Guðmundur Árnason frá Viðborði

smíðaði bústað í portinu bak við verslun Ben.S.Þór.á Laugavegi 7 einhvern tímann í stríðinu.Í portinu seldi Landgræðslu seldi Landgræðslusjóður lengi jólatré og fékk ég stundum vinnu í nokkra daga við það.

En þessi Guðmundur Árnason smíðaði hús þarna og notaði eitthvað af rekavið frá Viðborði í Hornafirði, þaðan sem hann rakti ættir. VB var höggið í einn þakásinn.Hann bjó sjálfur einhvern tíma í  húsinu sem var klætt að utan með töfra-og tískuefninu Asbest sem gat ekki brunnið að sagt var. Húsið brann samt ágætlega einhverjum fjörtíu árum seinna 1978 og hafði þá vel dugað.

En faðir minn keypti það sem sagt af Guðmundi og var það flutt austur í Haukadal innan við Geysi þar sem fjölskyldan á sínar ljúfustu minningar í sambýli við Hákonar-bústað og Sveins-bústað sem stóðu þar líka.En Hákon föðurbróðir fékk  leyfi fyrir tveimur bústöðum þarna í stríðsbyrjun í stríðsbyrjun.Þar voru hverir og hitaveita lögð í húsin, reist gufubað og sundlaugar grafnar framræsluskurð fyrir Svein  B. Valfells sprengdi Árni Odssson verkstjóri í Steypustöðinni með dýnamiti og þótti það makalaust .

Í Hákonar bústað átti gefandi Haukadals til Skógræktar Ríkisins að búa þegar hann kæmi til Íslands í heimsókn.En Kristian Kirk  vann við gerð Reykjavíkurhafnar og í Haukadal stendur súlnabergsdrangur með koparplötu sem á stendur að mig minnir:

" Á 26.ríkisstjórnarár lX

Kristjáns konungs 

keypti danskur Íslandsvinur

direktör cand polyt

Kristian Kirk   

hið forna höfuðból

Haukadal

Girti

græddi

hefti 

sandfok

endurbyggði kirkju

og gaf Skógrækt Ríkisins jörðina

 

En Kristian taugabilaðist þegar Þjóðverjar hernámu Danmörku og framdi sjálfsmorð og kom aldrei í Haukadal. Í þeim bústað bjuggum við oft vinnumenn í Skógræktinni á þeim árum.

Um nokkurra ára skeið fóru útskrifaðir kennaraskólanemar með skólastjórnaum Brodda Jóhannessyni austur í Haukdal og á Þingvöll að planta i sjálfboðavinnu. Ungt fólk sem ég kannaðist við allt lífið þegar það komst til áhrifa.Það var oft kátt á kvöldin og söng og spilaði fallega og stelpurnar voru berbrjósta í gróðursetningunnni í fjallshlíðinni.

Við strákar frá Einari Sæm máluðum kirkjuna seinna græna með rauðu þaki. En hún var hvít áður með rauðu þaki.

Hákon var sagður ekki viss um hvernig sveitamennirnir tækju litarvalinu svo hann sagði við þá fyrstu sem komu eittghvað svona: " Hann Bróðursonur minn valdi þennan lit, ég held að hann geti verið eitthvað litblindur strákurinn. Þessir fyrstu menn sögðu: Nú hún er bara falleg svona.

Við þá næstu sagði Hákon víst: "Finnst ykkur ekki bara góður liturinn hjá mér?"  Og græn er hún enn í dag.  

En Guðmundur þessi Árnason frá Viðborði var mikill ævintýramaður,f.1892, sjálfboðaliði í stóra stríðinu 1914-1918, hafði verið í Bandaríska flughernum og var með sjálfum Jimmy Doolittle,f.1896, á flugskóla, þekkti Lindberg og fleira stórmenni.

Hann bjó hjá okkur á Hringbraut 65 um tíma í kjallaranum, var í einhverjum vandræðum, líklega vegna drykkju, sem ég ekki skildi sem barn. Kannski verið túrakall. "Meiri lætin eru þetta alltaf niður á  Balkan man ég að hann sagði við matborðið útaf einhverju í útvarpinu".Það hefur verið eftir seinna stríðíð líklega úr því að ég man það.

Talaði útlensku þegar hann var í því minnir mig pabbi segja. My name is;: svo komu nöfn á mörgum tungumálum, m.a.Thor Hamlet.

En  ég man að mér þótti maðurinn höfðinglegur í hátt og framkomu. Eitthvað "Military Air" leynir sér yfirleitt ekki.Og smiður vara hann góður.Hann smíðaði annað hús á sama stað eftir pabba hús sem ég man að var klætt svörtum pappa.Ekki man ég hvert það fór. 

Svo hvarf þetta allt úr minningunni og Guðmundur þessi líka þangað til að ég datt ofan á hann í kvöld.

En ég gúgglaði gæjann upp úr  þurru og þá kom þessi síða úr Tímanum  frá 13. júlí 1961 og þá var kallinn sprelllifandi. Pabbi sagði einhvern tímann að þessi Guðmundur hefði marga fjöruna sopið. Búið á Waldorf Astoria sem rithöfundurinn Thor Hamlet, setið í fangelsi á Kúbu, verið í S-Ameríku í byltingum   og fleira og fleira sem ég man ekki. Og víst of seint að spyrja Pabba eða Guðmund.

Í viðtalinu kemur fram að Guðmundur hafði háar hugmyndir um framleiðslu úr biksteini á Viðborði, sá fyrir möguleika á rafmagnssölu til Bretlands frá virkjun fyrir austan og fleiri framfaramálum. Fannst leitt að vera orðinn of gamall til að framkvæma þetta. En hann sótti um styrk til Alþingis fyrir stríð til að gera þakskífur úr biksteini.

 

Pabbi hans Guðmundar hefði verið í flottum  Offísérabúningum amerískum af stráknum í réttunum, jafnvel Class A uniforms, fannst synd að nota ekki svona gott tau.

En ég veit ekkert meira um þennan furðulega mann.

Veit einhver lesandi meira um þennan heimsborgara og landshornasirkil, Guðmund Árnason frá Viðborði sem sjálfsagt sagði ekki allt sem hann vissi?