Spörkum vélinni í gang !

Nú eru meira en 3000 manns að verða atvinnulausir.

Mér skilst að Kópavogur eigi fullt af klárum byggingalóðum sem gefa núll tekjur um fyrirsjáanlega framtíð.  Atvinnuleysisbætur fara að streyma út til sálarkvalins fólks, sjóðurinn tæmist og gerir ekkert til að bægja atvinnuleysisvofunni frá.

Hví ekki að fá einhverja atvinnulausa byggingakrana,  atvinnulausa mótafleka. atvinnulausa  smiði og atvinnulaust aðstoðarfólk til að byggja félagslegt íbúðarhúsnæði fyrir aldraða, öryrkja og aðra á auðum lóðum.    Nýprentaða peninga úr Seðlabankanum má nota meðan við störtum vélinni. 

 Spörkum vélinni  í gang !  

"Frekar friðum við fólkið en fiskinn "

Mér er sagt,  að  dr. Bjarni Benediktsson forsætisráðherra hafi látið framangreind ummæli falla þegar syrti í álinn.  Nú er fiskur um allan sjó sem syndir um í "Pax Hafróanum "  án þess að við fáum að gert þar sem geyma á hann í sjónum til næsta árs.  

Mér finnst sjálfsagt,  að Seðlabankanum verði nú þegar falið að selja aukinn neyðarveiðikvóta eftir einhverjum reglum. Ekki láta núverandi  kvótaeigendur  fá hann allan ókeypis, heldur  taka svona skref sem hið fyrsta til raunverulegs auðlindagjalds framtíðarinnar,  þar sem sem allir landsmenn stæðu jafnir fyrir. Og um leið ágæt æfing áður en við framseljum fiskinn  til ESB í einhverri krataframtíð.  

Ég held að þetta væri til nokkurra vinsælda fallið hjá þjóðinni um þessar mundir ,  hvað sem Einar K. og kvótasinnar  hefðu um málið að segja.

Þetta yrði til þess að efla fólkinu  trú á landið aftur og gögn þess og gæði, sem nú vantar sárlega.  

Svo finnst mér ástæða til að koma einhverjum böndum á fjórfrelsið með því að taka upp vegabréfaskyldu hér á landi. Við þessar aðstæður veitir okkur ekkert af að stýra aðgengi útlendinga og hælisleitenda til landsins. Það er misjafn sauður í mörgu fé.

Og varðandi ESB, þá veit ég ekki hvort Gamlasáttmála var nokkurntíman sagt upp ? Efnahagsbandalag við Noreg er mér stórum geðfelldari tilhugsun en Efnahagsbandalag Evrópu með allan sinn klunnaskap og stórveldapólitík. 

Nojarinn á líka alla þessa olíu, efnaiðnað,  norskar  krónur, her og stríðstól. Svoldið sveitó sumir auðvitað eins og við.   Við eigum ónýtar krónur, herstöðina sem þá vantar, orkuna og aflið  og margt annað sem við gætum unnið betur með Norðmönnum  í framtíðinni.

Þar sem Kaninn er farinn og kemur ekki aftur í bráð vantar okkur  aukna þyrlubjörgunarsveit fyrir flotann.

Hvorfor ikke  det ?  

 

Hvaða verð ?

Nú hefur IMF sagst ætla að lána  okkur Íslendingum  2 milljarða dala. Margir binda vonir við að þetta bjargi málunum fyrir okkur. Og allar ferðir hefjast með einu skrefi sagði Maó formaður.

En hvert er verðið fyrir þessa aðstoð ? Og er hún sú eina mögulega ? Og hefur hún einhver úrslitaáhrif ein og sér ? Og hvaða skilyrðum er hún háð ? Hvert verður verðið ?

Jón Magnússon þingmaður frjálslyndra segir svo á vefsíðu sinni :

"Leggja verður höfuðáherslu á stöðugleika, eðlileg gjaldeyrisviðskipti, alvöru gjaldmiðil, lága vexti til að tryggja að hjól atvinnulífsins geti snúist og komið verði í veg fyrir fjöldagjaldþrot og gríðarlegt atvinnuleysi. Þá verður að hugsa um hagsmuni venjulegs fólks og afnema verðtryggingu lána en binda verðtryggðu lánin við gjaldmiðilinn sem verður þá að vera tryggur verðmælir í öllum viðskiptum."

