Bloggfærslur mánaðarins, júlí 2020
21.7.2020 | 11:57
Hvert fara Nigeríumenn?
framtíðarinnar?
Nígería hefur flesta íbúa í Afríku og fjöldinn vex um 3,2% á ári. Bandaríska manntalastofan segir að fjöldinn verði 402 milljónir íbúa í Nígeríu árið 2050.
Helstu ástæður fjölgunar íbúa eru æskuhjónabönd, há fæðingartíðni og skortur á aðgengi að fjölskylduáætlunum. En framlag menningar og trúarbragða hefur einnig mikil áhrif.
Aðgerðarsinnar í fjölskylduáætlun eins og Ejike Orji hafa áhyggjur af stjórnlausri fólksfjölgun.
Fjöldi fólks sem við framleiðum á hverju ári er hraðari en þroskastig okkar, sagði Orji. Og þess vegna er Nígería orðið það land sem hefur mesta fjölda fátækra.
Fjölskylduáætlun, ráð
En það gæti breyst. Verkefni sjálfseignarstofnunarinnar um skipulögð foreldrafélög í Nígeríu í samvinnu við stjórnvöld í Nígeríu veitir fjölskylduáætlunarráðgjöf og aðferðir og ráðgjöf um allt land.
Ada Iluno, yfirmaður áætlunarinnar, segir að það hafi áhrif.
Þegar við leggjum af stað leitum við til landsbyggðarinnar um ráð þar sem við vitum að upptakan er nokkuð lítil en þörfin er mjög mikil. ... Miðað við rekstur okkar höfum við séð töluverðan árangur þar sem þú sérð mikla aðsókn kvenna, sagði Iluno.
Meðalfjölskyldustærð í Nígeríu er 5,6 manns, en margar fjölskyldur eru stærri, sérstaklega í norðri þar sem fjölkvæni er algengt.
Ríkisstjórnin er að reyna að hvetja til minni fjölskyldustærða til að tryggja fjárhagslega framtíð Nígeríu.
En sérfræðingar segja að þar til félagsleg uppbygging eins og menntun og heilsufar sé bætt, séu líkurnar á því að íbúum Nígeríu muni halda áfram að fjölga og gætu jafnvel farið fram úr áætlun 2050.
Er ekki nauðsynlegt að Evrópuþjóðirnar taki höndum saman til að reyna að hjálpa Nígeríumönnum að ná tökum á stjórnlausri fólksfjölguninni. Það er við raman reip að draga þar sem eru ISLAM og fjölkvænið sem því fylgir.
En ef við gerum ekki neitt munu flóðbylgjur fólks frá Nígeríu hvolfast yfir Vesturlönd með endalokum okkar menningar og velferðarkerfa með sér í för.
Stjórnmál og samfélag | Breytt s.d. kl. 11:59 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
20.7.2020 | 12:55
Vill einhver veðja?
um úrslit atkvæðagreiðslunnar hjá Flugfreyjum?
Til dæmis 2 bjórum á móti einum ef þær fella?
Bara svona í gríni.
20.7.2020 | 11:39
Björn Bjarnason
setur fingurinn á einstakar meinsemdir samfélagsins af sinni alkunnu skarpskyggni. Hann segir í dag:
" Forystumenn Samfylkingar og Pírata vildu gera kjaradeilu Icelandair og Flugfreyjufélags Íslands (FFÍ) að flokkspólitísku máli. Þess var krafist að ríkisvaldið beitti Icelandair fjárhagslegum þvingunum til að verða að kröfum FFÍ.
Jaðarsettir stjórnendur ASÍ, Eflingar-stéttarfélags, VR og verkalýðsfélagsins á Akranesi fóru hamförum og hótuðu í nafni lífeyrissjóðanna að gengið yrði að Icelandair dauðu. Að baki boðskap þeirra ómaði hatursáróður sjálfskipaðs hugmyndafræðings sósíalista, Gunnars Smára Egilssonar.
Sósíalistinn Sólveig Anna Jónsdóttir varð sér mest til skammar með ummælum sínum um Láru V. Júlíusdóttur lögfræðing. Sannaðist þar enn að Sólveig Anna þolir ekki að með skýrum rökum sé brugðist við öfgum hennar.
Viðar Þorsteinsson, framkvæmdastjóri Eflingar-stéttarfélags, er hægri hönd Sólveigar Önnu.
Á sínum tíma samdi Viðar lögin fyrir Sósíalistaflokkinn þegar Gunnar Smári fékk þá hugmynd að skapa sér stöðu enn á ný sem valdamaður í krafti fjármuna annarra og róa á mið verkalýðsfélaganna.
Þegar vakið var máls á því laugardaginn 18. júlí að fjármálaeftirlitið ætti að hafa auga með beitingu lífeyrissjóðanna, settist Viðar Þorsteinsson við tölvuna og skrifaði á Facebook:
Verkfallsaðgerðir og dómsmál í Félagsdómi munu skýrast en vísar afleiðingar af þessum afleik nú þegar eru þær að IcelandAir er ekki aðeins óvinsælasta fyrirtæki á landinu heldur einnig það óálitlegasta fyrir innlenda fjárfesta, sérstaklega þá sem bundnir eru einhvers konar samfélagsábyrgð. Sem er óheppileg staða því fyrirtækið var á biðilsbuxum gagnvart fjárfestingu frá eftirlaunasjóðum verkafólks.
Framkvæmdastjórinn [Halldór Benjamín Þorbergsson hjá SA] virðist nú mjög upptekinn af því að hylma yfir sóðaskapinn og mistökin, og kallar til Fjármálaeftirlitið í von um að það þaggi niður í félagslega kjörnum leiðtogum verkalýðshreyfingarinnar og málefnalegri gagnrýni þeirra.
Fróðlegt verður að sjá hvernig honum muni ganga í þeirri ritskoðunarherferð, en fer ekki að verða spurning um að menn líti sér nær?
Þetta níð um Icelandair er greinilega skrifað áður en Icelandair og FFÍ gerðu kjarasamning sinn.
Viðar gengur að því sem vísu að Icelandair verði stefnt fyrir Félagsdóm og þykir ekkert sjálfsagðara. Hann umturnast hins vegar þegar vikið er að því að fjármálaeftirlitið sinni skyldum sínum gagnvart verkalýðsrekendum og sama gerir Vilhjálmur Birgisson á Facebook-síðu sinni.
Öfgafullum andstæðingum Icelandair verður tíðrætt um afleik Icelandair. Hann leiddi þó til niðurstöðu og lausnar sem er eitur í beinum aðgerðarsinnanna.
Hlálegt er að þessir menn telji sig sýna samfélagsábyrgð með framgöngu sinni. Jaðarsettu verkalýðsrekendurnir sem vildu níðast á Icelandair með fé lífeyrissjóðseigenda hljóta að sæta rannsókn fjármálaeftirlitsins."
Ekki finnst manni líklegt að forsvarsmenn lífeyrissjóða almennings treysti sér til að reiða fram nýtt hlutafé til Icelandair.
Hvað til ráða er í flugmálum okkar Íslendinga hef ég ekki nægt vit til að úrskurða. Helst sýnist manni að vonirnar standi til takist að hrekja veiruna á flótta muni spilast úr vanda heimsins með tímanum með brúarbyggingum og þrautseigju manna og vísinda þeirra.Þrautalaust verður það varla.
Ófriður ofan á ósköp mun hinsvegar engu skila nema einskonar sýrlensku ástandi þar sem Assad ríkir yfir rústum veraldar sem var.
Björn Bjarnason gerir sér alvarleikann greinilega ljósan.
20.7.2020 | 10:55
Er afneitun forsvaranleg?
þegar forystumenn eiga í hlut?
Ragnar Þór sem er formaður í mínu félagi V.R. virðist halda að hægt sé að semja um fast verð á lífskjörum.
Hann segir:
"
Staðreyndin er sú að forsendur lífskjarasamningsins eru fallnar á vanefndum ríkisstjórnarinnar. Aðrir þættir í endurskoðun munu að öllum líkindum halda.
Þau atriði sem fella samninginn eru atriði sem einmitt hlúa að fjölskyldum og fyrirtækjum. Og kosta skattgreiðendur að öllum líkindum ekki krónu en gætu sparað mikla fjármuni og komið í veg fyrir félagsleg og lýðheilsuleg áföll sem fyrirsjáanleg eru sem afleiðingar efnahagsáfalla.
Ef við tökum hlutdeildarlánin, þá tókst fjármálaráðherra að snúa þeirri vinnu á hvolf. Eyðileggja málið með tekjutengingum og vaxtaákvæði. Honum tókst líka að þynna það út þannig að það gagnist sem allra fæstum og nota svo vaxtabótakerfið til að fjármagna hlutdeildarlánin. Þannig að 3,6 milljarðar verða teknir af húsnæðisstuðningi til að lána fólki til húsnæðiskaupa. Lána!! Þannig að ríkisstuðningurinn breytist í lán (sem er vaxta og afborgunarlaust) en er verðtryggt með húsnæðisvísitölu (markaðsverði).
Húsnæðisverð á höfuðborgarsvæðinu hefur hækkað að meðaltali um 4,4% á ári umfram verðlag síðastliðin 25 ár.
Það er ekki til verðbréfasjóður eða lífeyrissjóður sem hefur náð viðlíka ávöxtun þannig að nánast engar líkur eru á því að ríkið tapi á hlutdeildarlánunum (sem er í rauninni óhagstæðasta lánaformið í úrræðinu) allar líkur eru hinsvegar á að ríkið komi út í bullandi plús eins og raunin varð í Skotlandi þar sem fyrirmyndin er tekin.
Er hægt að hugsa sér skítlegra eðli?
Þynnum út stuðning og græðum á neyð!!
Fjármálaráðherra er svo einbeittur í að þynna út úrræðið og eyðileggja þessa þörfu og góðu vinnu, sem hefði komið fjölskyldum og byggingafyrirtækjum svo vel, að hlutdeildarlánin eiga að bera vexti ef fólk hækkar í launum.
Hlutdeildarlánin munu þannig skipa sér sess með óhagstæðustu lánaformum Íslandssögunnar, fjármögnuð með niðurskurði á raunverulegum húsnæðisstuðningi.
Láglaunafólkið sem stendur nægilega illa til að komast inn í úrræðið verður svo refsað grimmilega með vaxtaákvæði sem útilokar þennan viðkvæma hóp frá lífsnauðsynlegum kjarabótum með þessum jaðarskatti.
Er hægt að hugsa sér skítlegra eðli?
Lífskjarasamningurinn féll hinsvegar síðustu áramót þar sem bann á 40 ára verðtryggðum jafngreiðslulánum átti að hafa tekið gildi.
Þetta var fyrir kórónuveiruáhrifin!
Mál sem kostar ríkið ekki krónu en mun hlúa að fjölskyldum um ókomna tíð með því að banna þetta viðbjóðslega lánaform. Málið hefur legið í gíslingu í fjármálaráðuneytinu frá því að samningar voru undirritaðir, útþynnt og gagnslaust með endalausum undanþágum sem gera öllum kleift að taka lánin áfram.
Hvernig getum við treyst fólki sem ekki er orð að marka?
Bjarni segir að forsendur ríkisins sem voru fyrir gerð lífskjarasamningsins, fyrir Covid áhrifin, séu allt aðrar. Það er rétt hjá Bjarna en það er líka staðan hjá fólkinu. Félagsmönnum okkar, skattgreiðendum sem munu fá reikninginn fyrir milljarða hundruðum sem fjármálaráðherra er að skrifa út í áhættusömum aðgerðum til fyrirtækja á meðan aðgerðir er snúa að heimilum, örugg hlutdeildarlán, eru fjármagnaðar með niðurskurði á öðrum mikilvægum stuðningi eða með því að halda lífskjarasamningsfrumvörpum í gíslingu í fjármálaráðuneytinu.
Það hlýtur að vera sjálfstæðismönnum áhyggjuefni hvernig þeir ætla að sannfæra kjósendur um næsta loforðapakka þegar þeir geta ekki einu sinni staðið við hluti sem kosta ekki neitt né ættu að trufla þá við auðvaldsdekrið.
Hvernig getum við treyst fólki sem ekki er orð að marka? Fólki sem finnst ekkert mál að svíkja hluti sem skrifað var undir og lofað var í orði og á borði?
Ég veit ekki með ykkur kæru vinir en ég var alinn upp við að standa við það sem ég segi.
Í það minnsta leggja mig allan fram við að efna þau loforð sem ég gef og standa við þær skuldbindingar sem ég skrifa undir en ekki að vinna gegn þeim.
En hvað sem því líður þá skal ríkisstjórnin búa sig undir harðan verkalýðsvetur. Vetur þar sem verkalýðshreyfingin mun uppfæra kröfugerðina í samræmi við allt aðrar forsendur en voru fyrir gerð lífskjarasamningsins.
Harðan vetur í boði Sjálfstæðisflokksins og ríkisstjórnar hans.
Og ef að samstarfsflokkarnir halda í eina mínútu að þau komist í gegnum næstu kosningar með auglýsingaherferðum sem yfirgnæfa svikin, eins og venjulega, þá er það gríðarlegt vanmat á þeim breytingum sem orðið hafa innan raða verkalýðshreyfingarinnar."
