Vð Reykjavíkurtjörn

er texti sem er stundum  að sækja á mig upp úr þurru undanfarið. Svo vel finnst mér þetta ort að jafnvel Dagur B. gæti varla gert betur.

"Við Reykjavíkurtjörn
á rölti eftir dansleik
ég stúlku leit,
og nú ég veit
að þá fór lífið á stjá.
Þá sælu sumarnótt
sungu regnvot stræti
um hamingjuna sem þar var
rétt innan seilingar.

Í bárujárnshús við Bergþórugötuna
bar ég okkar skrifpúlt, stól og rúm.
Gleði og trú, bjartsýni æsku og von
borgarbarna vegarnesti var.

Ennþá niðr á tjörn
ég einatt reika á kvöldin.
Og margt ég sá, sem minnti á
það allt sem lifði ég þá.

Þá sælu sumarnótt
sungu regnvot stræti
um hamingjuna sem þar var
rétt innan seilingar.

Og bárujárnshús við Bergþórugötuna
bíða þess að lifna eitt og eitt
af gleði og trú, bjartsýni æsku og von
barna sem að hefja lífið þar."

Sjálfsagt má maður ekki lýsa ánægju sinni á þessum erindum vegna þess hversu mikið tabú höfundurinn er í hópi réttrúaðra. Bragarhátturinn er líka dálítið sérstakur og óvenjulegur.

En ég varð að losna við þetta úr heilabúinu einhvern veginn og reyni að pára þetta niður í þeim tilgangi.

Hvað ef?

við hefðum einhverjar leiðir til að koma sveitarstjórnum frá á kjörtímabili eins og þeir í Kaliforníu?

Í leiðara Morgunblaðsins eru þessar línur frá Gunnari Rögnvaldssyni:

"Næst á matseðli vikunnar var svo ríkisstjóri demókrata í Kaliforníu. Þar náðu kjósendur nægilegum fjölda undirskrifta sem þarf til að hægt sé að krefjast kosninga til að fjarlægja þann óhæfa mann úr embætti. En það segja of margir kjósendur Kaliforníu að demókratinn Gavin Newsom ríkisstjóri sé. Þúsundir fyrirtækja flýja nú frá ríkinu, stórfyrirtækin líka."

Hvað myndi gerast hérlendis ef þetta væri mögulegt?

Hrollvekjugrein Rögnu Sigurðardóttur og  Hjálmars Sveinssonar í Fréttablaðinu vekur upp slíka spurningu. Þar útlista þau þúsundmilljarða framtíðarsýn sína fyrir höfuðborgarsvæðið sem framhald af eyðibyggðastefnu meirihlutans í Reykjavík.

"Í myndum okkur að árið 2040 sé runnið upp. Hvernig er umhorfs í borginni - hvernig er lífið? Auðvitað vitum við það ekki nákvæmlega en við reiknum með að mannfjöldaspár Hagstofunnar séu nokkurn veginn réttar. Þar með vitum við í stórum dráttum hvað þarf að byggja mikið af íbúðarhúsnæði og atvinnuhúsnæði til ársins 2040. Við viljum að byggðin mótist af vistvænni þéttingarstefnu næstu tvo áratugina og að sáttmálar um loftslagsmál, samgöngumál og húsnæðismál haldi gildi sínu. Borgarlína verður orðin að veruleika ef við höldum vel á spöðunum. Við teljum einsýnt að umhverfismál, og lýðheilsa fái alltaf meira og meira vægi í útfærslu borgarskipulagsins en til þess þarf framtíðarsýnin að vera skýr. Nú er unnið að nýjum viðauka við Aðalskipulag Reykjavíkur – en hann felur í sér endurskoðun á stefnu um íbúðabyggð og blandaða byggð og framlengingu aðalskipulagsins til 2040. Við tökum undir okkur stökk til ársins 2040.

Lífvænlegasta borgin

Enn og aftur er Reykjavík í efstu sætum á lífsgæðalistum borga sem alþjóðleg ráðgjafafyrirtæki gefa út. Ljóst er að aukin áhersla á umhverfismál, vistvænar samgöngur, lýðheilsu, öryggi og tækifæri til útivistar og hreyfingar skapar Reykjavík sterka stöðu á slíkum listum. Byggt hefur verið upp metnaðarfullt hjólastígakerfi sem tengir höfuðborgarsvæðið saman með þéttofnu neti góðra stíga en stígarnir liggja líka út í óbyggða náttúru utan borgarmarkanna. Reykjavík er hjólaborg á heimsmælikvarða. Þrjár nýjar sundlaugar, auk ylstrandanna við Nauthólsvík, Köllunarklett og í Gufunesi, þykja lýsandi dæmi um hvernig hægt er að bjóða rysjóttu veðurfari byrginn með hugvitsamlegri nýtingu jarðvarmans. Margt fleira kemur til. Bílastæðum í landi borgarinnar hefur verið markvisst fækkað og þau tekin undir fjölbreytt og gróðursæl svæði til almenningsnota. Mengun af mannavöldum er sama og engin og borgin er kolefnishlutlaus. Hér þykir gott að ala upp börn enda eru hér góðir skólar og framsækin menntastefna. Borgin er eftirsótt af listafólki og hér er öflugt þekkingar- og nýsköpunarsamfélag. Auk þess er til þess tekið að fólk af erlendu bergi brotið, sem er hlutfallslega margt, eigi auðvelt með að aðlaga sig samfélaginu og samfélagið sig að þeim.