Mér hefur verið sagt að eitt af skilyrðum IMF sé að stýrivextir á Íslandi fari í 18 %. Til að vinna gegn verðbólgu og þenslu og styrkja gengi krónunnar.  Mér sýnist að  Jón Magnússon geti orðið fyrir vonbrigðum á næstunni.  Mig minnir, að Jón Magnússson og margir fleiri hafi gagnrýnt Seðlabankann fyrir 15.5 % stýrivexti þegar greinilega var að draga úr þenslunni rétt fyrir fárviðrið. Svo lækkaði Seðlabankinn vextina eftir orðinn hlut og margir vörpuðu öndinni léttara. En séu þessar fréttir réttar þá voru þetta reinilega vaxtamistök að mati IMF. Sem styrkir þá prófessor Aliber væntanlega  í framsettri skoðun sinni á ráðamönnum okkar.  

Þeir hjá IMF eru sagðir vilja keyra vextina upp til þess að halda aftur af lántökum íslenzkra fyrirtækja og sporna við þenzlu. Sáum við  ekki ráðstafanir Seðlabankans í þessa veru virka ekki þegar innstreymi gjaldeyris  um bakdyrnar var nægt og allir í óðaönn að framkvæma ?  Nú eru bakdyrnar að vísu lokaðar og atvinnuhorfurnar með  dekksta móti. Gildir þá sama um vaxtastefnuna þegar þenzla er lítt sjáanleg  í stvinnumálum landsins.   Því spyr maður hver  verður árangurinn af stórfelldum vaxtahækkunum við núverandi aðstæður ? Vantar ekki frekar hóflega seðlaprentun til að  reyna að starta vélinni ?

Fyrst var því haldið fram að skilyrði IMF væru að við gerðum upp Icesave og Edge við Breta og Hollendinga. Svo var það borið til baka sem betur fer.  Kannske er þessi vaxtasaga líka ósönn ?

Sveitarfélög landins eru í vandræðum. M.a. vegna mikilla launahækkana á næstunni,  stórfelldra lóðaskilana og tekjulækkana útsvarsfólksins.  Verðfall fasteigna er líka fyrirsjánlegt og lækkar skattstofna sveitarfélaga.   Lífeyrissjóðirnir munu ætla að lána sveitarfélögunum lítilræði hverju fyrir sig. En hvað svo ?  Hvert eiga þau svo að leita eftir lánsfé ? Og ekki er hægt  að fullyrða að sveitarstjórnir líti  rekstrarþarfir sínar sömu augum ?

Það er nokkuð ljóst, að mörg sveitarfélögin geta ekki haldið uppi óskertri þjónustu sem fólkið hefur vanist. Það verður illa hægt að láta bæjarfélögin leggja fram leikskólapláss fyrir öll börn  sem kostar bæjarsjóð 85.000 á barn meðan foreldrið greiðir 15.000. Það hlýtur að koma að því að þau bjóði atvinnulausum foreldrum  hluta af þessum 85.000 krónum fyrir að vera heima með börnin. Því miður áreiðanlega ,  því auðvitað er leikskólinn þroskandi fyrir börnin.

Hvað verður með skólana  ?  Verður skipt  aftur í bekkina eftir getu nemenda,  fjölgað í betri bekkjunum og fækkað í þeim slakari ?   

Sé þessi hlutfallslega lága upphæð frá IMF sett á gjaldeyrismarkaðinn   rýkur verðið á gjaldeyri hugsanlega upp eins og önnur skortvara og krónan fellur.  Gjaldeyrir hverfur úr landi án þess að neitt verði við ráðið.  Svarti markaðurinn er sagður þegar tekinn til starfa. Hvað hefur þá áunnist ?Tíföld þessi upphæð   á galdeyrismarkaðinn myndi ef til vill hafa einhver þau áhrif sem nú er vonast eftir.  En þessi litla upphæð er mér til efs að verði annað en skammtíma olía á eldinn nema fleira  komi til. Hugsanlega getur ströng skömmtun og gamla gjaldeyriseftirlitið hægt á þróun mála.

Er þá verðið sem við erum að greiða fyrir IMF aðstoðina hugsanlega hærra heldur en það sem hún á að leysa ?  Hvaða áhrif munu 18% stýrivextir  hafa á rekstur íslenzkra fyrirtækja og vandamál fólksins ?  Hvaða áhrif mun þetta hafa á nýráðningar til starfa  og áorðna greiðsluerfiðleika skuldugs fólks ?