Berum þetta orðfæri saman við það sem Halldór Benjamín skrifaði fyrir þremur árum:
" 1. júní 2017
Verjum kaupmáttaraukninguna
Kjarasamningar næstu missera munu ákvarða efnahagslegar aðstæður næstu ára. Það er ábyrgðarhlutur sem atvinnurekendur, hið opinbera og viðsemjendur þeirra standa frammi fyrir. Vegna hagstæðra viðskiptakjara og styrkingar krónunnar hafa 20% launahækkanir frá ársbyrjun 2015 ekki skilað sér í aukinni verðbólgu. Nú er von að menn spyrji hvort það sé viðvarandi ástand.
Stutta svarið er nei því miður.
Launahækkanir umfram þá verðmætasköpun sem á sér stað á sama tíma í hagkerfinu munu leiða til verðbólgu. Hagkerfið hefur að undanförnu verið í leit að nýju jafnvægi vegna undirliggjandi breytinga samfara viðvarandi gjaldeyrisinnflæði, m.a. vegna vaxandi ferðaþjónustu.
Frá undirritun kjarasamninga á almennum markaði fyrir tveimur árum síðan hefur kaupmáttur verið sögulega mikill. Við höfum tekið út kaupmáttaraukningu heils áratugar á tveimur árum.
Sú breyting er einskiptisaðgerð í eðli sínu og vann gegn verðbólguáhrifum síðustu kjarasamninga. Árangurinn hefur ekki látið á sér standa. Kaupmáttur launa hefur að meðaltali aukist um 15% á undanförnum tveimur árum. Færa má sterk rök fyrir því að nýju jafnvægi þjóðarbúsins megi viðhalda við lægri raunvexti en áður. Þjóðhagslegur sparnaður hefur aukist, verðbólga hefur verið undir verðbólgumarkmiði Seðlabanka Íslands í 40 mánuði, auk þess sem raunvextir í okkar heimshluta eru í sögulegu lágmarki.
Niðurstaða kjarasamninga næstu missera mun skipta sköpum um efnahagslega þróun á Íslandi næstu ár.
Til lengri tíma getur kaupmáttur ekki vaxið meira en framleiðni í efnahagslífinu. Launahækkanir umfram getu atvinnulífsins til að taka á sig aukinn kostnað valda verðbólgu. Hækkun raungengis vegna mikillar verðbólgu er ekki sjálfbær og stuðlar að viðskiptahalla og erlendri skuldasöfnun. Það gerðist síðast á uppgangsárunum 2001-2007 og hefur oft gerst áður. Ójafnvægi myndast sem að lokum leiðréttist með gengisfalli krónunnar. Sú nálgun er fullreynd og finna má mýmörg dæmi um hana í hagsögu Íslands.
Ekkert verður til úr engu. Undirstaðan er að tryggja samkeppnisstöðu útflutningsgreina og byggja upp kaupmátt launa við sjálfbært raungengi. Eina leiðin til að bæta lífskjör til langframa er að byggja á traustum stoðum sem samræmast ytri jöfnuði og forðast efnahagsskelli fortíðar.
Frá síðustu aldamótum hefur framleiðnivöxtur hagkerfisins einungis á þremur árum af sautján verið umfram launahækkanir. Þrálát verðbólga hefur verið fylgifiskur þessarar þróunar. Frá árinu 2014 hafa laun hækkað langt umfram framleiðnivöxt í hagkerfinu. Styrking krónunnar gagnvart erlendum gjaldmiðlum og sögulega hagstæð viðskiptakjör á sama tíma hafa hins vegar haldið verðbólgu niðri. Sú forsenda mun ekki halda til lengri tíma og það er óábyrgt að treysta á það.
Tækifærið framundan er risavaxið. Aðferðafræði fortíðar er fullreynd.
Frá árinu 1994 hafa árlegar launahækkanir á Íslandi að meðaltali verið 6,5% en á sama tíma hefur verðlag hækkað að meðaltali um 5% á ári. Kaupmáttaraukning hefur því að meðaltali verið 1,4% á ári.
Norðurlöndin hafa hækkað laun minna en vegna minni verðbólgu hefur kaupmáttaraukningin þar verið svipuð og á Íslandi. Aftur á móti hefur vaxtastigið á Íslandi verið mun hærra vegna mikillar verðbólgu.
Frá undirritun kjarasamninga á almennum markaði fyrir tveimur árum síðan hefur kaupmáttur verið sögulega mikill. Við höfum tekið út kaupmáttaraukningu heils áratugar á tveimur árum.Verkefni komandi kjarasamninga er að verja þessa kaupmáttaraukningu.
Halldór Benjamín Þorbergsson, framkvæmdastjóri SA."
Síðan þetta var ritað hefur kaupmáttur enn vaxið eftir lífskjarasamningana umfram verðlag, vextir stórlækkað í skugga efnahagsáfalls af völdum veirunnar en dimmir skuggar kreppu og stvinnuleysis færst yfir þjóðfélagið.
Ragnar Þór, Flugfreyjur og Sólveig Anna virðast halda að hægt sé að festa lífskjör með pennastrikum sem engin ytri áföll fái hróflað við.
Styður sagan slíkar skoðanir?
Mun afneitun staðreynda og hótanir byltingarmanna mörgum hjálpa til lengdar?
Stjórnmál og samfélag | Breytt s.d. kl. 11:10 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
19.7.2020 | 23:44
Loftslagsvá Grétu Thunberg
og Katrínar Jakobsdóttur er í forgangi ríkisstjórnar Íslands.
Er það þetta sem veldur þeim áhyggjum að loftslag á Íslandi virðist hafa hlýnað ögn?
Svo segir af árinu 1868 á hungurdiskum Trausta veðurfræðings:
" Þjóðólfur segir frá 18.mars:
Síðan um miðja 1.viku góu og frá byrjun þessa mánaðar hefir veðráttan að vísu verið miklu spakari, frostvægari og minni snjókoma yfir höfuð víðsvegar hér sunnanlands, heldur en var á þorranum að minnsta kosti allt fyrir utan Ölfusá, en allmikill snjór féll framanverða miðgóu um allar sveitir milli Ölfusár og Markarfljóts, en lengra að austan eru engar fregnir yngri en um miðjan [febrúar]; óvíða komnar upp jarðir þar eystra né hér, síst að neinum mun, og víðsvegar að bæði austanfjalls og beggja vegna Hvítár þykir almennur heyskortur, fóðurvandræði og peningsfellir liggja opin fyrir ef eigi raknar úr hinum almennu jarðleysum með eindregnum bata nú upp úr góunni. Þorraharðindin spyrjast hin sömu eður mjög lík og hér um allan vestari hluta Norðurlands eður norður til Eyjafjarðar, en þar virðist hafa verið miklu snjóminna, enda einnig frostvægara heldur en hér, og úr Þingeyjar- og Norðurmúlasýslu er sögð öndvegistíð með allt slag fram til miðs [febrúar]. Undan Jökli er oss í bréfi 25. [febrúar] skrifað hið sama af harðindum til landsins og bjargleysum, eins og hér er syðra, og að almenningur hafi eigi hey lengur en út góuna ef eigi komi bati fyrr.
Norðanfari segir þann 21.mars:
Fyrir jólaföstuna hafði hafís rekið að Vestfjörðum og inn á á mitt Ísafjarðardjúp, en fór þaðan eftir vikutíma, og hefir eigi sést síðan. Með þorra komu fór veðráttu hér nyrðra og í hinum fjórðungunum, að svo miklu vér höfum frétt, helst að kólna og spillast bæði með snjókomu, hvassviðrum og frostum, sem síðan hefir oftast haldist, þó nokkrir dagar hafi verið frostlinir eða þíðir, er hleypt hafa í gadd, svo víða varð jarðskart, líka vegna snjóþyngsla. Frostið varð hér mest þá kom fram í febrúar, og á Akureyri 7. s.m. rúm 20 stig á Reaumur [-25°C]. 4. og 5 febrúar skall á fyrst eystra og svo hér nyrðra, hin mesta landnorðanstórhríð er komið hefir í vetur með ofsaveðri, snjókomu og 7 gr. frosti, urðu menn þá víða úti; suma af þeim kól, svo við limatjóni lá og nokkrir sem biðu bana. Eftir fréttum, sem nýlega hafa komið hingað af Sléttu og Langanesi, hafði töluverðan hafíshroða rekið þar að á dögunum, en eftir fáa daga rekið þaðan úr augsýn.
Þjóðólfur segir þann 24.mars:
Með fregnunum um jarðleysurnar yfir allt hér sunnanlands og i Borgarfirði, og allir sjá að snjókyngið og jökullinn hefir aukist daglega um næstliðinn vikutíma, berast jafnframt æ hátalaðri og ískyggilegri fregnir um almennan bjargarskort til sveitanna manna í milli.
Norðanfari birti þann 15.apríl bréf úr Skagafirði og af Langanesi:
[Skagafirði 13.mars]: Tíðin hefir mátt heita hin besta, þótt lítið hafi verið um þíður síðan með þorra, og fremur umhleypingasamt. Útigangspeningur hefir því töluvert látið hold, og hestar víða hvar nú í engu betra ef eigi verra útliti, en í fyrra um þetta leyti, heyin, hvaðan sem til spurst hálfu lakari og léttari en í fyrra, og þótt séu með góðri verkun. Allt um það þó góð sé tíðin örlar á heyleysi hér í sumum sveitum, svo sem Blönduhlíð og Tungusveit.
[Langanesi 25.mars]: Tíðin gengur jafnt yfir innra og hér, jarðlítið er hér nú víðast og jarðlaust sumstaðar. Ís kom hér seint í janúar en fór aftur, skildi hann aðeins eftir klakagarð í fjörum, og gjörði þær ónýtar til beitar. Í fyrradag kom ísinn aftur, og fyllti Axarfjarðarflóann, en flæktist mest allur burt aftur.
Baldur birti þann 30.apríl bréf úr Rangárvallasýslu (ódagsett):
Þótt ég vildi láta yður fá um leið dálítinn fréttapistil, þá verður hann efnislítill því ekkert ber sérlegt til tíðinda hér um nálægar sveitir, nema hið bágborna tíðarfar, sem að líkindum gengur nokkuð jafnt yfir, að minnsta kosti hér sunnanlands; veturinn hefir verið hér úrskurðarmikill, hann mátti fyrst heita afbragðsgóður allt fram að þorra, en þá dundu á snjóar og illveður með stöðugu jarðbanni, sem hvorttveggja viðhélst fram í fyrstu viku góu; þá fór að spekja veðrið en sjógangur og jarðleysa hélst enn hið sama alla góuna og allt til þess 27. og 28. [mars], þá kom góður veðrabati svo jörð mátti heita alauð að viku liðinni og varir þessi æskilegi veðrabati enn í dag, svo nú sést ekki að kalla snjór í byggð. Þessi veðrabati var því dýrmætari, sem menn voru í langlakasta lagi undir búnir að taka á móti löngum og ströngum harðindum, og ég má segja að jafn illur undirbúningur, sem nú, hefir ekki átt sér stað um undanfarin ár, þó slitrótt hafi þótt með eitt og annað; sumarið var bæði grasleysis- og mesta rosasumar, haustið rigningasamt, svo þessi litlu hey og hröktu eyðilögðust fyrir þær i görðum, enda hefur fénaður fóðrast nauðailla og fengið víða ýmsa ótjálgni framar venju, svo fénaðarhöld eru almennt í slæmu horfi, heyskortur almennur, en þar af leiðir að menn verða að sleppa langt um of snemma hendinni af fénaði illa fóðruðum til þess að lifa af jörð eingöngu, enda þó hún ekki brygðist. Það bar margt til þess í þetta sinn, að heyið mundi verða viðsjált til fóðurs; það náðist svo að segja enginn baggi óhrakinn eða ókvolaður í garð, og svo komu þær miklu haustrigningar áður en menn gátu gengið frá í görðum, en ekki hvað minnst tilefnið mun þó hafa verið frostin, sem voru framar venju í fyrravor um gróandann, því ég hefi áður veitt því eftirtekt, að mikið frost um gróandann ónýtir grasið bæði til fóðurs og ávaxtar að fullum þriðjungi. Þessar illu afleiðingar hafa ekki síður komið fram í þetta sinn á kúnum, því þær hafa almennt ekki gjört hér meir en hálft gagn, en þar af hefur leitt stórkostlegan bjargarskort manna á milli framar venju, og þar á ofan er nú aflaleysið af sjónum, því hér fyrir öllum Rangársandi hefir ekki enn í dag verið á sjó komið á þessari vertíð; skip þau, sem héðan fara til sjóróðra í Vestmanneyjar, komu þangað ekki fyrr en í miðgóu, og sum ekki fyrr en í fyrstu viku einmánaðar, og þá með illan leik, þar sem færur þeirra margra sitja uppi enn í dag; Úr Vestmanneyjum varð landferð í miðgóu, og var þar þá fiskilaust, en í kaupstöðum þar var bæði að fá kornvöru og aðrar nauðsynjar með kauptíðarverði.