Borgarlínustöðvar tengja saman blómlega byggð

Borgarlínan er komin á fullt skrið. Hún rann af stað fyrir 16 árum og tengir nú saman allt höfuðborgarsvæðið. Vagnar nema staðar á borgarlínustöðvum á nokkurra mínútna fresti og við sjáum á skjá við hverja stöð hvenær von er á næsta vagni – og við tökum því sem sjálfsögðum hlut. Hjólastólar og barnavagnar komast greiðlega inn og út úr vögnum á borgarlínustöðvunum og aðgengi er fyrir alla. 

Þar sem áður var iðnaðarsvæði við Ártúnshöfða er nú blómleg íbúðabyggð, verslun og þjónusta. Við Vogabyggð er Sæbraut komin í stokk sem tengir saman byggð beggja vegna götunnar. Miklabraut er einnig komin í stokk og í stað umferðarniðs og mengunar eru nú aðeins vistvænar samgöngur á yfirborði. Hraðbraut sker ekki lengur hverfin í sundur. Borgarlínan fer um HR-svæðið og eftir Fossvogsbrú yfir á Kársnesið. Línan tengir saman miðbæ Reykjavíkur við Kópavog, Mosfellsbæ, Hafnarfjörð og Garðabæ. Við skjótumst nú á milli sveitarfélaga án þess að þurfa að setjast upp í bíl og keyra, án þess að eyða pening í mengandi eldsneyti til að komast leiðar okkar eins og gert var í gamla daga.

20.000 íbúðir

Um 1.000 íbúðir hafa verið byggðar í Reykjavík á ári síðastliðin 20 ár, alls um 20.000 íbúðir. Vaxtarmörk borgarinnar eins og þau voru skilgreind fyrir aldarfjórðungi hafa verið virt. Byggðin hefur þést á vistvænum forsendum. Fyrst og fremst hefur verið byggt á illa nýttum og þegar röskuðum svæðum. Áhersla hefur verið lögð á að þessi nýja byggð sé í sem bestum tengslum við Borgarlínuna, en á síðustu 20 árum hafa yfir 80% nýrra íbúða verið innan áhrifasvæðis hennar. Orðið húsnæði felur í sér fyrirheit um skjól. Tekist hefur að skapa fjölbreytt borgarhverfi þar sem allir félagshópar hafa tækifæri til búsetu. Fjórðungur nýja húsnæðisins er á vegum húsnæðisfélaga sem ekki eru rekin í hagnaðarskyni.

Framtíðarsýn fyrir Reykjavík

Til þess að aðgerðir okkar skili árangri þarf skýra framtíðarsýn. Sú sýn er sett fram í Aðalskipulagi Reykjavíkur til ársins 2040. Við hvetjum borgarbúa til þess að kynna sér hana og þau leiðarljós sem vísa okkur leið inn í framtíðina."

Það væri gott til þess að vita ef til væri leið til að afstýra þessari framtíðarsýn fólks sem vill láta vatnið renna upp í móti trúlega í andstöðu við vilja kjósenda sem fyrir löngu hafa valið sér annan samgöngumáta en reiðhjól og Borgarlínu.(leturbreyt.bloggari)

Samfylkingin sleikir okkur upp

eftir  því em Björn Bjarnason segir:

"

dagur 15. febrúar 2021 9:14

Samfylking sleikir sárin

Má segja að þessir tveir flokkaflakkarar úr VG inn í Samfylkingu og Pírata séu einskonar tákngervingar stefnunnar sem nú er fylgt af Loga Einarssyni, formanni Samfylkingarinnar.

Kynnt var með hefðbundinni sjálfumgleði Samfylkingarinnar fyrir nokkrum mánuðum að farin yrði svonefnd „sænsk leið“ við val á framboðslista flokksins í Reykjavík vegna alþingiskosninganna 25. september 2021. Mátti skilja það svo að með vörumerkinu „sænska leiðin“ væri búið í haginn fyrir friðsæla framtíð þar sem flokkssystkini féllust að lokum sátt og glöð í faðma vegna niðurstöðunnar. Að ýmsu leyti hefur fallið á „sænsku leiðina“ undanfarið og má þar nefna þrennt: útlendingamál, vændi og kórónuveiruna. „Sænska leiðin“ hefur ekki endilega reynst greiðfær að yfirlýstu markmiði. Þegar litið er til ástandsins innan Reykjavíkurdeildar Samfylkingarinnar að loknu framboðslistaferlinu ríkir hvorki friðsæld þar né hamingja.