Það verður líklega mikil röskun á okkar allra högum, hvort sem okkur líkar betur eða verr. 

 Leðurklæddir menn með yfirskegg sem flytja æsingaræður yfir lýðnum um makleg málagjöld  til óvina fólksins  hafa aldrei geta leyst vanda þess öðruvísi en að verri vandræði fylgi á eftir.  Síst vantar okkur  núna  óeirðaseggi í fornum stíl til að leysa efnahagsmál  Íslendinga ?

Hvaða verð skyldi heimurinn greiða þegar upp er staðið ?

Á að auglýsa stöður alltaf ?

Eftir að hlusta undanfarið á spyrlana Jóhönnu, Sigmar og Helga Seljan hrópa og þráspyrja viðmælendur sína spurninga,  sem allir vitibornir menn geta sagt sér fyrirfram að ekki er hægt að svara á stundinni af ýmsum ástæðum,  þá hef ég velt fyrir mér hvort ekki sé hægt að fá nýja og öðruvísi  spyrla á  RUV.

Á ekki að auglýsa stöður seðlabankastjóra og bankaráða ? Á ekki að auglýsa allar stöður ? Af hverju fær þessi bankastjóri meira en hinn ? Ræður þú þessu ekki ?  Þannig spyr Helgi í hávaða.

Er ekki bara að efna til kosninga útaf ESB ? Viltu ekki reka Davíð ? Verður ekki að taka ESB á dagskrá strax ? Þannig spyr Jóhanna og fer mikinn. 

Mér ofbýður eiginlega  hversu óskynsamlega  þetta fólk getur spurt. Hvernig það bókstaflega geltir af því sem mér finnst vera dónaskapur gegn viðmælendum sínum. Sem sýna þeim þann heiður að mæta hjá þeim í Kastljósin.

Er þetta fólk að reyna að auglýsa sjálft sig með því að sýna einhvern töffaraskap í augum fólksins þarna úti , sem er sært fyrir og illa leikið af yfirstandandi hildarleik og vill fá blóð ?  Ætlar það að selja sjálft sig til metorða hjá þessu fólki á grundvelli þessara yfirheyrsluþátta í Law & Order stíl  ?

 Ég man vel þegar Eiður Guðnason stagaðist á því við Alla á Korpúlfsstöðum, hvað hann væri mikill skepnuníðingur,  að halda hesta í Viðey sem nöguðu tré í harðindum ? Eiður fór á þing og þaðan í hátt embætti að hætti alikrata þeirra tíma.  En Alli var stimplaður ódó í augum þeirra sem ekki þekkja hesta og atferli þeirra.   

Eigi að auglýsa stöður alltaf eins og Helgi Seljan krafði viðskiptaráðherra um, þá spyr ég: Er ekki hægt að auglýsa eftir nýjum spyrlum til sjónvarpsins ?  Kannske myndu fást öðruvísi spyrlar en þessir gömlu ?  Nýtt  fólk sem getur spurt af þekkingu, kurteisi  og einhverri lífsreynslu, ákveðinna en einarðra spurninga en ekki bara þráspurninga um aukatriði.  Boðið okkur uppá samanburð við þessa spyrla sem við höfum haft nú hugsanlega nægilega lengi ?

Við þurfum ekki svona stíl eins og til dæmis Egill Helgason sýndi gagnvart Jóni Ásgeiri eða Sigmar gegn Geir Haarde.  Eða þá Helgi Seljan í hverju einasta viðtali sínu. 

 Ef til vill eru einhverjir þarna úti tilbúnir að reyna sig fyrir jafnvel minna kaup ?

    

Góður Geir !

Ég var að horfa á Geir Haarde reyna að koma sínum sjónarmiðum að undir fyrirlestrum Sigmars um efnahagsmál og pólitík í Kastljósinu. Geir á ekki sjö dagana sæla um þessar mundir en er yfirvegaður sem fyrr þót eilítið þreytulegur sé.

 

Mér fannst hann svara sannfærandi og ekki víkja sér undan því sem mögulegt er að svara. Það er eins og fréttamenn skilji alls ekki að ráðamaður getur ekki greint frá samningaviðræðum á viðkvæmu stigi í smáatriðum. Geir sagði þó að hann léti ekki kúga sig til uppgjafar. Né heldur að hann ætlaði að persónugera vandmál Seðlabankans, sem hann stjórnaði.