Þjóðólfur segir af skiptapa í pistli þann 18.apríl [stytt hér]:
Miðvikudaginn var, 15. þ.mán., reri almenningur hér innra en hvessti harðan á landsunnan þegar að hádegi leið og herti veðrið eftir því sem uppá daginn kom; voru það því eigi fáir hér af Seltjarnarnesi, þeirra er vestur höfðu róið, er eigi náðu lendingu; nokkrir hleyptu í Seltjörn og settu þar upp, en þrennir hleyptu uppá Akranes. Eftir því sem svo reyndist, hefir og sú verið fyrirætlan Jóns Eyjólfssonar tómthúsmanns á Steinum hér í Selhverfinu; hann reri um morguninn við þriðja mann á 4 manna fari, því 4. hásetinn sem ráðinn var, Jón bóndi á Reynisvatni, var að vísu alkominn hingað frameftir til sjóar kvöldinu fyrir, en atvikaðist svo, að hann fór eigi rakleiðis að Steinum um kvöldið, þar sem hann ætlaði að liggja við og náði svo eigi í róður um morguninn. En í suðurleið af Akranesi, daginn eftir, varð þetta skip Jóns Eyjólfssonar fyrir þeim á hvolfi og með segli og fokku uppi, og hvorttveggja rígbundið, og þótti þá auðséð hvað orðið var, að þeir myndi hafa kollsiglt sig og farist þarna allir 3.
Apríl. Fremur hlý og hagstæð tíð.
Norðanfari birti 18.júní bréf úr Dalasýslu, dagsett 23.apríl:
Hér voru jarðleysur frá þorrabyrjun til þess viku af einmánuði, síðan hefir verið öndvegis tíð, og var þess, ekki vanþörf, því að heyjaskortur var hér orðinn venju framar, þó ekki væri orðin innistaða nema hérum 10 vikur; ollu því bæði létt hey, og skemmdir af haustveðuráttu. Harðæri, er svo mikið af bjargarskorti að elstu menn muna ekki annað meira, og ekki lítur út fyrir að batni þó að verslun byrjaði í Hólminum með nýkomna vöru.
Þjóðólfur segir 9.maí frá nokkrum vetrarslysförum:
Fyrr á þorranum urðu 2 mæðgur af Skógarströnd, úti á Narfeyrarhlíð, stúlkan var aðeins 11 vetra. Um miðþorraleytið var unglingsmaður um tvítugt, Pétur að nafni, sendur frá Bjargi við Hellna með hest ofan til sjóar til að sækja hákarl; gaddbylur var og herti veðrið, svo hann missti frá sér hestinn út í veðrið, og hefir líklega farið að leita hans og fannst hann látinn nokkrum vikum síðar eftir ítrekaða leit. Sunnudaginn 22. mars (seinasta sunnudag í góu) var norðanlands einn hinn versti og harðasti gaddbylur þegar uppi á daginn kom, en allspakt veður fyrst um morguninn; þá hrakti fé víða um Skagafjörð, og var sagt í lausum fréttum, að nálægt undir 100 fjár frá Stóru-Gröf í Sæmundarhlíð og frá nálægum bæjum, hefði hrakið fram í Víðmýrargil og fennt þar og sumt orðið til undir fönninni; þá hrakti nálega 5060 sauði frá Stafni í Svartárdal ásamt smalamanninum, 1820 vetra; eftir ítrekaðar leitir fundust allir sauðirnir lifandi, nema einn, lengst fram á fjöllum, en smalamaðurinn var enn ófundinn þegar síðast spurðist.
Baldur segir frá 15.maí:
Af Norðurlandi er það helst að frétta, að þar er alveg hafíslaust með öllu Norðurlandi og Austurlandi, þó hefir sést til hans aðeins, svo sem sjá má af bréfi frá Seyðisfirði. Veðráttan hafði síðan á páskum [12.apríl] verið einkar góð, eins og hér sunnanlands hefir verið, en skepnuhöld betri þar, en hér eru. Hákarlaskip lögðu þar út þegar úr páskum, en voru eigi komin aftur.
Úr bréfi af Seyðisfirði 27. mars: Veturinn hefir mátt kallast ágætur um allt Austurland, einkum fram að þorra, því að þangað til getur varla sagst að snjór hafi sést; en síðan hefir verið umhleypingasamt, en aldrei miklar snjókomur. Hafísinn hefir sést úti fyrir norðurfjörðunum, en nú eru suðvestan-stormar, og rekur hann því langt í haf aftur sem betur fer.
Maí. Tíð þótti almennt hagstæð. Hret kom þó í lok mánaðar.
Þorleifur í Hvammi segir þann 30.maí: Snjóaði að nóttu í sjó niður.
Þann 18.júní birti Norðanfari bréf dagsett í maí:
[Húnavatnssýslu 15.maí] Ekkert er nú að segja héðan nema allt hið besta, hvað tíðarfar snertir og veðuráttu. Hún hefir verið hér hin æskilegasta síðan á páskum. Reyndar hefir verið nokkuð þurrviðrasamt og þyrrkingar, svo túnin voru hvít, og allt harðlendi skrælnaði, en fyrir rúmri viku síðan hefir komið breyting á þetta. Við og við hafa komið hægar vætuskúrir með þoku á nóttum, svo tún eru farin töluvert að spretta víðast hvar.
[Skagafirði 20.maí] Héðan er fátt að frétta, vorið hefir verið hér eitthvert hið hagstæðasta, þó næturfrost hafi verið töluverð fram til hins 6. [maí] Nú er hér kominn nægilegur sauðgróður, svo það lítur fremur líklega út með fénaðarhöld, þar sem hann gekk bærilega undan; í dag læt ég rýja allt mitt geldfé. Fuglafli er sagður góður þessa daga við Drangey, en ekki hefir hér enn orðið fiskvart.
Júní. Nokkuð hretasamt og úrkoma víða mikil. Kalt, sérstaklega um landið vestanvert. Skárra þó nyrðra.
Þorleifur í Hvammi í Dölum segir þann 14.júní: Snjóaði að nóttu á fjöll og láglendi. Á Flögu í Þistilfirði segir þann 9.: Varð síðla vestanhríð. Séra Þórarinn Kristjánsson í Reykholti í Borgarfirði segir að þar hafi snjóað aðfaranótt 2.júní og þann 10.gerði alhvítt um stund fyrir hádegi í miklu útsynningséli - og sömuleiðis gerði þar kafaldsél þann 15. og krapaél næstu daga á eftir. Fjóra daga taldi hann þurra í júní.
Norðanfari segir af hafís 18.júní:
Hafísinn hefir að öðru hvoru verið meiri og minni, einkum fyrir Hornströndum og allt austur undir Grímsey, og hamlað sumum hákarlaskipum afla, sem flest hafa komið heim, úr fyrstu og annarri ferð sinni.
Norðanfari segir frá 4.júlí:
[Þann 10. júní] kom Sveinn póstur Sveinsson hingað að austan, einnig fyrrverandi póstur Níels Sigurðsson ... Ferðamennirnir að austan, sögðu engar nýjungar, nema að þá voru, er þeir fóru að heiman, búnar um tíma, að ganga dæmafáar rigningar. Víða höfðu hlaupið skriður og skemmt tún og engi. einkum á Skógum í Mjóafirði, hvar tún og engi tók að mestu af, en bærinn hafði þó staðið óhaggaður.
[Úr bréfi úr Húnavatnsýslu, 10.júní] Ekkert er héðan merkilegt að segja, nema tíðin var hér einstaklega góð, frá því ég skrifaði yður, litlu eftir krossmessuna og fram um mánaðamót [maí/júní], þá varð hret nokkurt fyrir hvítasunnuhátíðina [31.maí], og svo eftir hana fyrir Trínitatis. Snjóaði þá víðast á láglendi, og sumstaðar varð fönnin svo mikil, að hana tók ekki upp af túnum, fyrr en 4. og 5. dögum seinna. Ekki varð samt meint við það, hvað skepnuhöld snertir svo ég viti, og ekki gjörði það túnum mikið til, einkum þar sem snjórinn lá á, því þar gat síður kalið. Núna eftir Trínitatishátíð, hefir aftur slegið upp í kuldahret, og snjóað víðast á láglendi, og tekur þessi kuldi æði mikið uppá geldféð nýrúið og svo lambféð, samt er því næstum óhættara þar sem er í góðu standi og vel hirt.
Þjóðólfur segir af skipbroti í pistli þann 10.júlí:
[Þ. 29.júní] var hér fremur spakt veður og úrkomulaust framan af, en þegar leið að hádegi, fór að ganga skúrum og reka á stinnings hryðjur af vestri útsuðri, og herti vindinn þegar á daginn leið og gjörði nokkurt brim. Norska timburskipið Falkeri", er kom hingað 22.[júní], lá þá hér á höfninni meðal margra fleiri skipa, og eigi nema fyrir einu akkeri þá, en hafði upp undin flest segl sín, til þerris, meir en til hálfs; en einmitt er svo vildi til um miðdegisleytið að skipstóri var genginn á land og allir aðrir skipverjar, nema kokkurinn einn, voru og farnir frá borði með timburbát, þá rak í eina skúra-hryðjuna er fyllti öll segl, sleit akkerisfestarnar, og rak svo skipið austur í Arnarhólsklettana áður en við yrði snúist að bjarga; lá svo skipið þar og lamdist við klettana, þar til því varð náð á flot um kveldið og komið aftur út á höfn; en þá reyndist skipið brátt svo laskað, að eigi væri sjófært, og var því selt fram í hendur réttarins með rá og reiða til uppboðs.
Júlí. Mjög rigninga- og kalsasamt veður. Skárri kaflar komu þó fyrir norðan. Í Reykholti segir Þórarinn að sjö dagar hafi verið þurrir.
Þorleifur í Hvammi segir þann 29.júlí: Næturfrost með hélu kl.5 (að morgni),
Baldur segir frá 11.júlí:
Úr Múlasýslu hefir frést ágæt veðurátta og grasvöxtur í betra lagi. Skepnuhöld kváðu og hafa verið þar góð, en heilsufar manna í lakara lagi; hefir megn taugaveiki gengið þar um; henni hefir fylgt lungnabólga, en fáir hafa þó úr þessu dáið, þeir sem teljandi séu. ... Að kvöldi 8. þ.m. kom Björn norðanlandspóstur; gat hann eigi um annað, en gott árferði, hvað skepnuhöld snertir, og grassprettu álitlega, góðan hákarlsafla og fiskvart, ef eigi væri beituvant; heilsufar manna sagði hann allgott að norðan.
Norðanfari segir þann 18.júlí:
Af Vesturlandi fréttist hingað nýlega, með hákarlaskipunum, er komu vestan fyrir Strandir og af Ísafirði, að tíðarfarið þar í vor hefði verið miklu kaldara en hér, og stundum frost og hríðar þá hér var gott veður. Í hretunum fyrir og eftir hvítasunnuna [31.maí], hafði komið feikna fönn. Gróður og grasvöxtur var því þar miklu minni en hér nyrðra. ... Allt til skamms tíma, voru hafþök af ís upp fyrir dýpstu hákarlamið, og alltaf stormar og kuldar, og stundum hríðar til hafsins, þótt á landi hafi verið gott veður. ... Tún eru sögð orðin með besta móti. Þeir fyrstu hér, byrjuðu slátt á mánudaginn í 10. vikunni, og svo hver af öðrum.
Þjóðólfur lýsir rigningatíð í pistli þann 30.júlí:
Síðan um hvítasunnu [31.maí] en þó einkum síðan um Trínitatis [7.júní] hafa gengið lotulaus votveður og rigningar allt til 27. þ.mán., og það svo, að hér syðra hafa eigi komið nema einir tveir þerrir dagar frá morgni til kvelds á öllu þessu tímabili, en margir dagar svo í röð, og vikum saman, að eigi tók af steini. Þessi sama rigningatíð hefir gengið um Dali, umhverfis allan Breiðafjörð, um Strandasýslu og jafnvel einnig Húnavatnssýslu vestanverða, og yfir gjörvallt Suðurland austur að Mýrdalssandi; austar að höfum vér eigi fregnir ekki heldur úr Þingeyjarsýslu, en um Eyjafjörð og Skagafjörð voru miklu vægari rigningar allt framundir framanverðan þennan mánuð, sama er að ráða af bréfum af Vestfjörðum um sama leyti. Allur saltfiskur, er búið var að taka úr saltstakk og verka upp til þerris, lá fyrir skemmdum, og var orðinn skemmdur frá að vera gild og góð vara hjá mörgum manni, ekki að tala um vorafla, er ætlaður var til harðfisks; mórinn og annar eldiviður er þurrka skyldi, hefir beðið stórskemmdir og mikla rýrnun, og eldiviðarvandræðin allstaðar til sveitanna einstakleg, en miklu vægari við sjóinn hér syðra, þar sem nægð steinkola hefir verið hér að fá við vægu verði. Víða er og kvartað yfir því til sveitanna, að allur málnytufénaður en þó einkum ásauðurinn hafi gelst stórum i þessum sífeldu kalsarigningum. Kaupstaðarullin hefir og verkast fremur illa og margur lagður komið blakkur og miður þurr til kaupstaðar að þessu sinni; öllum gefur að skilja, hve erfitt hefir verið fyrir alla sveitamenn að reka kaupskap sinn og að komast um jörðina í þessari ótíð. Grasvöxtur var og er orðinn í besta lagi víðsvegar um land, og það jafnt á túnum sem útjörð; þess vegna tók almenningur nú til sláttar allt að því viku fyrr en almenn venja er til, var því einkum að skipta um Breiðafjörð og í héruðunum þar um kring, einstöku menn hér syðra tóku til sláttarins fyrir og um mánaðamótin; en sá mánaðar-hrakningur mun verða næsta rýr til mjólkurnytja, þótt hann þorni. þessa 3 dagana 28.30. þ.m. hefir verið besti þerrir, og sýnist nú veðráttan brugðin til eindregins þurrveðurs um sinn.
