Hæpinn hagvöxtur

er sá sem ríkisstjórnin boðar. Samtök Atvinnulífsins fara yfir hvað raunverulega liggur að baki þeim sýndarbata sem ríkisstjórnin byggir málflutning sinn á:

"Hagvöxtur var 3,7% á fyrstu níu mánuðum ársins samkvæmt tölum Hagstofunnar frá 7. desember. Þessar tölur birtust nokkrum dögum eftir að Hagstofan kynnti áætlun um 2,4% hagvöxt á árinu öllu, sem var 24. nóvember. Ætla mætti því að þessar nýju ársfjórðungstölur hefðu legið fyrir þegar áætlunin var birt og þar af leiðandi felist engar viðbótar upplýsingar í þessum nýjustu tölum. Þær hafa þó orðið einhverjum tilefni til þeirrar túlkunar um að verulegur viðsnúningur til hins betra hafi orðið í atvinnulífinu. Það er því miður ekki rétt. Hagvöxtur ársins skýrist af því að einkaneysla eykst að stórum hluta af  tímabundnum ástæðum og sérstakur búhnykkur vegna makrílveiða vegur þungt í aukningu útflutnings. 

Skýring á hagvexti fyrstu níu mánaðanna liggur einkum í tvennu, þ.e. aukinni einkaneyslu og auknum útflutningi. Einkaneyslan eykst um 43 milljarða króna á þessu tímabili, eða um 7,5% að nafnvirði og 4,4% að raunvirði þegar verðbólgan hefur verið dregin frá. Að flestra mati er hér að stórum hluta um tímabundna aukningu að ræða þar sem þættir á borð við eingreiðslur kjarasamninga, útgreiðslur viðbótarlífeyrissparnaðar, sérstakar og tímabundnar vaxtaniðurgreiðslur og vaxtaendurgreiðslur Landsbankans vega þungt í aukinni kaupgetu heimilanna á árinu.  Þessi mikla neysluaukning mun því ganga til baka að hluta og hafa samsvarandi neikvæð áhrif á hagvöxt á næstunni.

 Útflutningur jókst um 69 milljarða króna á fyrstu níu mánuðum ársins, um 3,2% að raunvirði, og innflutningur um annað eins, eða 68 milljarða króna, um 3,6% að raunvirði, þannig að enginn bati kom frá utanríkisviðskiptunum. Af aukningu útflutningsins má rekja rúmlega 13 milljarða króna til útflutnings makríls en ef aukinna makrílveiða hefði ekki notið við hefði aukning útflutnings verið rúmlega 1% að raunvirði en ekki rúmlega 3%. Hagvöxturinn hefði orðið 2,5% en ekki 3,7%.

 Tilefnislítlil gleði yfir nýbirtum ársfjórðungstölum Hagstofunnar ætti ekki að beina sjónum manna frá meginvanda íslensks þjóðarbúskapar, sem er allt of litlar fjárfestingar. Í heild námu þær 12,7% af landsframleiðslu á fyrstu níu mánuðum ársins og fjárfestingar atvinnuveganna námu 8,4% af landsframleiðslu.  Slíkt fjárfestingarstig er of lágt til að skapa varanlegan vöxt og fjölga störfum svo nokkru nemi. Fjárfestingar atvinnuveganna námu 103 milljörðum króna á fyrstu níu mánuðum ársins og jukust um 15 milljarða króna frá sama tímabili 2010. Sundurliðun þessara fjárfestinga eftir atvinnugreinum liggur ekki fyrir en við blasir að stækkunin í Straumsvík og bygging Búðarhálsvirkjunar duga einar og sér til að skýra þá aukningu. ..."

Það var stundum sagt að það væri skammgóður vermir að pissa í skó sinn.  Það er því hæpinn málflutningur hjá ríkisstjórninni að byggja tal sitt um batnandi þjóðarhag á aukinni einkaneyslu og peningaprentun í stað sparnaðar, auknum makrílveiðum sem enginn veit hvort kemur aftur, lækkuðum atvinnuleysisútgjöldum af því 7 mann fari úr landi á degi hverjum og  furstalegum  tekjum  lögfræðistofa af skilanefndarstörfum og starfsemi tengdri almennri ógæfu landsmanna, nefndafargani og allskyns samráðsstarfsemi, utanlandssiglingum opinberra starfsmanna, sem ekki er að framleiða eitt né neitt verðmæti. Alveg eins og að árekstrar og slys í umferðinni geta mælst sem hagvöxtur. 