Ferlinu lauk á fjarfundi fulltrúaráðs Reykjavíkurdeildarinnar laugardaginn 13. febrúar. Þar greiddu 280 atkvæði og hlaut tillaga uppstillingarnefndar 221 atkvæði. Á listunum eru 44 frambjóðendur eða 20% þeirra sem staðfestu listann eins og Andrés Magnússon áréttar í Morgunblaðinu í dag (15. febrúar). Á fjarfundum skella menn ekki hurðum til að lýsa óánægju sinni en fréttir undanfarna daga sýna að aðferðin við val á frambjóðendum skilur eftir sig reiði og sárindi.

Af fyrrgreindri frásögn í Morgunblaðinu má ráða að undirmál við val á framboðslistans í Reykjavík megi rekja til Loga Einarssonar flokksformanns sem býr á Akureyri og býður sig fram í norðausturkjördæmi. Sagt er að hann hafi viljað nýja ásýnd og áherslur flokksins.

Á flokksþingi haustið 2020 var höfuðboðskapur Loga einmitt að Samfylkingin ætti að sigla til vinstri. Hann endurtók gamalkunnugt stef Jóhönnu Sigurðardóttur um að ekki væri unnt að stjórna landinu án þess að útiloka Sjálfstæðisflokkinn frá landstjórninni.

Logi vill sambræðslu með Pírötum og þingmönnum sem sagt hafa skilið við VG undanfarin misseri. Rósa Björk Brynjólfsdóttir gekk til liðs við Samfylkinguna úr VG og náði hátt á lista í Reykjavík eftir „sænsku leiðinni“. Andrés Ingi Jónsson settist á þing 2016 á lista VG í Reykjavík norður. Hann ætlar nú í prófkjör hjá Pírötum og segir: „Frá því að ég hóf störf sem þingmaður hef ég alltaf unnið vel með Pírötum á þingi.“

Má segja að þessir tveir flokkaflakkarar úr VG inn í Samfylkingu og Pírata séu einskonar tákngervingar stefnunnar sem nú er fylgt af Loga Einarssyni, formanni Samfylkingarinnar.

Andrés Magnússon segir að Samfylkingin vonist jafnframt eftir að tína atkvæði af Pírötum. Popúlískir taktar Helgu Völu Helgadóttur alþingismanns bendi til þess og frambjóðendur í Reykjavík eins og Jóhann Páll Jóhannsson, Ásta Guðrún Helgadóttir, fv. Pírati, og fleiri. Raunar sé Jóhann Páll, fv. blaðamaður á Stundinni, hugmyndafræðingurinn að baki tilraun Loga formanns til „að breikka flokkinn til vinstri“.

Ástæða er til að velta fyrir sér hvað felst í þessari vinstri stefnu. Hver veit það? Hver eru viðmiðin þegar litið er til norrænna nágrannalanda? Eða Evrópulanda almennt? Getur einhver svarað þessari spurningu?"

Furðulegt ef einhverjum dettur það í hug að pólitískt hjálpræðið komi frá þessu liði sem ætlar að sleikja okkur upp með lygum og falsi?

 

28.6% fullorðinna Breta

hafa fengið fyrstu bólusetningu. 15.6 milljónir Breta hafa fengið skot.Og þeir eru ekki einu sinni í EES.

Hvað er Svandís búin að bólusetja mörg prósent Íslendinga? Skyldi það vera leyndarmál? Nær fjöldinn meira en góðu prósenti? Dýrð sé EES og því öllu saman.

Bretar segjast vera að fást við tvær pestir. Önnur er vírusinn og hin eru falsfréttir af bólusetningum.

Þórólfur heldur að við fáum 70.000 skammta eftir mánuð.

Við sláum Bretum kannski við með tímanum?

 

Foringinn

hefur ávallt vit fyrir lýðnum.

Fólk er nefnilega fífl eins og einn maður mælti eitt sinn.

 

 

Til að mynda næstu ríkisstjórn án Sjálfstæðisflokksins þarf vit og forystu.

Hvorutveggja hefur formaður Samfylkingarinnar Logi Már til að bera í ríkum mæli.

Uppröðun og hreinsanir á framboðslistum Samfylkingarinnar í nafni lýðræðisins eru að heppnast vel sem allir mega sjá. 

 Það blasir eiginlega við að ef menn kjósa ekki Sjálfstæðisflokkinn þá skiptir eiginlega ekki máli hvort þeir fara  á kjörstað eða ekki. Niðurstaðan verður sú sama: Vinstri stjórn. Þjóðin verður losuð við Íhaldið og allt sem því fylgir.