Ágúst. Fremur köld tíð og úrkomusöm. Þurrkakaflar komu þó sem nýttust við heyskap, sérstaklega á Suður- og Vesturlandi. Á Flögu í Þistilfirði segir 7.ágúst: Brimæsingur og nær því var frost og hinn 8. eins sjávarólgan. 11.ágúst: Rigning aðfaranóttina en hríðarél um daginn.
Þorleifur í Hvammi segir þann 9.ágúst: Snjóaði og festi á ferðamönnum. Á
Baldur segir af tíð 5.ágúst:
Tíðarfarið hefir hér sunnanlands verið mikið erfitt sökum óþurrka, er nú hafa gengið í nær átta vikur, og munu fáir muna meiri óþurrkatíð, er nú lifa, svo eldiviður er óþurrkaður og sumt af honum orðið skemmt, víða mór óútreiddur; sama er að segja um fisk, að menn hafa verið í vandræðum með hann. Allur vorfiskur er víst alls staðar óþurrkaður, en vetrarfiskur er víst flestur kominn undan skemmdum. Hjá þeim, sem byrjuðu hér snemma að slá tún, skemmdist taðan mikið svo vart verður að henni meira en hálft gagn, en hingað til eru það ekki nema fáeinir menn sem fyrir þessum skaða hafa orðið. Tíðin er því erfið hér fyrir mörgum, sem von er, þegar þetta bætist við þungbæra verslun; það eina, sem hér hefir hjálpað mikið, er, að hér hefir fiskast mikið af þorski og ýsu, og er ennþá góður afli. Sumar af fiskijöktunum hér í Faxaflóa hafa líka fiskað dável þorsk í seinast liðnum mánuði. Hákarlsafli hefir verið sagður góður á Búðum, en ekki höfum vér nákvæmlega frétt hlutarupphæðina. Tíðarfarið er gott að frétta að norðan, úr Eyjafjarðar- og Þingeyjarsýslu, og þurrkur og grasvöxtur góður, og afli allgóður; úr sveitunum hefir ráðið og óráðið kaupafólk verið gjört afturreka, og er það víst af slæmri tíð og skorti á matföngum.
Baldur birti þann 18. ágúst bréf úr Húnavatnssýslu, dagsett 7. ágúst:
Hvað veðuráttu snertir, þá var hér mjög votviðrasamt, eins og fyrir sunnan, frá því um Jónsmessu og fram í 14.viku sumars (fram um 20.júlí). Almennt var tekið til sláttar í 12. vikunni og sumstaðar öllu fyrr. Tún voru mætavel sprottin og svo mun harðvelli vera víðast hvar. En nærri lá, að töður mundi stórlega skemmast og rýrna í vætum þeim, sem stöðugt gengu framan af túnaslættinum, því taðan var víða orðin hálfsmánaðar áður en nokkurt strá væri þurrt af henni. En þá kom þerrir í samstæða viku, svo töðurnar hirtust og nýttust vel á endanum, það var um lok júlímánaðar. Það sem af er slættinum, er hinn skemmtilegasti sumartími, sem flestir hafa nú lifað i mörg ár hér fyrir norðan; það er mér óhætt að segja. Ef sumar þetta ræðst vel hvað veðuráttu snertir fram til hausts og menn hafa svo gætur á að setja skynsamlega á hey sín, sem reynslan ætti að vera búin að kenna hverjum, sem ber bónda-nafn, þá er það ekki vafamál, að menn rétta við stórum eftir árið sem leið, eða öllu heldur blómgast, og er þó satt að segja, að bændur hafa átt við ramman reip að draga þar sem verslunin er síðan í fyrra sumar. Þá máttu þeir segja: Allt kvam senn at svinnum. [Grettissaga,47] Þá var mikið grasleysi eftir mesta harðindisvetur. Fénaður gekk fram langkvalinn og horaður. Um þriðjungi minni og helmingi minni en vant var. Verð á útlendri og innlendri vöru undir eins hið lakasta. Kornmatur fékkst því ekki nærri að þörfum. Málnyta einhver hin rýrasta, sem menn vita til. Heynýting einstaklega bág. Af þessu er auðsætt ástand manna hér fyrir norðan í fyrra haust. En af því að menn skáru niður lömbin vegna heyleysisins og lögðu mikið fé frá, þá komust menn af veturinn sem leið. Nú þó verslun batnaði ekki að sinni þá var þó allt betra.
Norðanfari segir frá 10.október:
Seint í næstliðnum júlímánuði lögðu hér nokkur þilskip út til hákarlaveiða, og meðal þeirra skipið Ingólfur sem eigi er komið aftur, telja menn því víst, að það muni hafa týnst í illviðrunum sem gengu hér nyrðra í 16. vikunni [kringum 10.ágúst], því um þær mundir voru hér norðanveður og snjókoma allt ofan undir bæi; þá var og líka á leið skipanna nokkur hafís, er því helst getið til, að Ingólfur muni hafa á siglingu eina nóttina lent á hafísjaka, sem brotið hafi gat á skipið og það sokkið þegar, því ekkert hefir enn rekið af því, enda var skipið þá menn vissu seinast til þess, fram í reginhafi.
Norðanfari segir í pistli þann 28.ágúst:
Í sumar voru á Austfjörðum allt fram í júlímánuð, svo miklar rigningar, nema í viku fyrir fardagana, að menn eigi mundu slíkar í næstliðin 30 ár. ... Með manni, sem kom hér nýlega úr Árnessýslu, fréttist, að allt fram seint í júlí, var enginn baggi kominn í garð undir Eyjafjöllum og um vestri hluta Skaftafellssýslu, en síðar kom góð þurrkatíð sem byrjaði 28. júli svo allir voru búnir að hirða töður sínar og sumir með góðri verkun, og margir þegar fengið töluvert af útheyi.
Þjóðólfur segir af strandi í pistli þann 2.september:
[Þ. 29. ágúst] (höfuðdaginn) var hér syðra slagveðursrigning og stormhvass fram yfir miðjan dag, fremur landsyntur hér innra, og þegar dró að hádeginu, varð rokveður um Keflavík og Njarðvíkur ofarlega á austan. Þá lágu 2 kaupskip á Keflavík: Bertha (skipst. Vandal) eitt af skipum Knudtzons, og slupskipið Cathinka eign Duus kaupmanns, ... skipstjóri Larsen; var þetta skipið búið að fá í sig fullfermi af fiski, lýsi og ull, og átti að fara 12 dögum siðar alfarið til Kaupmannahafnar. Þegar komið var yfir kl.11, slitnaði önnur akkerisfesti Cathinku, skipti þá engum svifum áður hin brast líka, eður að það akkerið sleppti botnfestunni, og var skipið á sömu svipstundinni komið til drifs og uppí klettana utantil í Keflavíkurmölinni, rétt niðurundan húsum eigandans, og skipti litlu meir en 1/4 stundar, frá því er akkerisfestin brast og þangað til allt skipið var komið þarna mélinu smærra, og vörufarmurinn allur víðsvegar um ströndina, en allir 5 skipverjarnir drukknaðir og brimrotaðir; það sást til þeirra, að þegar skipið sleit upp, köstuðu þeir sér út að þilfarinu víðsvegar og héldu sér þar dauðahaldi meðan máttu; einn skipverjanna sást bregða fyrir á fleka í því skipið var að fara í spón, það ætluðu menn að væri stýrimaðurinn, en hvarf aftur í sömu svipan. Engi vegur var til að reyna að bjarga neinu með svo skjótum atburðum sem hér urðu. Sama daginn sleit upp fiskijagt (slup) þeirra Njarðvíkurmanna (Ásbjörns hreppstjóra Ólafssonar, Jóns Péturssonar o.fl.?) þar á víkinni og brotnaði í spón; hún var mannlaus.
Baldur birti þann 12.október úr tveimur bréfum að austan - rituðum í september:
[Jökuldal 9. september] Tíðin hefir verið mjög hagstæð í sumar til heyskapar og hafa flestir heyjað vel, en fremur er þó illa sprottið engi, og verða menn víða að hætta í fyrra lagi vegna þess. Að líkindum verður fé vænt í haust, því bæði gekk það vel undan og fór snemma að fitna, þar tíðin var svo hagstæð í vor.
[Vopnafirði 11.september] Sumarið hefir verið allgott, grasvöxtur sæmilegur og skepnuhöld góð; í júlí og ágúst-mánuði voru hér miklir óþurrkar, en það sem af september er, hafa verið þurrkar og besta heyafla-tíð, svo það lítur út fyrir góðan heyskap, enda hefir heilsufar manna verið gott heyanna-tímann. Á Vopnafirði hefir mátt heita fiskilaust í allt sumar.
September. Lengst af hægviðrasöm og ekki óhagstæð tíð. Hret þó í lokin.
Á Flögu í Þistilfirði segir að roði hafi verið mikill á sólu bæði þann 10. og 30.september.
Þjóðólfur rekur tíð þann 12.september:
Tíðarfarið og veðráttan í sumar eða síðan um fardaga hefir allstaðar verið köld víðsvegar um land, og eigi að vísu næturfrost með jafnaði eður að mun, en kalsa- og krapaéljaíhlaup gjörði dagana 1l.12. ágúst hér syðra og vestanlands (einkum um Dala- og Hnappadalssýslu, vestar að höfum vér engi sannar fregnir um þetta svo að snjóaði ofan í byggð og varla var standandi að heyvinnu á votlendi. Hér syðra hét varla að verða maðkaflugu eða maðks vart á vanalegum maðkatíma. Tún voru snemmsprottin og í betra lagi, víðsvegar um land, og velli eður valllendi sömuleiðis víðast hvar hér syðra, en allar hálendar mýrar og til heiða, illa sprottnar eða í lakara meðallagi og yfirhöfuð allt það mýrlendi hér sunnanlands, vestanlands og um Múlasýslur, þar sem ekki er vatnsagi eður flói, eins og er t.d. um Breiðumýri í Flóa, Safarmýri í Landeyjum, Ölfusflóðin og flæðiengjarnar í Andakíl, allar þesslags engjar voru sprottnar í meðallagi eða vel svo, en vatnsfyllingin í Flóanum meinaði mönnum að færa sér í nyt þá grasnægð og gjörði engjaheyskapinn mjög endasleppan í þeirri sveit. Túnaslátturinn var byrjaður í fyrra lagi víðast hér syðra, og vestanlands af því tún voru nú víðast snemmsprottnari en vanalega, varð og besta nýting á töðum að sögn víðsvegar um Norðurland, Múlasýslurnar og enda Skaftafellsýslurnar vestur að Mýrdalssandi, einnig góð töðunýting um Borgarfjörð og Mýrar og annarstaðar vestra, þar sem eigi hafði verið tekið því fyrri til sláttar, en rigningaótíðin hélst hér sunnanlands allt fram í fyrstu hundadagavikuna, og enda allt að viku lengur um Eyjafjöll og Mýrdal, þess vegna hröktust hinar fyrsta töður nokkuð hjá sumum, og þó eigi almennt til skemmda eða verulegrar rýrnunar, hefði það ekki bæst ofan á, að mörgum var það, að hirða djarft þegar í hinum fyrstu þerrum, og fyrir það hafa og eigi fáir búendur hér orðið að leysa upp töður sínar sakir ofhita. Síðan um júlílok hefir heynýtingin verið fremur góð hið syðra þó að þerrar hafi verið bæði styttri og stopulli hér, heldur en norðan- og vestanlands ...
Norðanfari birti þann 10.október bréf úr Múlasýslu, dagsett 21.september:
Sumarið hefir verið hér hið allra besta og hagstæðasta, þó ágústmánuður væri þurrkalítill, þá hefir september bætt úr því. Hafa nú lengi verið þurrkar og hitar svo miklir, eins og í júlímánuði, þá best lætur, Grasvöxtur var með besta móti víðast hvar á túnum og þurrlendi, en fjarska lítill víða á mýrum, nema á votengi. Til fjalla hefir verið graslítið, því frost komu þar, þegar hálfnaður var grasvöxtur og kyrktu hann. Sömu frostin spilltu í byggð öllu deiglendi. Menn hafa víðast heyjað með betra móti og heyin með bestu hirðingu.
Norðanfari birti þann 18.desember bréf af Snæfellsnesi, dagsett 24.september:
Heyskapurinn hefir í sumar gengið hér víða með stirðara móti; fyrst var grasvöxturinn mjög misjafn; við sjávarsíðuna, var hann að vísu allstaðar góður, en fram til sveita og dala aftur lakari; og þar næst hefir þessi óstöðuga tíð og iðulegu umhleypingar og rigningar haft skaðleg áhrif; nýtingin hefir orðið tæp, einkum á töðum; aftur láta menn betur yfir útheyinu. Sumstaðar, svosem t.d. í Staðarsveit hefir hey fokið í stormum til töluverðs skaða.