Sé landflótti ígildi hagvaxtar, þá er þessi ríkisstjórn á blússandi siglingu. Hagvöxtur ríkisstjórnarinnar er hæpin fullyrðing.

 

Athugasemdir

[Jón Ríkharðsson, 16.12.2011 kl. 11:42]

Þetta er góður pistill hjá þér Halldór.

Hugtakið hagvöxtur getur verið villandi, því margir skilja ekki hvað það þýðir.

Hagvöxtur er vitanlega ekkert annað en hreyfing á fjármagni á milli staða í þjóðfélaginu.

Það er útflutningsdrifinn hagvöxtur sem við þurfum um þessar mundir, en ríkisstjórnin vinnur gegn verðmætustu útflutningsgreinunum, þau vilja ekki fleiri álver og þau vilja helst ekki að sjávarútvegurinn græði of mikið.

Þau eru hrifin af ferðaþjónustu, sennilega vegna þess að það er lítil hætta á að verða mjög ríkur í þeirri grein. Einig eru þau jákvæð á grænmetisræktun til útflutnings, því engin hætta er á, að sú grein framleiði auðmenn í stórum stíl.

En hvorki grænmetisrækt né ferðamannaiðnaður getur haldið uppi þjóðfélaginu, þeim er alveg sama því þau fá kaupið sitt á meðan einhver er svo vitlaus að kjósa þau á þing.

Jóhanna og Steingrímur hafa góð laun hvernig sem allt fer, þannig að þau hafa engar áhyggjur af öðru en að sitja út kjörtímabilið, sem líklega tekst hjá þeim, því miður.

[Júlíus Björnsson, 16.12.2011 kl. 15:56]

Hagvöxtur eru efnahagsbreytingar milli ársuppgjöra að eigin mati mati ríkja á eigin raunvirðis mælkvarða. GDP (Official Exchange Rate). Hlutlausi alþjóða mælkvarðinn ber saman Ríki innbyrðis á sama raunvirðismælkvarða og er þá talað  GDP( Purchanging Power Parity).

Báðir mælkvarðar stefna á sömu að sýna sömu breytingar ef vegið er yfir lengri tímabil en eitt skattaár því lengra tímabil því líkari verður Hagvöxtur Rauntekjum mældum GDP(PPP). 5 ár er marktækari og 30 ár er marktækari en 5 ár.

Gallarnir við hagvöxt eru að mati CIA og mín líka.

 the gross domestic product (GDP) or value of all final goods and services produced within a nation in a given year. A nation's GDP at official exchange rates (OER) is the home-currency-denominated annual GDP figure divided by the bilateral average US exchange rate with that country in that year. The measure is simple to compute and gives a precise measure of the value of output. Many economists prefer this measure when gauging the economic power an economy maintains vis-�-vis its neighbors, judging that an exchange rate captures the purchasing power a nation enjoys in the international marketplace. Official exchange rates, however, can be artificially fixed and/or subject to manipulation - resulting in claims of the country having an under- or over-valued currency - and are not necessarily the equivalent of a market-determined exchange rate. Moreover, even if the official exchange rate is market-determined, market exchange rates are frequently established by a relatively small set of goods and services (the ones the country trades) and may not capture the value of the larger set of goods the country produces. Furthermore, OER-converted GDP is not well suited to comparing domestic GDP over time, since appreciation/depreciation from one year to the next will make the OER GDP value rise/fall regardless of whether home-currency-denominated GDP changed.

Í venjulegum fyrirtækja rekstri  þá er líka best að breyta ekki um mælkvarða í hverju uppgjöri ef ber á saman hlutfallslegar breytingar milli ára. T.d. vörubirgðr  til að fá út vörunotkun: Raunsöluna. Ríki er besta að bera saman yfir minnst eitt ríkistjórnartímabil meðal vaxtabreytingum yfir 5 ár. 30 ár minnka skekkjuvægi á birgðamati og vörunotkun. Ísland miðað að við síðust 30 áru ekki öfundsvert í Aljóðasamanburði. Raunuppgangur er það sem skiptir Kína og Indland öllu máli T.d. Halda eignarvæntingum.