Kosningar eru nefnilega einn  leiðinda fylgifiskur lýðræðisins sagði einhver vitur maður einhvern tímann. Það er um að gera að vera ekki að dreifa ákvarðanatöku út um allt eins og þegar Steingrímur Jóhann varð allsherjarráðherra í Jóhönnu stjórninni og náði sér ekki eftir það fyrr en eftir fjögur ár á forsetastóli Alþingis.

Aðrir vinstriflokkar munu varla verða í vandræðum með að raða þóknanlegu fólki á framboðslista sína. Fólki sem uppfyllir skilyrði forystunnar hver sem þau verða hverju sinni.

Prófkjör hafa líka sýnt sig að vera meingölluð og aðeins snöfurleg viðbrögð flokksforystunnar geta þá bjargað málunum eins og dæmin sanna hér í Kraganum.

Er nokkurn tímann of seint fyrir vitra foringja að leiðrétta lýðræðið?

Stríðshætta vex

fyrir botni Miðjarðarhafs.

"

Iran Press TV

Sunday, 14 February 2021 10:54 AM

The commander of the Iranian Army's Ground Force has announced the test-firing of a medium-range smart missile that can fly as far as 300 kilometers (186 miles).

Brigadier General Kioumars Heydari made the announcement on Sunday, without specifying the location, where the missile was being tested by the Ground Force's missile unit.

"The missile is prepared for deployment in defense of our homeland," he added, noting that the test-firing was gauging the missile's precision of strike and destruction power.

"We are trying for our armaments in the area to firstly be smart, secondly be capable of automatic control function, and thirdly be surgical in nature," the commander noted.

The military is investing in such projectiles, which can be used in surgical strikes and easily yield to automation processes.

Iran engages in routine upgrading, testing, and meaningful display of its defensive might in line with regional and international developments.

In January, the Army and Iran's Islamic Revolution Guards Corps (IRGC) staged around a dozen military maneuvers involving the full range of their forces and weaponry and covering huge swathes of the country's expanse.

The drills came as the United States and some of its regional allies were flexing their military muscles in the Persian Gulf, including the deployment of military aircraft and vessels to the region.

While underlining the need to be vigilant against potential miscalculations, military officials have also reminded how such hyped-up maneuvering reflected the enemy's wariness in the face of the Islamic Republic's firepower.

Also on Sunday, Defense Minister Brigadier General Amir Hatami hailed that the Islamic Republic's defensive power, including its missile capability, was at its highest possible level.

All of Iran's missiles enjoy high strike precision, maneuverability, and explosive power, and are fully accommodated to preserve the country's deterrence capability, the defense minister said, speaking from the northwestern city of Zanjan.

"By God's grace, the Islamic Republic today is one of the world's talked-about missile powers," he said, noting that all of Iran's defensive requirements are manufactured domestically."

Það vantar bara bombuna á broddinn til að klerkarnir geti eytt Israel eins og þeir ítrekað segjast vilja gera.

Ekki minnkar stríðshættan við þessi tíðindi.

 

Langt til seilst

er af Demokrötum eins og Ómari Ragnarssyni í því skyni að rakka niður Trump.

Ómar skrifar:

"

Nýjasta útspil Mitch McConnels leiðtoga Republikana í öldungadeild bandaríska þingsins sýnir vel hve snúið og margslungið málið og málareksturinn i þessu máli er. 

Spurningin er hvort af þessu vilji einhverjir ráða, að til greina komi að sækja Trump til saka eftir almennum lögum, en burtséð frá því hvort hægt sé að sækja sama málið eftir fleiri lagalegum ferlum í bandarísku lagaumhverfi, verður að telja það líklegt að málinu sé nú lokið í meginatriðum, þótt velt sé vöngum yfir því hvort refsa eigi Trump með því að meina honum að bjóða sig fram til forsetaembættisins á ný.   

Þótt það liggi fyrir, sem langlíklegast var allan tímann, að ekki fengist tilskilinn aukinn meirihluta í öldungadeildinni, féllu atkvæðin heild í deilinni 57 gegn 43 sem hlýtur að teljast áfellisdómur yfir Trump og áhyggjuefni fyrir Republikanaflokkinn, sem býr við illviðráðanlega sundrungu." 

Sem sagt út yfir gröf og dauða skal Trump sekur hvernig sem veltur og snýst og atkvæði um sýknu eða sekt falla.

Hvert verður seilst til næst hjá þessu fólki?

 

Einn bolsévikki um annan

Það eru kærleikar innan bolsévikkaflokksins eða hitt þó heldur.

"Guðmundur Gunnarsson, fyrrverandi formaður Rafiðnsamband Íslands, segir ömurlegt að hlusta á hvernig Katrín Jakobsdóttir talar um eldri borgara. Hann segir ríkisstjórn hennar hafi haft fúlgur fjár af þeim hópi.