Baldur segir frá 24. september:
Í gær kom hingað vestanpósturinn og norðanpósturinn kom i morgun. Að norðan fréttist einmuna tíð og bestu þurrkar. Vegir höfðu verið svo þurrir að það var mesta moldrok að ríða, en það rýkur samt ekki í augu mönnum af þurrkunum hérna i Reykjavík. ... Eftir því sem fréttist er að sjá, sem norðausturhluti landsins hafi haft þurrkatíð, en suður- og vestur-hlutinn rigningar og óþerra. Að vestan er oss sagt um tíðarfar, að þótt eigi sé þurrkasamt, þá megi þar þó heita bærileg tíð og eigi svo votviðrasöm, sem hér; vellíðan manna á meðal nokkurn veginn þolanleg og eigi með lakasta móti. Hér er eigi gott útlit til vetrarins. Jarðeldurinn kvað vera uppi í sama stað og áður er frá skýrt, nefnilega í vestanverðum Vatnajökli; og hafa menn nýlega í Rangárvallasýslu orðið varir við öskufall.
Október. Köld tíð og þó nokkuð illviðrasöm. Sérlega kvað að illviðri um miðjan mánuð.
Þjóðólfur segir í pistli 13.febrúar 1869 af brimsköðum í Dýrafirði 2.október:
Eftir bréfi frá merkum manni í Dýrafirði vestra, kom þar stórflóð með brimgangi föstudaginn 2. dag októbermánaðar í haust; við það urðu ýmsir þar fyrir sköðum á skipum og ýmsu öðru; 3 skip tók þá út á Söndum við Dýrafjörð; voru það 2 bátar, og náðust þeir aftur heilir, en 3. skipið, sexæringur, brotnaði svo að ónýtt varð. Nýr sexæringur mölbrotnaði í Svalvogum, og töluvert af fiskifangi fór þar og i sjóinn. Nokkrir menn úr Arnarfirði voru þá að sækja korn að Þingeyri, urðu þeir að leggja að landi, þar sem Sveinseyri heitir; héldu þeir skipinu heilu, en misstu allan farminn.
Norðanfari birti þann 12.nóvember úr bréfi að sunnan, dagsett 4.október:
Tíðin var ágæt seinni hluta septembermánaðar. Besta fiskirí á Sviði á lóðir af vænni ýsu, þurrkur nokkra daga, svo sveitamenn náðu heyjum sem seinast voru slegin, og mikið bættist úr með eldiviðinn. [Fjóra] fyrstu dagana af þessum mánuði hafa gengið stórrigningar og krapahríðar svo snjóað hefir ofan í miðjar fjallahlíðar.
Baldur birti þann 9.nóvember úr bréfi frá Seyðisfirði, dagsett 9.október:
Veðráttan var hér allan [september] hagstæð og blessuð bæði til lands og sjávar, svo heyföng manna urðu víðast hvar í besta lagi og nýting ágæt; aftur skipti um undir mánaðamótin, og gekk í rosum og úrkomu síðustu daga hans og fyrstu dagana framan af þessum; snjóaði þá svo á fjöll, að lítt varð fært með hesta, fyrir héraðsmenn einkum, er þá voru að byrja haustrekstra sína og lestaferðir í kaupstað, en ófært að öllu fjarða á milli; en nú hefir stillt til aftur og besta veður verið allmarga daga undanfarna.
Norðanfari segir af tíð þann 22.október:
Veðráttufarið var að kalla einlægt hér hið blíðasta og besta allan september, og til hins 6. þ.m., að það breytti sér og kom norðan hrakviður með éljum og snjókomu, til fjalla og ofanundir byggð, birti þá aftur upp og örísti næstum nema efst á fjöllum; enda var hér þann 10. þ.m. mesta ofviður útsunnan og stólparok fram á kvöld. Þann 13. hófst aftur norðanáttin, hríðar og fannkoma á hverjum degi til hins 18. birti þá aftur upp og blotaði 20. s.m. Fönnin kvað mikil yfir allt það frést hefir.
Þjóðólfur segir þann 24.nóvember af tjóni að fjallabaki í október (talsvert stytt hér):
Sunnudaginn 11.[október] lögðu 4 menn upp úr Skaftártungu og ætluðu allir suður á Suðurnes til sjóróðra vetrarlangt; ... Þeir lögðu allir fjórir af stað úr byggð sagðan sunnudag, með 4 hesta, en engan áburð, því þeir voru búnir að koma færum sínum á undan sér suður; nokkrir segja, að hvorki hafi þeir haft tjald né neinn göngustaf. ... [og munu] þeir hafa lagt upp úr byggð fyrri hluta dagsins eður jafnvel um morguninn, því Sæmundur Jónsson bóndi á Ljótsstöðum fylgdi þeim vestur á fjöllin vestur undir Hellur eður Helluhraun", sem kallað er (vér ætlum það sé vestantil á Mælifellssandi); náði hann austur yfir aftur heim til sín um kveldið eður nóttina, og sagði hann svo af ferðum hinna, að þeir mundu hafa náð í Hvanngil um sólsetur; en þykkfengið hafði þá verið og þoka mikil á fjöllunum. Hvanngil mun vera sem næst miðja vega á Fjallabaksleið milli byggða að vegalengdinni til; Rangvellingar eiga kofa þar í Hvanngili, er afréttisleitarmenn þeirra liggja við, og er allgott skýli fyrir eigi fleiri menn. En daginn eftir, 12.[október], skall á með gaddbyl af landnorðri hvervetna þar eystra með feikimiklu snjókyngi og stóð 34 daga, enda ef til vill allt það hið mikla norðanveður af þar upp á fjöllunum milli meginjökla Torfajökuls að norðan en Mýrdalsjökuls og Tindfjallajökuls að sunnan. Víst er um það, að fullum 1/2 mánuði síðar voru þeir hvergi komnir fram í byggð hvorugu megin fjallanna, og er því talið tvímælalaust, að þeir hafi orðið þarna til allir 4, en eigi hægt að ætla á, með hverjum tildrögum eður atvikum það haft orðið, að öðru leyti en því, að það þykir ráða að líkindum, að þeir hafi eigi haft þreyju á að liggja af sér bylinn þar í Hvanngili, heldur hafi lagt upp máski þegar á næsta degi, og ætlað að ná vestur af, sjálfsagt þá leiðina, er nú er tíðast farin af lausríðandi mönnum og gangandi: yfir Brattháls" og Markarfljót á Króknum", sem kallað er, en eigi hina fornu Vegahlíðarleið og í Grashagann", en sú leiðin er miklu greiðfærari, hættuminni og vissari, þótt nokkuð kunni hún að vera lengri eftir stefnunni. ...
Nóvember. Tíð talin mjög hagstæð, hlýtt var í veðri.
Baldur segir af jarðskjálftum í pistli þann 7.nóvember:
Aðfaranótt hins 31. [október], og hins 1. og 2. dags nóvembermánaðar urðu menn hér varir jarðskjálfta. Mest mun hafa að þessu kveðið síðustu nóttina; þá komu tveir kippir um kl. 12, og voru þeir einna mestir, einkum hinn síðari þeirra. Bæði þá nótt og hinar á undan komu fleiri kippir um næturtímann, og sumir, er vöktu, þóttust enda hafa orðið varir við hristing við og við alla aðfaranótt hins 1. dags nóvember. Eigi var jarðskjálfti þessi svo mikill, að tjón yrði að; þó færðust víst í tveim stöðum hér í Reykjavík ofnar úr stað í húsum, og í einu húsi brotnuðu tveir lampar. Sitthvað lauslegt í húsum, t.a.m. myndir á veggjum o.fl. þesslags datt ofan, og í húsum með múruðu lofti féll víða kalkryk niður. Hin nýbyggða og glæsilega skólavarða beið þó ekkert verulegt tjón af þessu, því að þótt kalk nokkurt hryndi úr henni, þá er auðgjört við slíku. Um stefnu jarðskjálftans getum vér ekki fullyrt neitt, þar eð hún mun eigi hafa verið rannsökuð með verkfærum, en að því, er að finna var og sjá, mun eigi fjarri sanni, að hann hafi gengið frá (norð-?) vestri til (suð-?)austurs. Jarðskjálfti þessi varð því eigi mikill teljandi hér, en óvist er, hvernig hann hefir við komið annars staðar, og væri fróðlegt að fá að vita slíkt. Það þykir mega telja mjög líklegt, að eldsuppkoma sé eða hafi verið einhvers staðar, þótt óvíst og ófrétt sé enn, hvar það hefir verið, hvort heldur hér í landi, eður annars staðar. Á Bessastöðum á Álftanesi féll helmingur fjárhúss inn öðrum megin; eigi varð þó tjón að þessu, enda þótt fé væri í húsinu, þvi að það hafði allt staðið í garðanum þeim megin, er eigi féll inn.
Séra Þórarinn í Reykholti getur tveggja stærstu skjálftanna. Þann 12. eða 13. sá hann eldbjarma í austri.
Þjóðólfur segir af jarðskjálftunum í pistli þann 13.nóvember:
Nóvembermánuður byrjaði hér á Suðurlandi með allmiklum og mörgum jarðskjálftum. Fyrsti kippurinn kom aðfaranóttina hins 1. dags nóvembermanaðar litlu eftir kl. 4 og var sá kippur allsnarpur. Eftir hann komu 4 eða 5 kippir þá um morguninn til kl. 7, en allir smáir. Næsta kveld eða sunnudagskveldið kl. nálægt 11 ½ kom aftur allharður kippur, og fundust þá nótt við og við smákippir. Mest kvað þó að þessum jarðskjálftum mánudagskveldið, hinn 2. dag nóvembermánaðar; kom þá allharður kippur nálægt kl.11, og litlu síðar annar, og var sá langharðastur allra þessara jarðskjálfta, og svo harður, að naumast mun annar jafnharður hafa komið hér í Reykjavík í langa tíma. Á milli þessara tveggja kippa virtist ekkert algjört hlé verða á hristingnum. Eftir þennan hinn harða kippinn kom með litlu millibili að minnsta kosti einir 6 rykkir, en allir smáir, og þó enn nokkrir síðar um nóttina. Síðan fundust við og við smájarðskjálftar fram eftir vikunni, og hinn síðasti nóttina milli föstudags og laugardags [7.nóvember], en síðan hefir þeirra eigi vart orðið. Jarðskjálftar þessir virtust að koma hinir fyrstu úr austurlandnorðri, en hinir úr háaustri, og ganga til vesturs. Eigi höfum vér heyrt þess getið, að jarðskjálftar þessir hafi neinar verulegar skemmdir unnið; en við jarðskjálftann á mánudagskveldið færðust þó nokkrir ofnar úr stað hér í Reykjavík, og tveir lampar brotnuðu, en engin hús skemmdust að neinu.
Baldur" segir, að jarðskjálftarnir hafi byrjað aðfaranóttina hins 31.október, en þess jarðskjálfta höfum vér eigi heyrt getið, enda uggir oss, að Baldur" hafi aðeins dreymt þann jarðskjálftann. Eins mun hann eigi hafa núið vel augun, er hann leit á klukkuna hina síðustu nóttina; því að síðasti kippurinn var kl.11, en eigi kl.12.
Þjóðólfur segir fleira af jarðskjálftunum þann 24.nóvember:
Í síðasta blaði gátum vér jarðskjálfta þeirra, sem gengu hér fyrstu vikuna af nóvembermánuði. Jarðskjálftar þessir gengu og yfir Borgarfjarðarsýslu og Mýrasýslu, og virðist svo, sem kippirnir hina fyrstu tvo dagana hafi orðið þar hér um bil jafnharðir og hér, en þó höfum vér eigi heyrt þess getið, að nokkurt tjón hafi af þeim orðið, nema að á Leirá í Borgarfirði hafi hrunið veggur undan fjárhúsi eða fjárhústóft, og hafi nokkrar sauðkindur undir orðið, svo að þær varð að skera; hvergi norðanlands vart við jarðskjálfta. Í Skaftafellssýslu varð jarðskjálfta þessara alls eigi vart fyrir austan Mýrdalssand, en í Mýrdalnum og í sveitunum þar fyrir vestan allt að Ytri-Rangá hafði hræringanna vart orðið að kvöldi mánudagsins, eður nóttina milli 2.og 3.þ.mán., eftir því sem segir í bréfi af Rangárvöllum 9. og ferðamenn austan af Síðu staðfestu. Aftur segir í bréfi austan úr Upp-Holtunum (milli Rangár og Þjórsár) 14.: Jarðskjálftar voru hér snarpir fyrstu tvær næturnar af þ.mán.; og eins var t.d. í Þingvallasveit; urðu þar harðir rykkir og miklar hristingar, þótt ekki yrði skaði að. Í hinu síðarnefnda bréfi, úr Upp-Holtunum segir, enn fremur: fleiri sáu mikinn eld upp kominn í gærmorgun (13. þ.mán.) á sömu stöðvum sem í fyrra; og í nótt, er leið milli 13. og 14.) sáu þeir menn, er á ferð voru, nógar eldglæringar í norðri, þó að þoka væri á afrétti og nokkur úrkoma.
Norðanfari segir af tíð þann 12.nóvember:
[Fimm] dagana fyrstu af mánuði þessum voru hér norðan hvassviður og snjókoma á hverjum degi, svo varla var skepnum fært út úr dyrum, en 6. þ.m. birti upp og síðan hefir verið gott veður og stundum þítt og nokkuð tekið upp snjóinn, er mikill kvað kominn í sumum sveitum. Í hríðunum 14.18. október, er sagt að 50 fjár hafi fennt í Möðrudal en 20 á Grímsstöðum á Fjöllum, margt í Mývatnssveit og svo hér og hvar norður undan. þá varð og úti á Hólssandi kvenmaðurinn, sem getið er um í næsta blaði hér á undan.
