Dýr myndi Hafliði allur !

Eftirfarandi pistill birtist í VOGUM nýlega. Þetta var skrifað úti á Florida í skyndingu eftir beiðni ritstjórans og af fingrum fram án allra uppflettuinga í tölur Seðlabankans og Hagstofu, heldur algerlega af kaffibollainnsæi í tímaskorti. En mér þykir gaman að því að niðurstaðan er all sekki ólík því sem ASÍ er núna að reikna sem tjón af stjórnarsetu VG. Fyrir þá sem ekki lesa stórblaðið VOGA læt ég það flakka:

"Annar stjórnarflokkurinn, Vinstri Grænir, hefur lýst því yfir að þeir telji hagvöxt á Íslandi ónauðsynlegan. Þjóðin geti búið við það sem hún hefur. Meira þurfi ekki. Þetta er erfitt að útskýra fyrir þeim 17-20.000 manns sem eru án atvinnu um þessar mundir.Þessu fólki þarf að borga atvinnuleysisbætur sem nema hugsanlega  20-30 milljörðum á ári. Án hagvaxtar skapast ekki störf fyrir þetta fólk. Það er mjög ólíklegt að hið opinbera muni fjölga hjá sér störfum sem þessu nemur þrátt fyrir aukina skattheimtu á hendur þeim sem enn starfa, fyrirtækjum sem einstaklingum.  Ég ætla að leika mér hérna af fingrum fram með áætlaðar tölur, sem ég tek fram að eru gróf skot og áreiðanlega má finna snögga bletti á í þjóðhagsskýrslum. En hvað sem því líður er ég ekki viss um að raunveruleikinn sé svo ýkja fjærri niðurstöðunum.

 Ef við áætluðum að  4000 manns hafi verið án starfa árið 2008 fyrir hrun, þá gætum við áætlað að um 13-15.000 manns í dag séu ekki að vinna núna sem voru að vinna þá og myndu vera að vinna núna ef atvinnu væri að hafa.  Launatekjur þessa fólks hefðu þá hugsanlega geta numið 30-50 milljörðum sem hefðu komið í stað atvinnuleysisbótanna sem áður voru nefndar. Árlegur heildarskaði gæti því verið að nálgast 70 -80 milljarðana. Ef þjóðarframleiðslan hefði verið  áætluð 1400 milljarðar fyrir hrunið gæti þessi mismunur  nálgast 5 % tapaðs hagvaxtar.  Maður getur því séð fyrir sér hvað hagvöxtur þýðir. Hvert prósent getur  þá þýtt  líklega 10 milljarða í auknum launatekjum fólks. Og svo  til viðbótar stórum minni ríkisútgjöld vegna minni atvinnuleysisbóta. Þetta er auðvitað mun áhrifameira en þessar tölur segja vegna margfeldisáhrifanna sem allt atvinnulíf hefur í för með sér.  

Vilja ekki allir fá þá tíma aftur sem hér ríktu fyrir hrun? Gjaldeyrisfrelsi, fjármagnsfrelsi, þjóðfélagið barmafullt af bjartsýni og störf fyrir allar vinnufúsar  hendur? Vissulega fór eitt og annað úrskeiðis á þessum tímum og hefði betur mátt fara.  En í dag dugar skammt að æpa pólitísk vígorð eins og hið fræga “helvítis fokking fokk” yfir ástandinu sem nú ríkir. Þetta ástand vill enginn hafa til lengdar.  Og þó ýmsir stjórnmálamenn tali í síbylju eins og heimshrunið hafi allt verið Sjálfstæðisflokknum að kenna, þá dugar það fólkinu ekki til lengdar. En því miður er þetta ástand neikvæðninnar ekki að láta undan síga á Íslandi meðan núverandi stjórnarstefna neikvæðs hagvaxtar ríkir í landinu.

Þegar allar framfarir virðast  tafðar með skipulögum hætti og hvergi örlar á hvatningu frá leiðtogum landsins heldur sífellt svartagallsraus og hótanir um Ragnarök framundan ef ekki sé látið að þeirra vilja. Það er auðvitað lítt skiljanlegt flestu venjulegu fólki að heill stjórnmálaflokkur telji þjóðarbúið ekki hafa þörf fyrir hagvöxt. Eitthvað annað geti komið hans í stað í þjóðarbúskapnum án þess að á það sé bent sérstaklega.   En mánuðirnir líða svona áfram án þess að nokkuð komi í staðinn og vandinn vex.   Það er búið að flæma erlenda fjárfesta frá landinu  með ákvörðunum um aukin umhverfismöt á virkjunum og línum, tafir á ákvörðunum, deilum um allt milli himins og jarðar,  sem nota má til að fresta og tefja fyrir öllu sem gæti leitt til hagvaxtar í landinu. Þetta hefur allt grafið undan trúverðugleika landsins útá við, sem átti þegar undir högg að sækja. Það eru þegar eitt ár liðið í minni hagvexti vegna aðgerðaleysis stjórnvalda og líklega munu eitt eða tvö ár bætast við svo sem horfir.  Vinstri Grænum er þó  ekki einum um að kenna þegar yfir allt sviðið er litið.

Samfylkingin, sem helst virðist hafa verið mjög lengi utan stjórnar þegar rætt er um tímann fyrir hrunið, virðist eiga það eina áhugamál  eftir að Öryggisráðsframboðinu lauk, að eiga aðildarviðræður við Evrópubandalagið sem nú standa yfir við misjafnan fögnuð þjóðarinnar. Engar hagvaxtartillögur hafa komið frá þeim flokki heldur. Efnhagslíf Íslendinga er með þeim hætti, að það hefur mikla möguleika á að ná sér mun fyrr útúr kreppunni en annarsstaðar gerist. En til þess þarf að halda betur á spilunum og nýta þær auðlindir sem landið býr yfir. 

Hver dagur sem líður við þetta ástand aðgerðaleysis verður að viku, hver vika verður að mánuði, og mánuðir að árum. Það eru núna liðnir meira en 18 mánuður frá hruninu og atvinnulíf landsmanna  hefur stöðugt dregist saman. Æ fleiri fyrirtæki lenda í þroti og eru yfirtekin af ríkisbönkunum þó þau séu svo afhent fyrri stjórnendum aftur með afskrifuðum lánum. Skuldavandi heimilanna er hinsvegar óbreyttur, æ fleiri fjölskyldur sjá ekki fram úr erfiðleiknunum og fógetar eru hvarvetna á ferð. Í hvað hefur þá tíminn frá hruninu farið ? Svari hver sem vill.  

200 milljóna tapaður hagvöxtur á hvern einasta dag sem líður í þessum limbódvala  ríkisstjórnar Jóhönnu og Steingríms J. er reiknistærð sem maður getur velt fyrir sér. Þetta eru til dæmis tveir milljarðar á tíu dögum. 

Hversu dýr getur  Hafliði  enn orðið ?     "