 

Geir á alla mína samúð í sínu ómanneskjulega verkefni. Spyrillinn vakti síður aðdáun mína, mér fannst hann of ofsafenginn og yfirlýsingaglaður.  Ég veit ekki hvort hann á sér frægar  fyrirmyndir, en fátt minnir mig á þá erlendu spyrla sem mér þekktastir eru.

 

Eftir viðtalið fór ég að hugsa um þessi hræðilegheit öllsömul. Hvað myndi ég reyna að skoða ef ég ætti að koma með tillögur en ekki ríkisstjórnin ?

 

Mér datt í hug hvort hægt væri að semja við Breta að Englandsbanki tæki við Icesave innlánsreikningunum. Innistæðurnar yrðu bundnar í einhvern tíma en Bretar og Íslendingar ábyrgðust vexti af reikningunum í sama tíma.  Vextir yrðu það góðir að Icesave yrði áfram girnileg sparnaðarleið, Í vörslu Englandsbanka  yrði fjármunirnir eigendanna vel geymdir og um úttektir yrðu settar ákveðnar reglur sem dygðu til að dreifa útstreyminu á móti vaxandi innkomu og fjölgunar reikninga.

 

Án nokkurs útreiknings af minni hálfu um það hversu miklar vaxtagreiðslur yrði að tefla um fyrir hlut Íslendinga, því Bretar bera líka sök, skýt ég á 25-50 milljarða á fyrsta ári. En Bretar hafa líka hagsmuni af því að þessum sparnaði sé viðhaldið og rjúki ekki í veður og vind þannig að einhvern þátt hljóta þeir að bera.  Því   víst er að vörsluaðilinn hefði útlánatekjur á móti.   Þetta gæti hugsanlega fleytt málinu fram úr sjálfheldunni í einhvern tíma,  sem er betra en að heimta að við aumingjarnir borgum allt strax.  Það má svo leita svara hvernig allt málið fer svo á endanum. En allt verður einhverntíman  betra en núna. -eða svo vonar maður.

 

Varðandi íslenzkar fjölskyldur, þá hefur ríkisstjórnin beðið um frystingu myntkörfulána. Væri ekki í samhengi hægt að segja að íbúðalánasjóður taki vexti og/eða afborganir ársins 2009 til frystingar og dreifði því aftar. Þetta gæti orðið til að fækka nauðungaruppboðum, sem annars dynja yfir með allri þeirri sorg sem fylgja mun.

 

Gæti ríkið sett upp innsláttarverkefni fyrir atvinnulausa ? Greitt fyrir innsleginn texta  af þeim aragrúa skjala sem liggja í söfnum og enginn veit hvað hafa að geyma. ? Menningarverðmæti innanum ? Framtíðin gæti þá gúgglað gamlan texta og lesið ? Er ekki allt betra en engjast í hugarkvölum tilgangsleysisins þó kaupið sé lágt ? Það þarf auðvitað meiri menn en mig til að meta raunhæfni svona verkefnis.  En ég slæ þessu fram án frekari vitneskju.

 

Áreiðanlega er hægt að hugsa eitthvað sem hægt er að gera sem er of mannfrekt í venjulegu árferði í stað þess að borga bara atvinnuleysisbætur.

 

 Hvað dettur mönnum í hug ?

Ljónsöskur !

 

Þó að nú sé dökkt yfir og hver tali annan niður, þá er kannske í  rauninni svo, að það vanti aðeins að einhverjar stóriðjuframkvæmdir fari í gang á Íslandi til að kreppan svífi undan eins skjótt og hún kom. Við höfum allt til alls til taks, hendur, hausa, tæki og tól. Úrræðaleysið gegn vá sem við festum ekki hendur á er það versta. Ef við fyndum kröftum okkar stað myndi margt breytast fljótt.

Það er því miður enginn  replay-takki á tilverunni. Bankarnir hrundu og þetta er bara svona.Íslandsbanki fór líka á hausinn fyirr löngu og menn náðu sér af því. Maður er auðvitað beyglaður þegar markaðshagkerfið fær svona á snúðinn og upp koma nefndir og skömmtunarráð styrjaldarökónómíu. En það skiptir miklu að forystan hviki hvergi því það væri glapræði að fara að skipta um hest í miðri ánni.  Mér þótti miður að heimkomin hafði frú Ingibjörg Sólrún ekki annað að segja við Geir Haarde:  Fyrst í IMF og svo beint í EBE.  Var þetta útspil ekki alveg  í það minnsta á pari við sjónvarpsviðtal Davíðs ?  Það ríður á öllu að ríkisstjórnarsamstarfið haldi heilindum og að einstakir aðilar séu jafn yfirvegaðir í orðum og þeir Geir og Björgvin-, já og Össur hefur bara staðið sig nokkuð líka.