„Hreint út sagt ömurlegt að hlusta á upptalningu Katrínar forsætisráðherra, í þætti RÚV um stöðu eldri borgara, með uppspuna að hvað hún hafi gert fyrir eldri borgara!!?? Öll þekkjum við hvernig ríkisstjórn hennar hefur staðið gagnvart eldri borgurunum,“ segir Guðmundur á Facebook.

Hann sýnir þetta í krónum og aurum. „Fyrir liggur að ríkisstjórn hefur gengið hiklaust í skyldusparnað launamanna með allt að 85% jaðarskatta á eldri borgara. Ísland er eina landið í Evrópu sem skerðir grunnlífeyri með þessum hætti. Árið 2010 var ellilífeyririnn 153.500 kr. á mánuði, en í ár er hann 256.800 kr.

Hann segir Ísland eina landið í Evrópu sem gerir þetta. „Ef hann hefði hækkað eins og launavísitalan væri hann núna 297.600 kr. eða 40.800 kr. hærri. Ef hann hefði hækkað eins og lægstu laun væri hann núna 313.500 kr. eða heilum 56.700 kr. hærri! Þar til viðbótar er Ísland eina landið í Evrópu sem skerðir grunnlífeyrir hafir þú hefur farið að lögum og skilað allt að 14% af launum þínum í skyldusparnað. Sú skerðing í grunnlífeyri getur numið allt að 190.000 kr. á mán.“

 

Jafnvel Bjarni Benediktsson og íhaldið  sleppur alveg við reiði Guðmundar

Ætli hann sé bara alveg saklaus þegar bolsévikkarnir berjast einn við annan um afrek ríkisstjórnarinnar í málefnum krumpudýranna?

Af hverju ekki Sputnik?

bóluefni ef illa gengur að útvega hin lyfin?

Það eru fullt af ríkjum sem eru búin að kaupa þetta lyf.Ungverjar og fleiri lönd eru farin að framleiða þetta sjálfir.

Margt bendir til þess að það verði eitthvað gott framboð af þessu sem hægt er að koma höndum yfir.

Af hverju eigum við að missa fólk úr Covid19 frekar en að ríkisstjórnin rumski af Evrópudvalanum sem leiðir til að ekkert gengur né rekur í bólusetningum á Íslandi? Jafnvel klárast ekki á þessu ári einu sinni?  

Er bara öllum sama? Af hverju ekki Sputnik ef annað fæst ekki?

 

Geggjun

er fyrsta orðið sem mér kemur í hug við að lesa um fyrirætlanir Dags B. Eggertssonar um Græna Borg í umferðarmálum hjólhesta.

" Dagur B. Eggertsson borgarstjóri Reykjavíkur segir stefnt að því á næstu tíu árum að borgin verði framúrskarandi hjólreiðaborg á alþjóðamælikvarða. Þetta kom fram á kynningarfundi borgarstjórnar um græna borg í morgun.

 

Borgin hyggst verja um 2,7 milljörðum til uppbyggingar samgönguinnviða á þessu ári, þar af 600 milljónum til samgöngusáttmála ríkis og sveitarfélaga.

Dagur segir miklar breytingar framundan með borgarlínu. „Við mun­um líka sjá ótrú­lega já­kvæða umbreyt­ingu borg­ar­inn­ar með að Mikla­braut og Sæ­braut fari í stokk. Það verður rólegri umferð á yfirborði með borgarlínu, hjólastígum og mannvænna umhverfi“.

Í máli Davíðs Þorlákssonar framkvæmdastjóra Betri samgangna, opinbers hlutafélags ríkis og sveitarfélaga um uppbyggingu samgönguinnviða á höfuðborgarsvæðinu, kom fram að markmið félagsins sé að greiða samgöngur og auka umferðaröryggi.

• Sjá: Ríkið og sex sveitarfélög stofna Betri samgöngur ohf.

Á næstu árum er ætlað að verja 49,6 milljörðum til inniviða Borgarlínu en jafnframt verði hafist handa við lagningu hjóla- og göngustíga. Jafnframt verða Davíð útilokaði ekki að tekin yrðu upp flýti- og umferðargjöld í framtíðinni. Kostnaður undirbúnings borgarlínu er 1100 milljónir á þessu ári.

750 milljónum verður varið í lagningu hjóla- og göngustíga. Jafnframt er horft til eflingar öryggis- og umferðaflæðis í borginni. Hann gerir ráð fyrir að framkvæmdir hefjist við Borgarlínu á næsta ári.

Þó er tekið að gera ráð fyrir henni, til að mynda við Landspítala og Hlíðarenda. „En við erum kannski að sjá fyrir okkur að fyrstu vagnarnir geti byrjað að aka um mitt ár 2025“, segir Davíð Þorláksson."