Norðanfari birti í aukablaði 18.desember nokkur bréf. Í þeim fer mest fyrir umfjöllun um veðrið mikla um miðjan október:
[Breiðdal 9.nóvember] Tíðarfarið var breytilegt á næstliðnu sumri; það gekk með meiri óblíðusvip úr garði, heldur en það að jafnaði hafði sýnt sig áður, því heita má að það yrði eitthvert hið arðsamasta og hagstæðasta, sem nýlega hefir komið, hvað viðvíkur heyskap og nýting á honum. Grasvöxtur varð hér með betra móti einkum á túnum. Skurðarfé hefir reynst með besta móti. Í byrjaðri seinustu viku sumars gekk í dimmviðrisbyl, er stóð alla jafna í 8 dægur með ofviðri og snjókomu. Setti hér þá svo mikinn snjó niður, að menn muna eigi eftir, að annað eins hafi komið niður í einu. Fjárpeningur var óvís víðast hvar og margir í kaupstað, svo sumir bæir voru karlmannslausir, eða þá eigi nema unglingar heima, og varð því engu eða litlu bjargað í veðrinu þar sem svona var ástatt. Í veðri þessu fórst fjöldi fjár og hestar sumstaðar, þar af 5 til dauðs hér í sveitinni. Með stöðugum leitum hafa menn fundið flest aftur af skepnunum bæði dautt og lifandi, svo eigi vantar tiltakanlega nema á tveimur bæjum eða þremur, hvar vanta mun nálægt þriðjunginum.
[Hjaltastaðaþinghá 11.nóvember] Vorið og sumarið var gott nema fjarska úrkomur í vor. Fjárhöld voru góð í vor, eins og nærri má geta, eftir jafngóðan vetur. Grasvöxtur varð í betra lagi, sumstaðar ágætur og sumstaðar óvanalega snemma byrjaður; varð því heyafli hjá almenningi mjög mikill, og allt sýndist vera að lifna, það er að segja að því leyti tíðarfarið snerti; en þá dundu þau undur yfir er flestum munu minnisstæð, því 15.18. október voru hér á Austurlandi dæmafá illviður, bæði vegna ofviðurs, snjókomu og sjógangs í Fjörðunum. Snjóþyngslin urðu framúrskarandi; hestar fenntu víða, og fé svo, að ég ætla að varla muni dæmi til slíks; að vísu hefir margt fundist bæði dautt og lifandi, en þó vantar óttalega enn, því féð rak líka í sjó og vötn, gil og gljúfur; sumir hafa misst helming, þriðjung, en flestir eitthvað nokkuð. Í þeim veðrum dó ekkja Helga Árnadóttir í sæluhúsi, sem er í Eskifjarðardalnum. Fjölda braut af bátum er tók úr naustum, líka afla manna og margt fleira. Kaupfarið brotnaði á Vopnafirði og 1 skip Hammers á Norðfirði. Síðan hefir verið bærileg tíð en heldur óstillt og ógurlegt skefli (stórfenni); einnig útlit um hagi manna er nú hið ískyggilegasta, því það er eins og verslunin ætli að gjöra sitt til að eyðileggja menn með árferðinu.
[Fáskrúðsfirði 14.nóvember] Nýjungar hafa fáar að borið síðan ég skrifaði yður seinast, nema sú alkunna og almenna, nefnt skaðaveðrið mikla" 15. til 18. október, og hefir slíkt varla og ekki í manna minnum komið fyrir. Rétt á undan, þann 14. og þá daga, var veður gott og snjólítið og jörð meiri part rauð. Allt fé hér á bæ nema 2 lömb fannst, þó sumt væri þjakað orðið; sumir sauðir og ær lágu á hryggnum enda lifandi, sumt stóð á höfði, því veðið hafði fleygt því sem soppum, 30 hestar fuku af heyi og þök af húsum. Ógurleg fjártjón hafa orðið víða, en úr því kemur suður í Álftafjörð og Mýrar fer að minnka um skaðana; sumir ríkismenn hafa misst svo hundruðum, já mörgum hundruðum skiptir. Í öndverðum þessum mánuði voru hér og norðan illviður með miklu frosti, en snjókoma minni. Nú er hér mikið til rauð jörð.
[Seyðisfirði 15.nóvember] Fréttir eru héðan eigi góðar. Nóttina milli þess 14. og 15. október, breyttist veðrið í það mesta snjóburðar- og skaðaveður, sem komið hefir hér austanlands á þessari öld að mér er óhætt að fullyrða, og hélt því samfleytt nótt og dag, að heita mátti, til þess þann 19. Fannfergjan varð óttaleg, svo þvílík hefir eigi komið í mestu veðrum um hávetur. Fjárskaðinn varð allstaðar mikill, þó enn meiri í Héraðinu helst til uppsveita, t.a.m. í Fljótsdal. Margir töpuðu helmingi og meira af fé sínu. Sjógangur varð hér að sínu leyti eins fjarskalegur, báta- og aflatjón, mikið úr naustum þeim, sem óhult hafa geymt báta síðan um aldamót, t.d. á Hánefsstöðum hér, síðan þar byggðist kaupstaður, tók nú út báta og braut, sama er að heyra hér umhverfis; hér hjá mér gekk sjórinn eftir landslagi hér um frá 5 til 20 faðma lengra á land upp en venjulega stórstraumsflóð. Nú er komin góð tíð og farið að hlána nokkuð þó mikið sé eftir. Fiskur hefir verið hér nokkur, þó með minna móti.
[Norðfirði 16.nóvember] Héðan er ekkert að frétta nema sumarið var gott, svo það heyjaðist með betra móti hér fyrir austan, þó varð fremur slæm hirðing á töðum víða hvar. En þann 15. f.m. gjörði hér svo mikinn austanbyl með grófri snjókomu og sjógangi, að ég sem er nú 50 ára og man vel eftir mér ungum og hefi verið hér í sveitinni alla tíð og svo haft tal af gömlu fólki greindu, sem segist eigi muna þvílíkan sjógang á land og eigi annað eins drepandi veður, því féð fannst rotað og beinbrotið, og var þó eigi gljá (hálka) á jörðu, en ekki létti snjókomu og fannfergju fyrr en þann 19. Fjárskaðar urðu grófir yfir báðar Múlasýslur og svo mesti bátaskaði yfir allt. Hér í Norðfirði sleit upp jagt, sem Hammersfélagið átti og rak á land millum þess 15.16. október. Einn skipsbátinn misstu þeir í spón, en annar brotnaði í landtöku; jagtin hét Berufjörður, frönsk, keypt á strandi á Berufirði í fyrrasumar. Kapteinninn hét Asmundsen, hann lá hér á Norðfirði frá því um höfuðdag og var búinn að afla 8000 af fiski og ýsu. Skipið er mikið brotið, farminum varð bjargað og mennirnir komust á land, er mikið misstu af fatnaði sínum.
[Af Fjöllum 21.nóvember] Um það mikla fjártjón, sem orðið hefir í Múlasýslum í haust, get ég ekkert áreiðanlegt skrifað, enda munu þeir gjöra það, sem betur vita að skrifa yður um það, einmitt get ég sagt, að mig vantar um 60 og um 30 fundið dautt, en víða er sagt miklu meira fjártjón.
Svo segir blaðið:
Seint í fyrra mánuði kom hingað maður af Jökuldal, sem segir, að eftir fyrstu hríðina þar, hafi vantað 1200 fjár, en síðan fundist nokkuð, þó hafi í miðjum fyrra mánuði [nóvember] enn vantað eftir því er hann taldi upp á hverjum bæ, samtals 920. Hann segir að í Vallahrepp hafi eftir hríðina vantað hér um 1400, og mælt að séra Einar í Vallanesi ætti þar af l80 fjár. Deginum áður en hríðin skall á, er talað, að 700 fjár hafi á Brekkugerði í Fljótsdal verið rekið þar ofan fyrir bæinn, en aðeins í nóvember fundin 200. Oss hefir verið skrifað, að séra Þorgrím í Þingmúla vantaði hátt á annað hundrað fjár, og enda fleiri. Þessi dæmafáa fannkoma, sem seinustu dægrin var með ofsa landnorðan veðri og gaddi, er sagt að hafi orðið skæðust frá Jökulsá á Fjöllum, og að kalla allt suður að Lónsheiði. Yrði nú komið tölu á þenna fjármissi um allt Austur- og Norðurland, og þar sem hann máski víðar hefir orðið, þá mundi hann nema mörgum þúsundum fjár og að dala tali hundruðum þúsunda, og svo að slíkt fjártjón, hefir ef til vill aldrei hér á landi orðið annað eins; og þegar þar við bætast skipaströndin og tjónið á stærri og smærri förum. Hér getur því varla málshátturinn sannast, hollur er haustskaðinn".
Þjóðólfur birtir þann 14.desember kafla úr fréttabréfi úr Suður-Múlasýslu, það er dagsett um 20.október:
[Þ. 15.október] í haust komu býsn mikil yfir allt Austurland; það var fjárskaðaveður óvenjulegt, er stóð í 8 dægur [4 sólarhringa]. Drapst og fennti í veðri þessu ógrynni fjár. Fjöldi manna missti frá 100200 fjár, og sumir urðu því nær sauðlausir. Langmest varð fjártjón þetta um upphérað allt og Jökuldal, minna á úthéraði og í fjörðum; mjög margt lenti samt í sjónum. Fjöldi báta brotnuðu, og þar á meðal kaupfarið í Vopnafirði. Sjór gekk svo langt á land upp, að enginn mundi trúa nema séð hefði. Í Fljótsdal er fjártjónið talið um 2000; á einum bæ fórst á þriðja hundrað, á mörgum frá eitt til tvö hundruð, og mjög fáum fyrir innan hundrað. Á Völlum fórust 1400, og í næstu sveitum fór að tiltölu eins mikið, t.a.m. á Jökuldal, Fellum og Skriðdal. Fátt er fundið af fé þessu nú eftir fimm vikur. Í veðri þessu hvarf mestallur afli, er áður var hér heldur að aukast, og hefir því mjög lítið aflast í haust, hjá því sem haustin að undanförnu. ...
Þjóðólfur segir enn af októberveðrinu mikla þann 5.janúar 1869:
Póstgöngurnar á Íslandi eru enn eigi orðnar svo góðar, að vér höfum getað enn fengið nákvæmar fregnir um tjón það, sem varð af veðri þessu. En í Dagbladet 12. nóvember [1868] stendur ágrip af bréfi, dagsettu á Seyðisfirði 24. október til fiskiveiðafélagsins danska, og er þar sagt, að þessa nefndu daga hafi þar verið slíkt ofsaveður af landsuðri [svo], og snjókoma svo fjarskaleg, að fágætt sé. Hafi þá þegar fyrsta ofviðrisdaginn eitt af skipum fiskiveiðafélagsins, Berufjörður, strandað í Norðfirði og brotnað í spón, allur aflinn hafi farist, en mönnunum verið bjargað allslausum. Á Vopnafirði hafi og rekið á land skonnertskipið Socrates, sökum þess, að báðir akkerisstrengirnir hafi slitnað, og verði skipið að líkindum eigi haffært. Verslunarskipið á Eskjufirði hafi og rekið á land, en að sögn hafi það lítið eða ekkert skemmst.
Norðanfari birti 20.febrúar 1869 úr bréfi úr Norðurmúlasýslu, dagsett 23.desember:
Mikið og almennt er það tjón, er menn biðu hér af ofsakafaldshríðinni dagana 15.18. október í haust. Það mun skipta þúsundum, er liggur dautt af sauðfé manna undir fönn og í vötnum hér í Múlasýslum. Þar að auki tók sjórinn fjölda af bátum, því sjávargangurinn var dæmalaus; sumstaðar tók bátana ofan af háum sjávarbökkum úr vetrarnaustum og braut í mél.
Þjóðólfur segir þann 24.nóvember af árferði og aflabrögðum:
Haustveðráttan var hér á Suðurlandi fremur umhleypinga-og stormasöm heldur en rigningasöm framanvert haustið og þar til í 24. viku sumars. Þá brá hann hér yfir gjörvallt Suðurland, og það vestur undir Breiðafjörð, lengra að vestan höfum vér eigi fregnað til landnyrðingsstorma með frosti, og mikilli fannkomu upp til dala og hálendari héraða, t.d. í Þingvallasveit. Í Skaftafellssýslu varð því mikil fannkoma um þetta skeið ... og í Mýrdalnum varð bylurinn svo mikill og fannkoman, að illfært þótti innanum sveitina, og gaddur svo mikill, að kól fullfríska menn vel klædda, er gengu til fjár. Hörkur þessar héldust, en að vísu eigi alltaf með jafnmikilli grimmd og fannkomu, fram undir októberlok. En með jarðskjálftunum 1. og 2. þ. mán. brá til besta bata, og hefir mátt heita einstök veðurblíða síðan. Besta tíð norðanlands til 16.þ.m.
Norðanfari birti 18.desember bréf úr Skagafirði, dagsett 20.nóvember:
Tíðarfarið var hér í sumar eitthvert hið æskilegasta, svo heyföng manna munu hér víðast með mesta móti. Haustið hefir yfir höfuð mátt heita gott; þó hafa hér komið 3 köst, það fyrsta kom 7. [október], annað þann 15.; þá var hér stórhríð í 4 daga; þriðja 1. 3. og 4. [nóvember], kom hér þá svo mikið snjófall, að sumstaðar var orðið rétt jarðlaust, einkum til fjalla og dala; en hlákan frá 7. til 17. þ.m. bætti úr því öllu saman, svo nú er allur snjór horfinn, enda var hér þá 57 gr. hiti á Reaumur á hverjum degi.