Sem betur fer erum við Íslendingar ekki með Evru um þessar mundir. Þá fyrst væri komið hér erfitt ástand með allt þetta fók úr fjármálageiranum atvinnulaust.  Nú getum við notað krónuna til að örva efnahagslífið sem við gætum ekki með sífelldum evruskorti. Það er skelfilegt að hlusta á  Jón Baldvin þylja ESB þuluna sína og rakka niður landið og krónuna eins og Egill Helgason lét hann gera í dag. Það er akkúrat ekkert gagn í ESB umræðum eins og á stendur. Af hverju má ekki spyrja Jón Baldvin hvað hann leggi til að gera núna í efnahagsmálum, annað en að reka Davíð ?  

Ég hef verið að velta fyrir mér hvort það væri hægt að gera árið 2009 að afborgunarlausu ári  hjá Íbúðalánasjóði og setja þá gjaldaga afturfyrir á höfuðstólinn. Bara svona til að reyna að glæða fólk von og bægja frá kvíðanum sem hrjáir unga fólkið sem veit ekki hvort það heldur húsnæðinu. Það er þjóðarnauðsyn að ekki verði gengið að fólki við þær skelfilegu aðstæður sem sköpuðust við fall bankanna, þar sem heilu stórfjölskyldurnar eru í uppnámi.

Til viðbótar að sveitarfélög breyti villuhverfunum, þar sem innskilaðar lóðir hrúgast upp,  og skipuleggi ný smáíbúðahverfi þar sem lóðir verða látnar í té, jafnvel  niðurgreiddar með greiðslufresti í því skyni að fólkið fari aftur að nota eigin hendur við að bjarga sér í stað þess að reyna að græða fé á  tölvuskjáunum. Það væri dásamlegt fyrir marga að komast í að skafa timbur og klippa járn með vinum og kunningjum eins og var í mína ungu daga, með vonina og bjartsýnina fyrir framan sig.  

Fólkið vantar von fyrir stafni og nýjar lendur að nema. Landið er enn fagurt og frítt og við kunnum svo ótalmargt og getum ef við leggjum saman.

Churchill sagði að það hefði verið sitt hlutverk á stund neyðarinnar, að stjórna öskrinu frá ljónshjarta þjóðarinnar.  

Ljónsöskur er það sem íslenzka þjóðin þarf núna ! 

Alþýðulýðveldið Ísland ?

Ég átti þess kost að heimsækja A.-Þýzkaland tvívegis á velmektardögum þeirra Ulbrichts og Honeckers. Fólkið var afskaplega vingjarnlegt og maður skynjaði hina lamandi hönd ófrelsisins sem lá á öllu. Fólkið hvíslaði aðeins að manni  að það tryði ekki á kerfið en mætti ekki segja það upphátt.

Það var tvöfalt gengi, svart og hvítt. Allt sem maður keypti var rannsakað við brottför og maður varð að geta sannað að maður hefði skipt á opinbera genginu en ekki því svarta, sem var held ég fjórfalt hagstæðara. Maður gat haldið sig ríkmannlega í mat og drykk með svörtu aurunum en ekki annað.Allt annað var skráð og öll fyrirtæki voru VEB , Volkseigene Betriebe, fyrirtæki fólksins. Þarna voru góðirog ódýrir  skólar og margir Íslendingar nutu góðs af. En kerfið var sjúkt í viðskiptaheimi, allir vissu það en enginn gat gert neitt í því. Þessvegna flýðu menn stöðugt yfir. Íslenzkir kommúnistar sem þá voru við stjórn landsins í sleftogi við Framsóknargleðikonuna, beindu öllum viðskiptum í austurveg. 

Ég bjó þá í Stuttgart þar sem voru íslenzkir námsmenn. Sumir voru heittrúaðir kommúnistar, sem fundu V.Þýzkalandi flest til foráttu. Þeir sögðu við mig þegar Berlínarmúrinn var reistur.; Þeir urðu að gera eitthvað til að halda aftur af flóttanum frá V. Þýzkalandi til A.-Þýzkalands. Þeir gátu bara ekki tekið við öllum þessum fjölda !