Dagur er nýbúinn að ráðgera Sundabraut um hábrú yfir Elliðavog og þá er fyrsta skrefið að grafa Sæbrautina niður í stokk!  Og sökkva jarðvegsskiptri Miklubrautinni niður í stokk til að gera hjólastíga ofaná meðfram Borgarlínunni? Skyldi Borgarlína sem svifbraut yfir núverandi Miklubraut ekki vera ódýrari og einfaldari lausn en allt raskið sem stokknum fylgir?

Mér datt ósjálfrátt í  hug "Stóra bomban" þegar læknar sáu ástæðu til að far heim til Jónasar frá Hriflu þar sem þeir efuðust um andlegt heilbrigði hans eftir einhverjar stjórnarathafnir. 

Ég get engan veginn fengið heila brú í draumsýnir Dags B.í umferðarmálum hvernig sem ég reyni.

Betur væri þessum manni komið frá áður en hann veldur öllu höfuðborgarsvæðinu óbætanlegum skaða og fjárhagslegu stórtjóni. Hver ætlar að lána nærri ógjaldfærri Reykjavíkurborg hundruð milljarða  í þessar draumsýnir Dags? 

Allar þessar áætlanir miða við að gera þeim 96 % íbúa sem ekki nota almenningssamgöngur eða hjólhesta lífið erfiðara.

Mér finnast því þessar áætlanir Dags B. um Græna Borg í grennd við hreina geggjun. 

Gott yfirlit

um heimsmálin skrifar Vilhjálmur Bjarnason í Mbl.í dag.

Þar sem ekki lesa allir Mogga þrátt fyrir augljósa yfirburði hans ef menn bera saman blöð dagsins, Fréttablaðið og Morgunblaðið,  þá tek ég þessa grein upp hér í þeirri von að einhverjir fleiri lesi þetta góða yfirlit Villa Bjarna um heimsmálin:

Nýr heimur og nýr veruleiki í frjálsum heimi.

"Þeim, er þetta ritar, hefur orðið tíðrætt um hinn frjálsa heim. Um langt árabil var hinn frjálsi heimur bandalag ríkja í Norður-Ameríku og VesturEvrópu. Vissulega voru Bandaríkin ekki í bandlagi við frjáls ríki og frjálslynd ríki í Suður-Ameríku. Sama var að segja um ríki í Vestur-Evrópu þar sem lýðræði átti undir högg að sækja. Einræðisstjórnir á Spáni og í Portúgal voru skuggi á lýðræði og frelsi í VesturEvrópu. Um tíma átti lýðræði undir högg að sækja í vöggu lýðræðisins, Grikklandi. NATO sá í gegnum fingur við einræðisstjórnir í þessum löndum, með von um bjarta tíð. Evrópusambandið og undanfarar þess veittu Grikklandi aðild að sambandinu um leið og einræðisstjórn hrökklaðist frá völdum, án þess að efnahagsleg skilyrði sambandsins væru uppfyllt.

„Ljótu börnin“ og hlutlausu ríkin

Spánn og Portúgal voru skuggar á lýðræðishefð í Evrópu. Evrópusambandið vildi nálgast þessi lönd með það fyrir augum að tryggja lýðræði í löndunum án beinna afskipta. Þannig varð til sameiginlegur markaður í Evrópu. Fyrir utan Evrópusambandið starfar Fríverslunarbandalag Evrópu (EFTA). Þar voru löndin með skort á lýðræði, og lönd sem kenndu sig við hlutleysi og mikla lýðræðishefð. Þau lönd eru Sviss, Svíþjóð, Finnland og Austurríki. Um leið og Sovétríkin leystust upp, gengu þrjú „hlutlaus“ ríki í Evrópusambandið. Og síðan gjörvöll bandalagsríki Sovétríkjanna í Austur-Evrópu. Þau lönd eiga sín vandamál í þjóðernissinnuðum lýðsleikjuflokkum.

Rússland og hrávara

Eftir stendur Rússland með undarlegt stjórnarfar, land sem gefur lítið fyrir mannréttindi og lýðræðisgildi frá Vestur-Evrópu. Landið er háð útflutningi á hrávöru og reynir að vera sjálfu sér nógt í matvælaframleiðslu með innflutningsbanni á matvæli frá Íslandi. Hin nýja stétt auðmanna í landinu er háð frönskum vínum, skartgripum og tískufatnaði. Neysluvörur eru ekki framleiddar í Rússlandi. Rússnesk alþýða þarf ekki á vestrænni neysluvöru að halda.