Norðanfari segir þann 12.janúar 1869:
Úr bréfi af Eyrarbakka 7.desember 1868: Tíðin hefir verið hingað til einstaklega góð, og halda hér allir, að jarðeldur sé einhverstaðar uppi.
Desember. Hagstæð tíð lengst af. Þurrt um landið vestanvert.
Baldur segir 9.desember:
Hér fyrir sunnan hefir tíðin verið nokkuð umhleypingasöm, og sjaldan gefið á sjó, en afli fyrir, þá er gefið hefir. Suður á Strönd og í Njarðvíkum fiskaðist vel framan af haustvertíðinni; hvað landbúnaðinn snertir, þá hefir hér um mánaðar tíma verið mikið blíðviðri.
Norðanfari birti 12.janúar 1869 úr bréfi úr Mýrasýslu, dagsett 15.desember:
Mikið hefir veðuráttan verið góð og hagstæð það sem af er vetrinum, að undanteknu þessu eina hreti í haust, en þó urðu 2 mæðgur úti á Kerlingarskarði, og fé fennti þá nokkuð vestur í sýslunni, svo varð hann snarpur í hretinu; síðan hafa gengið stöðug góðviðri, svo óvíða er farið að kenna hér lömbum át. Fiskiafli hefir verið einhver hinn besti hér syðra, þá gefið hefir, og það fremur venju hér upp á Mýrum.
Norðanfari birti þann 20.febrúar 1869 bréf úr Suðurmúlasýslu, dagsett 13.janúar það ár - nefnd eru tvö óvenjuleg náttúrufyrirbrigði:
Á milli Breiðdals og Berufjarðarstrandar liggur vegur, sem kallaður er Fagradalsskarð; á því hefir staðið um langan aldur steinn einn, sem á hlóðum væri af mönnum settur, þó nokkuð stórfenglegur, kantaður á þykktina máski tæpar 3 álnir, en ummálið allt um kring nær því 12 álnir; í honum var svartleitt grjót, sem járnkennt væri, og ólíkt öðru grjóti þar umhverfis, og hefir verið nefndur Grettistak. Eftir trúverðugra manna frásögn er steinn þessi horfinn burtu á tímabilinu millum næstliðins höfuðdags og haustgangna, og búið að leita hans þar allt í kring, engin sérlegur bratti eða skriða þar nálægt, er hefði getað velt honum burtu, enda sjást engin umrótsmerki á neinn veg. Það væri gaman að vita hvað náttúrufræðingarnir vildu gjöra úr þessu. Hér á jólaföstunni sást tvívegis fyrir daginn að morgni langan tíma, sem logandi eldur út til hafsins, sem ýmist jókst eða minnkaði. Slíkt muna menn ekki; ætla menn það hafi verið af megnri úrkomu í hafinu, sem fram hefir komið síðan og enn muni koma.
Lýkur hér að sinni samantekt hungurdiska um veður og tíðarfar ársins 1868. Lítilsháttar upplýsingar um mælingar eru í viðhenginu. "
Vantar okkur þessa tíma aftur?
Eigum við að moka ofan í framræsluskurði til að minnka heyfeng landsmanna vegna skorts á kulda?
Er loftslagsvá Grétu Thunberg, Gunnars Inga Guðbrandsonar sem enginn kaus og Katrínar Jakobsdóttur orðin svo alvarleg að við þráum hina gömlu góðu köldu daga heitar en nokkru sinni fyrr?
Stjórnmál og samfélag | Breytt 20.7.2020 kl. 11:57 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (3)
19.7.2020 | 23:27
Ráða fyrrum flugfreyjur úrslitum?
og atvinnulausar þegar atkvæði verða greidd?
Getur verið að nýi samningurinn verði felldur eins afgerandi og sá fyrri?
Kæmi einhverjum á óvart að fyrrum flugfreyjur hafi öll völd?
19.7.2020 | 20:37
Icelandair í ókyrrð
fjallar Björn Bjarnason um í athyglisverðri færslu dagsins.
Hún er athyglisverð þar sem hún fjallar um þá einstæðu ákvörðun Boga Nils Bogasonar að skora hina gömlu verkalýðshreyfingu á hólm á alþjóðlegum vettvangi.
Það fellur ekki aldeilis í kramið hjá afturhaldinu sem gefur að skilja.
Línurnar eru því dregnar með óvenju skýrum hætti og menn hljóta að hugleiða hvort stjórnarskrárákvæði lýðveldisins Íslands um félagafrelsi hafi eitthvað gildi eða ekki. Meðan svo er ekki þá er tilganglaust að halda úti umræðum um það hvort stjórnarskráin eða lýðræðið breyti einhverju í þjóðlífinu eða ekki.
Kúgararnir í verkalýðsforystunni eins og formaðurinn minn í V.R. rísa upp allir sem einn og hóta hverskyns ofbeldi.
Björn dregur saman sjónarmiðin og flokkar svo:
" Það er spurning hvert verkalýðshreyfingin er komin þegar forráðamenn ASÍ hafa ráð Láru V. Júlíusdóttur um vinnuréttarmál og Hrafns Magnússonar um lífeyrismál að engu.
Veður skipuðust skjótt í lofti í kjaradeilu Icelandair og Flugfreyjufélags Íslands á 36 klukkustundum frá kl.14.00 föstudag 17. júlí til kl. 02.00 aðfaranótt sunnudags 19. júlí.
Bogi Nils Bogason, forstjóri Icelandair, tilkynnti föstudaginn 17. júlí uppsögn allra félagsmanna flugfreyjufélagsins þar sem ekki yrði unnt að bjarga Icelandair í óvissu um kjarasamning sem flugfreyjufélagið hafði fellt. Síðdegis laugardaginn 18. júlí bárust fréttir um að Aðalsteinn Leifsson ríkissáttasemjari hefði boðað aðila deilunnar á sinn fund. Um klukkan tvö aðfaranót sunnudags var ritað undir nýjan kjarasamning. Hann verður nú borinn undir atkvæði.
Bogi Nils Bogason (mynd mbl.is Arnþór Birkisson).
Ríkisstjórnin hélt sér til hlés á opinberum vettvangi vegna þessara sviptinga. Stjórnarandstaðan lét þeim mun meira til sín heyra eins og hér verður rakið með hennar eigin orðum. Þá fóru öfgamenn innan verkalýðshreyfingarinnar einnig hamförum.
Helga Vala Helgadóttir, þingmaður Samfylkingarinnar, reið á vaðið með stóryrðum á mbl.is föstudaginn 17. júlí:
Mér finnst þetta bara alger lágkúra. Nú verða stjórnvöld að senda skýr skilaboð um að svona gerir maður ekki. Maður sér bara fyrir sér afleiðingarnar ef stjórnvöld bregðast ekki við með neinum hætti. Hvað verður þá um kjaraviðræður til framtíðar, þegar svona stórt félag hefur svona lítinn móralskan sans. [...]
Við hljótum öll að bíða eftir að það komi útspil frá ríkisstjórninni vegna þessa. Allar aðgerðir ríkisstjórnarinnar hafa meira og minna miðað að þessu félagi og það er eðlilegt að gerð sé krafa um að það hegði sér ekki svona. [...]
Það er brúkað í sumum ríkjum að semja við erlendar starfsmannaleigur sem leigja út svona flugfreyjur og -þjóna, en viljum við að þetta sé þannig með okkar stóra flugfélag, sem hefur verið að fá ofboðslegan stuðning á síðustu mánuðum? Það getur ekki bara tekið ákvörðun um að knésetja heilt stéttarfélag.
Helgu Völu finnst ekkert annað koma til greina en ríkisvaldið beiti fjárhagslegum þvingunum gegn Icelandair til að knýja stjórnendur félagsins til að fara að kröfum flugfreyja.
Logi Einarsson, formaður Samfylkingarinnar, sagði:
Við Íslendingar höfum verið gæfusöm að hér hafa öflug stéttarfélög, með mikilli almennri þátttöku, skipt miklu máli í því að skapa heilbrigðara vinnuumhverfi og jafnari lífskjör en víðast þekkist. Þó vissulega verði að gera mun betur er það okkur öllum í hag að standa vörð um þessi félög og leyfa ekki einstökum stórfyrirtækjum að brjóta þetta kerfi niður. Ég mótmæli því harðlega nýjasta útspili Icelandair og lýsi yfir fullum stuðningi við flugfreyjur og verkalýðshreyfinguna það ættum við öll að gera.
Í þessum orðum felst einnig að beita eigi ríkisvaldinu til að knýja stjórnendur Icelandair til að verða við kröfum flugfreyja.
Jóhanna Sigurðardóttir, fyrrum forsætisráðherra, formaður Samfylkingarinnar og flugfreyja sagði á Facebook:
Grimmileg aðför Icelandair að Flugfreyjufélagi Íslands er óskiljanlegur afleikur og mistök. Halda forsvarsmenn félagsins virkilega að það sé leiðin út úr vandanum að knésetja flugfreyjur/flugþjóna og stinga þau í bakið? Trúa þeir því í raun og veru að þetta sé leiðin að liðsinni lífeyrissjóðanna og stjórnvalda? Hvílík heimska. Með því að sniðganga Flugfreyjufélag Íslands er verið að færa verkalýðsbaráttuna meira en öld aftur í tímann þar sem launafólk, ekki síst konur, var beitt kúgun, ofbeldi og hótunum af atvinnurekendum. Hvaða fordæmi er verið að skapa með svona ógnarstjórnun? Að atvinnurekendur geti bara leitað á önnur mið ef launþegar lúta ekki vilja þeirra? Þá sé leiðin bara að lama verkalýðshreyfinguna og stuðla að annars konar stéttabaráttu þar sem leikreglur atvinnurekenda ráða för? Við þessar aðstæður getur ríkisstjórnin ekki setið hjá aðgerðalaus. Hún hefur þá skyldu að forða gífurlegum átökum á vinnumarkaði sem enginn sér fyrir endann á.
Þessi reiðilestur er einnig reistur á því meginsjónarmiði að beita eigi skattfé almennings og eignum hans í lífeyrissjóðunum til að brjóta á bak aftur ákvarðanir sem stjórnendur Icelandair tóku.
Lára V. Júlíusdóttir, lögfræðingur, sérfróð um vinnurétt, sagði að ákvarðanir Icelandair vegna uppsagnanna hefðu verið í samræmi við lög. Þá sagði sósíalistinn Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar-stéttarfélags á Facebook:
Einn truflaðasti meðlimur reykvískrar borgarastéttar [Lára V. Júlíusdóttir] talar úr hliðarveruleika hinna auðugu. Ömurlegt þvaður í ruglaðri manneskju.
Þá sér hún ekki fyrir sér að hugsanleg samúðarverkföll yrðu almennt liðin í því ástandi sem nú sé uppi.
Í þessum orðum felst ótti Sólveigar Önnu við að henni kunni ekki að takast að boða til samúðarverkfalls með flugfreyjum á þeirri forsendu að lög hafi verið brotin á þeim.
Gunnar Smári Egilsson, hugmyndafræðingur og leiðtogi sósíalista, ræðir um auðvaldið og illvirki þess á Facebook og segir:
Þetta vita allir, nema kannski þau sem fjalla um stjórnmál og efnahagsmál á Íslandi. Þar er látið sem fólk sem vill að lífeyrissjóðir beri virðingu fyrir launafólki sé öfgafullt jaðarfólk. Hið rétta er að Sjálfstæðisflokks- og nýfrjálshyggjubullurnar í stjórn Icelandair, fjármálaeftirlitinu, fjármálaráðuneytinu og í fjölmiðlum er öfgafullt jaðarfólk, alt-right sértrúarsöfnuður sem tilbúinn er að fórna náttúru, samfélagi og mannfélagi ef það leiðir til þess að einhver skíthællinn nær að græða á því.
Píratinn Þórhildur Sunna Ævarsdóttir alþingismaður sagði:
Framkoma Icelandair gagnvart starfsfólki sínu er svívirðileg og á ekki að líðast á íslenskum vinnumarkaði. Ég tek heils hugar undir með Drífu Snædal sem segir m.a.:
Icelandair getur ekki búist við því að njóta áfram þeirrar velvildar sem félagið hefur notið í íslensku samfélagi, segir hún.
Ætlar ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur að horfa upp á viðlíka djöfulsins níðingsskap aðgerðarlaus?
Píratinn vitnaði til Drífu Snædal, forseta ASÍ, sem sagði við mbl.is föstudaginn 17. júlí:
Þeir eru að sýna starfsfólki sínu fullkomna lítilsvirðingu og þetta verður ekki látið viðgangast. Það er verið að leita allra leiða til að bregðast harkalega við þessu.[...]
Við munum gera kröfu um það að lífeyrissjóðir starfsfólks á Íslandi verði ekki notaðir til þess að fara í hlutafjárútboð og taka þátt í því gegn hagsmunum vinnandi fólks ef Icelandair ætlar að haga sér svona. Við munum að sjálfsögðu líka gera þá kröfu að stjórnvöld séu ekki að greiða út úr okkar sameiginlegu sjóðum til Icelandair til fyrirtækis sem kemur svona fram við starfsfólk.