Þeir sögðu líka, nýbúnir að veifa rauðum fánum með Rudy Duschle. Það er nú munur í A.Þýzkalandi eða hér. Hérna verður maður að vera í sífelldu andófi. En í Austur Þýzkalandi þarf enga stjórnarandstöðu af því að stefnan er rétt !     

Maður fékk glýju af uppganginum í Bundesrepublik og hefði auðvitað átt að ílendast þar frekar en að lifa hér á þessu skeri í þessum stöðugu kollsteypum. Það er ekki fyrr búið hagsvaxtarskeið en allt steypist til andskotans og oní sárustu fátækt. Nú er landið fyrirlitið af öllum sem land sem kunni aldrei fótum sínum forráð. Íslendingar eru jólasveinar osfrv. og það er gerður aðsúgur að þeim hvar sem þeir sjást á ferli í Evrópu. Og svo féllum við auðvitað í Öryggisráðinu, því aðvitað vorum við búnir að safna að okkur óvinum allan tímann án þess að Ingibjörg gerði sér það ljóst. 

Jæja. Nú erum við rétt eina ferðina komin til helvítis með efnahaginn og allt úthaldið. Og nú er það fyrst alvöru svart. Hér er atvinnuleysi því engin fyrirhyggja var viðhöfð af kommisörunum. Hér eru komnir ríkisbankar og skömmtunarskrifstofur á gjaldeyri alveg eins og í gamla daga á Skólavörðustígnum. Gjaldeyrir er á svörtum og gjaldeyrisskortur veldur því að fæstir komast til útlanda.

Til viðbótar eru fjárglæframenn búnir að stela lunganum úr spariféinu og setja hey í staðinn. Hugsið ykkur Landsbankagersimin, sem setja ónýt hlutabréf í Landsbankanum í staðinn fyrir verðbréfin sem þeir lofuðu að yrðu í sjóðunum. Og Björgólfur er floginn úr landi á einkaþotunni en bankastjórarnir Sigurjón og Halldór brosa sem breiðast og eru auðvitað ómeðvitaðir og alveg saklausir um þetta Sama gerðist í Glitni undir forsæti Jóns Ásgeirs og Samherja-Steina, þessa gulldrengs  á gulu Guggunni.  Jón Ásgeir er sjálfsagt floginn á sinni þotu úr landi með Philip Green ef ekki forsetanum líka til að kaupa Sachs eða önnur milljónafélög og kemur kannske aldrei aftur. Hannes Smárason er búinn að stofna "Takeaway" í London og býr í Kensington og jafnvel Pálmi hefur lítið sést.Énda er Ísland ekki lengur land fyrir stórhug og umsvif heldur hnípið alþýðulýðveldi með úrræði fá. 

Ég fæ ekki séð að eitthvert frjálst markaðshagkerfi verði hér starfandi. Það er Mjólkursamsala með einokun á mjólkurverði, það er Orkuveita, Rarik og Orkusalan  með einokun á rafmagni, það er 'ATVR með einokun á brennivíni, það er Frumherji með einokun á  orkusölumælum, þeð eru sægreifar með einokun á hafinu, það eru bændur með einokun á landbúnaði, það eru leigubílstjórar  með einokun á leigubílaakstri, það eru rútur með einokun á sérleyfum, og öll  fjölmiðlun nema RUV er undir stjórn stærstu matadoranna í  krassinu. 

Útáhvað á einhver pólitík að ganga hér ? Hver er munurinn á Sjálfstæðisflokknum og Samfylkingunni eða Vinstri Grænum ?  Þarf ég nokkuð að hlusta á eitthvað pólitískt kjaftæði meira. Er eitthvað annað um að velja en hvernig skortinum og eymdinni verður skipt ?