„Hlutlausu löndin“

Svíþjóð, Finnland og Austurríki gengu í Evrópusambandið 1995 og yfirgáfu EFTA. Sviss er með gilda aðildarumsókn að Evrópusambandinu, án viðræðna, líkt og Ísland. Noregur hefur hafnað aðild að Evrópusambandinu. Ísland hafnaði hlutleysi í kjölfar síðari heimsstyrjaldarinnar. Ekki var látið af þjóðrembingi í viðskiptaháttum. Verndarstefna kreppunnar eftir 1930 lét ekki undan síga fyrr en að hluta með Viðreisnarstjórninni upp úr 1960 og með aðild að Evrópsku efnahagssvæði (EES), sameiginlegum markaði Evrópu. Það undanhald var í áföngum og með dekstri við íslenska þjóðhyggju. Þannig þurfti viðauka við samning um aðild að EFTA, fríverslunarsamningi um iðnaðarvöru, sérstök ákvæði um útflutning á lambakjöti til Noregs, án matvælaskorts í Noregi. Það var dúsan sem landbúnaðarforystan í Sjálfstæðisflokknum þurfti til að samþykkja aðild að EFTA.

Lýðræði að lokinni styrjöld

Það var alls ekki augljóst að Evrópa að lokinni seinni heimsstyrjöld þróaðist í átt að lýðræði. Þýskalandi var skipt upp í fjögur hernámssvæði. Sambandslýðveldi var stofnað 1949, sama ár og NATO. Ismey lávarður, fyrsti aðalritari NATO, sagði varnarbandalagið stofnað „til að halda Bandaríkjunum inni, Sovétríkjunum úti og Þýskalandi niðri“. Þýskaland reis úr rústum stríðsins og varð sem betur fer ekki haldið niðri. Flest bandalagsríki Varsjárbandalagsins hafa gengið til liðs við NATO. Atlantshafsbandalagið, Evrópusambandið og Fríverslunarbandalag Evrópu (EFTA) eru bandalög lýðræðisríkja til að tryggja frelsi og frið í Evrópu. Hvorugt er sjálfsagt í álfu, sem barist hefur um aldir. Hundrað ára styrjöld, þrjátíu ára styrjöld og heimsstyrjöldum milli Þýskalands og Frakklands lauk með Élyséesáttmála Adenauer og de Gaulle 1963.

Nýr veruleiki

Fyrir utan þennan veruleika í Evrópu þróaðist nýr heimur við Kyrrahaf. Þar var til aldalöng menning en neysluvörur frá Kyrrahafssvæðinu voru sjaldgæfar. Stundum finnst mér að fyrsta kynning austrænnar iðnmenningar hafi birst Íslendingum í japönskum veiðarfærum. Japanskt nótaefni gjörbreytti nótaveiðum við strendur Íslands. Japanskir bílar gerðu bíla að almenningseign á Íslandi. En risinn svaf. Alþýðulýðveldið Kína átti sína erfiðleika með menningarbyltingu. Útlagastjórn á Taívan fór með neitunarvald Kína hjá Sameinuðu þjóðunum. Maó dó og Deng Xiaoping ræsti risann með stóru stökki. Hinn nýi leiðtogi taldi að ekki skipti máli hvernig kötturinn væri á litinn sem veiddi mýsnar. Alþýðulýðveldið tók sæti útlagastjórnarinnar, þar sem erfitt var að kjósa því kjördæmin voru hernumin.

Efnahagslegt risaveldi

Áður en hinn frjálsi heimur vissi af varð til efnahagslegt risaveldi í Kína. Bandarískt „auðvald“ er háð því að kínverskir bankar samþykki bandarísk ríkisskuldabréf sem greiðslu fyrir kínverskar vörur. Greiðsluhalli Bandaríkjanna er háður því að bandarísk ríkisskuldabréf eru almennt samþykkt sem gjaldeyrisvarasjóður ríkja. Ellefu af fjörutíu stærstu bönkum veraldar eru kínverskir. Að auki er til þjóðarsjóður. Allt eru þetta eignir í tölum af þeirri stærðargráðu, sem dauðlegt fólk hefur engan skilning á. Í Kínverska alþýðulýðveldinu er sparnaðarhneigð um 40% af tekjum. Það verður álitamál hve lengi Wall Street í New York verður fjármálamiðstöð veraldar. Sennilega munu flestar flugvélar í VesturEvrópu verða í eigu kínverskra banka innan 10 ára. Kínverskir bankar bjóða kjör, sem bankar í Vestur-Evrópu ráða ekki við.

Belti, braut og áhrif

Alþýðulýðveldið Kína byggir ekki á þeirri lýðræðishefð sem hinn frjálsi heimur þarf að búa við. Lýðræði að forngrískri fyrirmynd er ekki vandamál í Kína. Mannréttindi og þau gildi sem þeim fylgja, eins og þau sem reynt er að verja í Evrópu, eru ekki vandamál í Alþýðulýðveldinu Kína. Fyrsta maí sem almennan frídag „vinna menn af sér“ síðar í Kína. Bretland, hið sameinaða konungdæmi, reynir að viðhalda breskum mannréttindum og gildum í samskiptum við sínar gömlu nýlendur í Breska samveldinu. Þar fer með forystu Karl Bretaprins, sem að öðru leyti er atvinnulaus. Ríki hins frjálsa heims þurfa að svara mörgum spurningum í samskiptum við Alþýðulýðveldið Kína áður en þátttaka í „Belti og braut“ verður samþykkt. Verkefni sem býður upp á uppbyggingu og eignarhald á innviðum í ríkjum er ekki síður varhugavert en netárásir á innviði í frjálsum ríkjum.

