi er óbreytt og máttur þess mikill til skoðanamyndunar. Ein bók má sín væntanlega lítils gegn stöðugum straumi innrætingar vilji slíkir miðlar beita sér.

En hvernig sem hlutirnir snúast og velta, þá er það með sömu leikendunum aftur og aftur sem  leikritið er spilað. Nöfn eins og  Gunnar Smári Egilsson, Sigurjón Egilsson, Þorsteinn Pálsson, Reynir Traustason og sonur hans, Ari Edwald, Sigurður G. Guðjónsson, Hreinn Loftsson, Gestur Jónsson, Steinar Berg, ásamt með aragrúa smástirna vinna að því allan tímann að gjöra veg Jóns Ásgeirs beinan í augum almennings.  Allir meginþræðir virðast liggja beint til hans. Stundum er togað vel í af örlögunum og líka heilladísunum sem koma til skjalanna þegar mest á ríður. Og sumir segja að stundum styðjist þær dísir við mannlega hjálp í störfum sínum. Jón Jósep hefur birt athyglisverðar myndir á taugagreiningarformi sem sína hversu óhemjuflókið net Baugsveldið spann um þjóðfélagið á sinni tíð.

Fjölmiðlaveldið sjálft gengur enn í eitthvað smækkaðri mynd á blússandi siglingu eftirhrunsáranna.   Fréttablaðið er þrungnara af auglýsingum en nokkru sinni.   Bónusfeðgar eru eiginlega aftur orðnir góðu strákarnir í hugum almennings sem allir voru að hrekkja svo til blásaklausa. Gott að Pálmi Haraldssson vinur þeirra getur enn séð þeim fyrir ódýrum expressflugförum þegar þeir fara að vitja landa sinna úti í heimi. Slíkir menn láta ekki afturkippi slá sig út af laginu sem betur fer.

Ritstjórnarlegt sjálfstæði fjölmiðlaveldisins er spurning sem ber á góma í bók Björns. Jón Ásgeir heldur því fram að það gildi hjá sér.  Samt eru mörg dæmi um það, hvernig Jón Ásgeir notaði  fjölmiðlana sína til að fegra myndina af sér og taka út óþægilegar fréttir að því er fyrrum starfsmenn bera. Og makalaust fannst mörgum á sínum tíma að Jón Gerald Sullenberger fekk nákvæmlega sama dóm fyrir kreditreikninginn og Jón Ásgeir þegar upp var staðið, eða þrjá mánuði skilorðsbundið. Eiginlega fyndið.

Þetta er eiginlega maklaus saga  hvernig Jón Ásgeir nær að snerta nærri hvern einasta mann eitthvað á gervöllu Íslandi.  Á hann yfirleitt nokkurn sinn jafningja í Íslandssögunni? Er hann ekki sá þjóðarmögur og fyrirmynd sem æskan ætti að líta upp til?  Víg-og sókndjarfur,óhræddur við tölur og smáatriði. Maður slíkrar gerðar að það er á við langt háskólanám að kynnast honum að sögn Pálma Haraldssonar? Þarf hann ekki líka að fá að njóta sannmælis fyrir dugnað sinn og þor? 

Eiginlega makalaus saga um röskleika ókvalráðra manna sem verða að rosabaug yfir ráðafárri þjóð.

 

 

 

Athugasemdir

[Sigurður Alfreð Herlufsen, 14.6.2011 kl. 12:58]

Þetta er langur og þéttur pístill hjá þér Halldór, enda er málið hið furðulegasta.

Ég er sjálfur að lesa Rosabaug og komin aðeins lengra, eða á bls. 294

Ekki er ég hissa á að þér sé mikið niðri fyrir, enda fékk málið ekki þann endi sem áhorfendur áttu von á.

Sakborningar höfðu líka einvalalið dýrra lögfræðinga til að vernda sína hagsmuni. Er ekki sagt að allt sé fallt fyrir rétt verð?

[Ómar Bjarki Smárason, 14.6.2011 kl. 18:54]

Fjandi góður pistill hjá þér, Halldór. En hvernig ætli það sé með dómsstólana. Líta þeir á reikning og kostnað hjá lögfræðingum málsaðila og dæma samkvæmt því...? Eiga þeir ekki að gæta sanngirni í dómum sínum, eða koma vinatengsl og aðdáun lögfræðinga hver á öðrum kannski í veg fyrir að réttlætið nái fram að ganga...? Mikið skelfing er maður nú annars þakklátur fyrir að vera ekki lögfræðingur.....!!!

[Halldór Jónsson, 14.6.2011 kl. 19:42]

Takk fyrir þetta Sigurður. Ég er kominn núna á 350 og klára í kvöld. Ég sé ekki annað en að þettta sé hlutlæg lýsing á atburðarásinni án þess að draga aðeins annan tauminn. Mér finnst höfundur vera óspar að kynna sjónarmið Baugsliða og ekki halla á þá nema það sem þeir eru langt að baki honum hvað snertir yfirsýn og þekkingu. Þú ferð ekkert að skálda eitthvað við Björn Bjarnason eða fara með lygar. Maður sér heimskingja reyna það og yfirleitt verða þeir fljótt fljótt að fíflum nema þeir geti endurtekið hana nógu oft að hætti dr. Göbbels.Þessvegna voru menn með fjölmiðlafrumarp. Það er ekki sama hverjir ná þeim undir sig.

Ómar Bjarki,

Peningar eru ekki allt ef maður horfir á hversu djúpt varnarlögfræðingarnir teygja sig eftir þeim. Kannski barar betra að vera blankur náttúrvísindamaður. En mér finnst dómsniðustöðurnar sanna hvað hægt er að gera með nógu mikilli textaframleiðslu fyrir rétti. Búa til skrúðmælgi, ásakanir og láta eigin fjölmiðla sá fræjum tortryggni í sálir almennings. Þessir menn hafa sýnt hvað er hægt að gera með nógu miklum peningum.Niðurstaðan sveigist þeim til hagsbóta við hvert tonn af framleiddum pappír. Einfalt mál verður álitamál í slíkum tilvikum.