Eins og einn gamall vinur minn lýsti skoðunum sínum á íslenzku þjóðlífi  í gamla daga: "Þetta er eitt allsherjar fíflarí." Og hafði hann þá ekki séð neitt ennþá í líkingu við síðustu atburði, sem leiddu til Alþýðulýðveldisins Íslands, sem nú getur ekki lifað án ráðstjórnar, skömmtunar og hafta. Gjaldþrota og örvingluð  þjóð, sem er umsetin af Browni  Bola og á sér formælendur fáa nema í gamla Sovéttinu hjá Zar Pútin. Við erum vinalausir í veröldinni og skuldum Bretum ekki neitt. Til hvers eigum við að vera í varnarbandalagi með þessu liði ? Hvaða gagn höfum við að Nato ? Ég vil ekki borga Bretum eða Frökkum milljarða fyrir að koma hingað á þotuæfingar.

Ég fyrir mitt leyti neita að leggja skuldir á ómálga barnabörn mín til að friðþægja Bretum eða Hollendingum, sem létu íslenzka fjármálabófa snara sig. Sem þegn Alþýðulýðveldisins Íslands neita ég að bera ábyrgð á framferði þotuliðsins í útlöndum. Ég réði engu um hvernig þeir báru sig til.Stjórnvöldin sem ég kaus gerðu ekkert þó þau hefðu getað. Í gegnum þau ber ég ef til vill sem  kjósandi  siðferðilega ábyrgð á því að hafa treyst þeim.   En hvernig  geta afkomendur okkar í sjöunda lið  tekið ábyrgð á afleiðingunum af skammlífu fjármálafylleríi nokkurra óreiðumanna 2002-2008    frekar en öðrum óspektum Íslendinga á erlendum búllum á sama tíma ? 

 

Rússneska þyrlusveit á Keflavík ?

Það er víst ekki til peningur til að reka þyrlubjörgunarsveitir okkar af neinu gagni lengur.

Er ekki sameignlegir hagsmunir Rússa og Íslendinga, að Rússar fái aðstöðu fyrir þyrlubjörgunarsveit á Keflavík ?   Þeirra flugvélar og skip eru hér allt um kring . Sjómenn okkar róa sem fyrr.

Ég held líka að Natóþjóðirnar hefðu gott af því að sjá að við getum átt fleiri vini  en þá sem vilja skammta okkur vináttu sína.

1957 aftur ?

Þegar ég var stúdent 1957 og ætlaði til Þýzkalands varð ég fyrst að fara með passann minn nýja og fá stimpil í hann hjá gjadheimtu bæjarins um að ég skuldaði ekki útsvar, síðan til Tollstjóra til að fá stimpil um að ég skuldaði ekki skatt. Þá mátti ég kaupa farseðil hjá Loftleiðum. Með hann í höndum mátti ég fara í Landsbankann og fá yfirfærslu á 1500 mörkum til þriggja mánað úthalds. 3.80 kr. markið. Tíkall á svörtum. Maður lagði ávísun inní Deutsche Bank í Stuttgart. Þeir greiddu ekki vexti á innistæðuna en tóku gjöld fyrir afnot reiknings og úttektir. Svo seldu þeir mér einu sinni nokkrar íslenzkar krónur og létu mig fá 10.50 fyrir markið. Og létu mig hafa formlega kvittun sem fór víða.

Það var blómlegur svartamarkaður á gjaldeyri á Íslandi á þessum tíma. Sumir fjáraflamenn reyndu að koma svona hringekjum í gang til að græða en gekk misjafnlega vegna tíðra póstþjófnaða.

Það voru viðbrigði að koma til Þýzkalands og vera látinn éta salat með öllum mat. Við vöndumst því vel. Sólarlandaferðirnar kenndu svo Íslendingum grasátið og pízzuþekkinguna auk kjúklingaátsins. Ekkert af þessu var daglegt brauð á Íslandi þessa tíma. Enda lýsir hann Jónas okkar Haralz hvernig hann var látinn heimila innflutning á jólaeplum í viðskiptaráðuneytinu haustið 1958.

Þjóðin var vön þessum sérízlenzku aðstæðum. Hér var giltu allt aðrar forsendur en annarsstaðr. Hér stjórnuðu félagshyggjuöflin, vöruskipti voru við Rússa og flestur innflutningur frá-Evrópu og fraið var á vörusýningar í A-Þýzkalandi, ekki í V-Þýzkalandi.Ekkert mátti nein ríkisstjórn gera nema fara uppí Alþýðusamband og fá leyfi.  Þegar þeir ráku Hermann á dyr með afsláttarbeiðni frá ríkisstjórninni féll vinstristjórn hans. Emilía  tók við og síðan Viðreisnarstjórnin. Þá kusu margir Sjálfstæðismenn Kratana sér þvert um geð til að viðhalda stjórninni. Skömmtunarnefndirnar og fjárhagsráð hurfu af sjónarsviðinu hægt og bítandi. Gjaldeyriseftirlitið var virkt lengi enn og það var ólöglegt að eiga útlenzkan pening. Ég fékk American Express kort 1981 held ég með því að lofa að nota það aðeins til að borga mat og gistingu. Það var ekki fyrr en Matti Matt varð ráðherra að þetta var leyft almennt í útlöndum. Þá urðu Íslendingar fyrst menn með mönnum fannst manni.