Gildi, mannréttindi og kalt stríð

Vestræn gildi og mannréttindi hins frjálsa heims eru ekki frjáls gæði. Gildi og mannréttindi kunna að falla fyrir kínverskri kurteisi, eftir að hafa staðið af sér stríðsátök fasista og nasista fyrir miðja síðustu öld. Þessi gildi stóðu einnig af sér hið kalda stríð um járntjald í hugum ráðamanna í Evrópu eftir síðara stríð. Minnumst þess að járntjaldið féll ekki í styrjaldarátökum, það féll vegna gjaldþrots Sovétríkjanna og fylgiríkja þeirra."

Það er fróðlegt að lesa um það hvernig Vilhjálmur skyggnist yfir viðskiptasögu heimsins og inn í framtíðina eins og hann sér  hana. Hvað er rétt og hvað er rangt ætla ég ekki um að dæma en mér finnst stundum að Villi sé einum of hallur undir Evrópusambandið á kostnað heimsviðskipta fyrir minn smekk.

En ég tek undir með undirskriftinni:

"Höfundur var alþingismaður og verður það aftur."

Ég held að almennt þekkingar-og vitsmunastig á Alþingi muni ekki lækka með endurkomu Vilhjálms Bjarnasonar þangað inn.Þó áskil ég mér allan rétt ef Villi vill ganga í ESB með Loga og Þorgerði Katrínu.Þá verður mér að mæta.

Stjórnarskrá um aukaatriði

en ekki aðalatriði er til umræðu á Alþingi sem stendur.

Það er hvergi vikið einu orði um það hvort landsmenn eigi allir að hafa jafnan atkvæðisrétt. Þess í stað er verið að ræða aukaatriði eins og þessi:

"Að stjórnarskrá lýðveldisins Íslands endurspegli sem best sameiginleg grunngildi þjóðarinnar og renni traustum stoðum undir lýðræðislegt réttarríki þar sem vernd mannréttinda er tryggð.

 

Lagt er til að ákvæði um umhverfisvernd og þjóðareign á auðlindum bætist við mannréttindakafla stjórnarskrárinnar. Þá er lagt til að íslensk tunga og íslenskt táknmál fái sess í stjórnarskrá landsins.

 

Að auki er lögð til endurskoðun á II. kafla stjórnarskrárinnar um forseta og framkvæmdarvald.

 

Ákvæðið um umhverfisvernd fjallar annars vegar um íslenska náttúru og vernd hennar; nánar tiltekið um gildi náttúrunnar, ábyrgð á vernd hennar og meginsjónarmið og áherslur náttúruverndar. Hins vegar lýtur það að gæðum og réttindum sem almenningur skal njóta.

 

Ákvæðið um náttúruauðlindir fjallar bæði almennt um auðlindir í náttúru Íslands þar sem lögð er áhersla á sjálfbæra nýtingu til hagsbóta fyrir landsmenn en sjónum er einnig beint að auðlindum sem eru á forræði ríkisins.

 

Tillögur frumvarpsins um breytingar á II. kafla stjórnarskrárinnar eiga það sammerkt að uppfæra ýmis ákvæði og skýra betur án mikilla efnisbreytinga.

 

Þannig er lagt til að þingræðisreglan verði fest í stjórnarskrá og kveðið nánar á um þingrof, heimildir starfsstjórna og forystuhlutverk forsætisráðherra.

 

Þá er einnig að finna ýmis nýmæli eins og varðandi forsetakjör, lengd kjörtímabils forseta (sex ár í stað fjögurra) og hámarksfjölda þeirra, ábyrgð forseta og ráðherra og forræði Alþingis á samkomutíma sínum."

 

Alger aukaatriði hjá því grundvallaratriði hvort þegnar landsins eigi að hafa jafnt vægi í kjöri til Alþingis. Hvort á Íslandi skuli ríkja lýðræði þar sem allir landsmenn sitji við sama borð.

 

Nú er staðan raunverulega sú að Kópavogur, Garðabær, Mosfellsbær og Hafnarfjörður hafa engan atkvæðisrétt og eiga því ekki neina fulltrúa á Alþingi til jafns við aðra landsmenn sem kjósa til Alþingis.  Slíkt er misvægi atkvæða í lýðveldinu Íslandi.

 

Hver nennir að eyða tíma sínum í að hlusta á þessar umræður um keisarans skegg þegar grunngildi mannréttinda eins og atkvæðisrétturinn er borið fyrir borð?

 

 

 

Af hverju er betra að stjórnarskrá lýðveldisins Íslands snúist frekar um aukaatriði en aðalatriði?