Nú erum við aftur horfnir á fornar slóðir. Nú starfa úthlutunarnefndir sem hlýða á erindi manna sem vilja fá útlenzkan aur. Örfáir sparisjóðir eru í gangi en aðeins  ríkisbankar starfa í landinu og lokað er á úttketir og gjaldeyri.

Ríkisstjórnin hefur  sjálfsagt staðið sig allvel við þær styrjaldaraðstæður sem ríkt hafa og tekið þunga brotsjói.  En þjóðfélagið er breytt til langframa. Það verður langt þangað til að viðskiptafrelsi verði endurreist á Íslandi. Trú almennings á fjármálastofnunum og almennningshlutafélögum hefur beðið hnekki og verður lengi að ná sér. Litlar ljótar einokunarklíkur lifna við og læðast að almenningi. Mjólfurmafían hækkar um 10 % og Orkumafían um 11 %. Ríkisstjórnin gerir ekkert í þessu sem hún ætti þó að geta þegar allur almenningur  er í basli.

Jónas Haralz lýsir síðustu stóru kreppunni 1931 sem stóð til 1960 með hléum. Síðan voru margar kreppur, eins með landflótta til Ástralíu og Svíþjóðar 1968, osfrv. Þessa kreppu  sem byrjaði í þessum bankaósköpum sáu fáir fyrir nema í martröðum sínum. Framundan er víst kaldur vetur hjá hnípinni þjóð. Fæstir núlifandi þekkja alvöru kreppu. Látið hina elstu lýsa kreppunni miklu til þess að skilja hvað hún er agaleg.Sjáið myndir frá Ameríku á Wikipedia um ástandið þar í stóru kreppunni. Þá verður maður þakklátari fyrir það sem við þó höfum eftir.  

Kannske eru hugsjónagjaldþrot frjálshyggjumanna og markaðssinna erfiðust að klára. Hverju eigum við trúa eftir þetta ? Trúum við nokkrum framar né treystum ? 

Það er hinsvegar föstudagur á morgun. Eitt hefur ekki breyzt síðan 1957. Þjóðin fer á fyllerí um helgar. Frá lokun bankanna á morgun kl 16.00 er kreppuhlé. Engir gíróseðlar til mánudags. Slappið nú bara vel af elskurnar allar. Það er gott að pústa svolítið í þessum leiðindum öllum.

Verum góð hvort við annað þessa daga sem alla aðra. Við vorum það líka 1957. Það hefur í rauninni ekkert breyst  eins og Svejk sagði eftir stríðið ! 

Erum við ábyrg ?

Fari Íslendingur á fjársvikafyllerí í útlöndum, ber íslenzka þjóðin, aldin og óborin, ábyrgð á skaðanum ?

Færist íslenzk flugvél  í útlöndum, bæri  þjóðin ábyrgð á tjóni erlendra aðila ?

Ég hafði ekkert um útrás bankanna að segja né stofnun Icesave eða Kaupthing-Edge. Af hverju á ég að borga útlenzkum fórnardýrum íslenzkra glæframanna skaðabætur ? Eru þeir sjálfir bara stikkfrí ? 

Mér finnst að fara verði hægt í viðurkenningu á slíkri ábyrgð Íslendinga. Var það ekki gistiþjóðarinnar að fylgjast með starfseminni og setja skilyrðin ?

Það er sjálfsagt að tala við fólkið og skýra okkar sjónarmið og hlusta á þeirra. Gátum við eitthvað gert í því að brezkir bankar settu okkar banka á hausinn með samhæfðu áhlaupi ? Það reyndi aldrei á hvort þeir gætu ekki staðið sig vegna áhlaupsins og aðgerða Browns.

 Gátum við eitthvað gert gegn hernámi Breta á Íslandi 1940 ?  Var okkar kostnaður  einhverntíman gerður upp við þá ?