Þarna kemur fram sama sjónarmið og hjá Samfylkingunni nota skuli skattfé almennings og eignir fólks í lífeyrissjóðum til að beita stjórnendur Icelandair fjárhagslegum þvingunum í þágu flugfreyjufélagsins.
Ragnar Þór Ingólfsson, formaður VR, var á sömu línu þegar hann sagði:
Stjórnendur Icelandair starfa óáreittir í skjóli lífeyrissjóðanna sem fara með almannafé og við það getum við ekki unað lengur.
Að því sögðu skora ég á lífeyrissjóðina að krefjast hluthafafundar, tafarlaust, og gera nauðsynlegar breytingar á stjórn félagsins svo einhver raunverulegur möguleiki sé á að bjarga félaginu svo sátt ríki þar um.
Ég vil að lokum nota tækifærið og þakka forstjóra Icelandair fyrir að sameina verkalýðshreyfinguna í eina kraftmikla heild sem sækir nú fram sameinuð og aldrei sterkari.
Guðmundur Þ. Guðmundsson landsliðsþjálfari lýsti á Facebook stuðningi við ákvarðanir stjórnenda Icelandair. Ragnar Þór Ingólfsson ritaði Guðmundi Þ. opið bréf vegna þessa þar sem sagði meðal annars:
Þessi staða er miklu stærri og alvarlegri en Icelandair þó hún raungerist þar og hún er dauðans alvara. Félagsleg undirboð kosta mannslíf.
Við stöndum á tímamótum Guðmundur, tímamótum þar sem verkalýðshreyfingin verður að standa í lappirnar. Við getum ekki og munum ekki standa á hliðarlínunni eða sem áhorfendur eins gert var í síðasta hruni.
Við gerum kröfu um að endurreisnin fari fram með nýrri stjórn og þjálfarateymi, sem hlýtur að vera eðlileg krafa.
Þarna er talað um baráttu upp á líf og dauða í orðsins fyllstu merkingu, hvorki meira né minna. Hingað til hefur Ragnar Þór látið sér nægja að setja verkalýðsbaráttu sína í pólitískt samhengi og meðal annars boðað að hann ætli að stofna nýjan flokk fyrir næstu alþingiskosningar. Nú stígur hann skrefi lengra.
Vilhjálmur Birgisson, verkalýðsfrömuður á Akranesi, sagði:
Minni á að lífeyrissjóðir launafólks eiga yfir 50% í Icelandair og ég trúi ekki að meirihlutaeigandi fyrirtækisins sem eru lífeyrissjóðirnir láti þessa aðför að samningsfrelsi launafólks átölulaust!
Halla Gunnarsdóttir, framkvæmdastjóri ASÍ, sagði á Facebook um svipað leyti og Aðalsteinn Leifsson boðaði stjórnendur Icelandair og forystumenn flugfreyja til sáttafundar:
Það sem er hræðilegast við aðgerðir Icelandair er að þær voru þaulskipulagðar. Markmiðið var alltaf að reyna að brjóta stéttarfélag flugfreyja á bak aftur og ganga þannig í augun á fjárfestum, einkum erlendum. Icelandair vildi aldrei semja. En þar gleymist hverjir eru helstu bakhjarlar Icelandair, það er þjóðin í gegnum lífeyrissjóðina og svo veittan og mögulegan ríkisstuðning. Miðað við upplýsingar frá Icelandair er launakostnaður flugfreyja um 7% af rekstrarkostnaði fyrirtækisins. Það er því pólitísk, ekki peningaleg, ákvörðun að ráðast gegn þeim af slíku offorsi. Niðurbrotstilraunum verður svarað af fullri hörku. Því réttindi launafólks eru grunnurinn að almennri velferð á Íslandi.
Þessi orð framkvæmdastjóra ASÍ sýna að þar á bæ vildu menn ýta undir illindi í stað þess að bera klæði á vopnin. Það átti að láta sverfa til stáls af því að við skrifborðið telur þetta fólk að annars konar átök en við samningaborðið skili bestu árangri.
Stefán Ólafsson prófessor er ráðgjafi Eflingar-stéttarfélags. Hann skrifaði grein á vefsíðuna Kjarnann laugardaginn 18. júlí og sagði stjórnendur Icelandair hafa leikið af sér að undirlagi Samtaka atvinnulífsins (SA), sem lætur sig dreyma um að veikja samtök launafólks varanlega með slíkum aðgerðum, að hætti nýfrjálshyggjumanna.
Afleikurinn hafi meðal annars þetta í för með sér:
Icelandair þrengir verulega með þessu möguleika sína á að endurfjármagna félagið, því fulltrúar launafólks í stjórnum lífeyrissjóðanna munu vissulega eiga mun erfiðara en ella með að styðja nýjar fjárfestingar í Icelandair ef það stendur samtímis fyrir herferð til að veikja samtök launafólks og samningsréttinn á vinnumarkaðinum. Lífeyrissjóðirnir eiga nú hátt í helming hluta í félaginu.
Það verður einnig erfiðara fyrir ríkisvaldið að styðja félagið, umfram það sem þegar hefur verið gert, ef þetta útspil stendur.
Stef Stefáns er sama og annarra vinstrisinna sem hér eru nefndir til sögunnar: beita á lífeyrissjóðum og skattfé almennings til að þvinga stjórnendur Icelandair til að reka félagið á annan hátt en þeir telja skynsamlegt.
Hrafn Magnússon starfaði áratugum saman að lífeyrismálum hjá Landssamtökum lífeyrissjóða. Hann sagði á Facebook-síðu minni 17. júlí:
Sá í fréttum í kvöld að formaður VR vill beita lífeyrissjóðunum í verkalýðsbaráttunni. Ég tel þessa yfirlýsingu fráleita og ekki í takt við raunveruleikann.
Það er spurning hvert verkalýðshreyfingin er komin þegar forráðamenn ASÍ hafa ráð Láru V. Júlíusdóttur um vinnuréttarmál og Hrafns Magnússonar um lífeyrismál að engu og kjósa illindi í stað lausnar við samningaborðið, lausnar sem fylgt er fram af þunga eftir að samningur hefur tekist.
Hitt er síðan umhugsunarefni miðað við það sem segir í tilvitnuðum orðum hér að ofan hvar íslenska þjóðarskútan væri stödd sæti það fólk við stjórnvölinn sem þolir jafnilla hvell og samfylkingarfólkið og píratar. Við aðstæður sem hér er lýst skiptir fumlaus stjórn án stóryrða sköpum.
Nú ættu stóryrðasmiðirnir að læra að hafa hægt um sig. Þá ber einnig að halda þeim sem lengst frá ríkisfjárhirslunni og lífeyrissjóðunum því að þeir skirrast ekki við að nota fé annarra til að þjóna pólitískri lund sinni."
Skrif Sólveigar Önnu, Gunnars Smára og Þórhildar Sunnu skera sig úr hvað ofsa áhrærir. Hvar endar það þjóðfélag sem fer að lúta leiðsögn slíks fólks?
Ekki hef ég vit til að sjá slíkt fyrir. En mannkynssagan geymir margar hliðstæður frá liðnum öldum. Snilld mannsandans sem ól af sér Einstein og smíðaði Hubble sjónaukann á sporbraut bliknar og virðist til lítils í samanburði við sigur heimskunnar.
Pírataþingmenn setja upp F..Y.. húfur á Alþingi Íslendinga og stilla sér upp við ræðustólinn meðan annar þingmaður talar. Annar þessara þingmanna labbar á sokkaleistunum um þingsalinn flakandi í hálsmálið leggjandi fram tilgangslausar fyrirspurnir sem kosta skattgreiðendur milljónatugi að svara. Þetta lið gerir Alþingi að skrípasamkundu sem forseti þess virðist ekki ráða við að stýra þó hann hafi aðeins reynt að andæfa fíflaskapnum.
Það er skelfilegt að vita til þess að tíund þjóðarinnar skuli greiða svona skríl atkvæði sitt.
það er ekki bara Icelandair sem fer í gegn um ókyrrð. Allt hlutafé lífeyrissjóðanna er núna tapað og besta að afskrifa það allt á einu bretti. Þessi öfl mega ekki koma að þessu félagi aftur.
Það er allt þjóðfélagið sem hristist og skekst þegar opinberar persónur draga alla virðingu í gegn um svaðið eins og Pírataþingflokkurinn gerir í heild sinni og verkalýðsforingjarnir taka undir með hótunum um ofbeldi.
Stjórnmál og samfélag | Breytt s.d. kl. 20:43 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (3)
18.7.2020 | 17:45
Heimkaup
er fyrirtæki, www.heimkaup.is, sem ég ákvað að reyna að hefja viðskipti við í sóttvarnaskyni við pláguna.
Í stuttu máli fer maður á netið, velur úr vörutegundum og setur í körfu.Borgar með korti, velur heimsendingartíma og nýlenduvaran kemur í rauðum poka á tilsettum tíma. Ísskápar, reiðhjól og búsáhöld eru líka í boði, með 50.000 vörutegundum, en það hef ég látið vera.
Allt hefur staðið eins og stafur á bók hjá þessu góða fólki og það lætur sér annt um að spyrja hvort eitthvað hefði mátt betur fara.Næst fær maður síðustu pöntun upp á skjáinn og getur endurpantað og líka keypt nýtt á fljótlegan hátt.
Þetta er eins ljúft og það getur verið hjá Heimkaupum og ég er hæstánægður og vona að þeir fari að hætta að tapa ef ég er duglegur að kaupa.
18.7.2020 | 14:41
Fjárkúgun felld úr gildi
við Fossvogsbrúna.
En meirihlutinn í Reykjavík krafðist þess að sú brú yrði ekki fyrir almenna bílaumferð þrátt fyrir himinhrópandi nauðsyn heldur þessa uppáhaldshópa sértrúarliðs Dags Bé. sem kallast gangandi og hjólandi og svo auðvitað Borgarlínuna.
Maður reyndi af veikum mætti að lauma þeirri hugmynd inn að undirstöður yrðu gerðar það traustar að breikka mætti brúna þegar búið væri að kjósa núverandi fáráðsmeirihluta i Reykjavík frá.
Það sjá allir að það vantar tengingu vestur á Seltjarnarnes frá Kópavogi fyrir vestan flugvöllinn, sem gæti stungið sér undir lengda N-S flugbrautina eins og þarf núna að gera fyrir Suðurgötuna undir A-V brautina.
En það er allt auðvitað í lás meðan núverandi afturhald í samgöngumálum fer með völdin í Reykjavík.
Það má því fagna því að forhönnun Fossvogsbrúarinnar klúðraðist og vonandi nógu lengi til þess að vitræn sjónarmið komist að en að fjárkúgun fáráðanna falli úr framkvæmd.
18.7.2020 | 12:11
Félagafrelsi
Eftirfarandi ákvæði er að finna í Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands.
74. gr.
[Rétt eiga menn á að stofna félög í sérhverjum löglegum tilgangi, þar með talin stjórnmálafélög og stéttarfélög, án þess að sækja um leyfi til þess. Félag má ekki leysa upp með ráðstöfun stjórnvalds. Banna má þó um sinn starfsemi félags sem er talið hafa ólöglegan tilgang, en höfða verður þá án ástæðulausrar tafar mál gegn því til að fá því slitið með dómi.
Engan má skylda til aðildar að félagi. Með lögum má þó kveða á um slíka skyldu ef það er nauðsynlegt til að félag geti sinnt lögmæltu hlutverki vegna almannahagsmuna eða réttinda annarra.
Rétt eiga menn á að safnast saman vopnlausir. Lögreglunni er heimilt að vera við almennar samkomur. Banna má mannfundi undir berum himni ef uggvænt þykir að af þeim leiði óspektir.] 1)
75. gr.
[Öllum er frjálst að stunda þá atvinnu sem þeir kjósa. Þessu frelsi má þó setja skorður með lögum, enda krefjist almannahagsmunir þess.
Í lögum skal kveða á um rétt manna til að semja um starfskjör sín og önnur réttindi tengd vinnu.
Það er hlálegt að þeir vinstri menn sem krefjast mest endurskoðun á öðrum ákvæðum Sjónarskrárinnar skuli nú vera ákafastir í að vilja kúga hópa manna undir þvinganaaðild að félagasamtökum sem eru löngu komin undir pólitíska stjórn.
ASÍ er löngu orðið pólitískur orrustuvöllur þar sem vinstrimenn geysast um völlinn og sitja yfir hvers manns diski.
Það er löngu tímabært að þegnar þessa lands hrindi árásum einstakra bófaflokka, sem kalla sig verkalýðsfélög þetta eða hitt og krefjast viðurkenningar á sér sem einkaleyfishafa til tiltekinn starfa í þjóðfélaginu.
Lífeindafræðingar, flugumferðarstjórar,flugfreyjur, ljósmæður og svo framvegis.
Það sjá auðvitað allir að framferði þessara flokka eru stjórnarskrárbrot og þegnar eiga ekki að una því að þessir hópar skuli komast upp með það að ráða öllu fyrir utanfélagsmenn.
Svo segir í Morgunblaðinu:
"Flugfreyjufélag Íslands hefur boðað til atkvæðagreiðslu um ótímabundið verkfall flugfreyja hjá Icelandair. Atkvæðagreiðslan hefst næstkomandi föstudag og stendur til mánudags, en verði verkfall samþykkt hefst það þriðjudaginn 4. ágúst.
Útspilið kemur í kjölfar þess að Icelandair tilkynnti í gær að félagið hefði slitið kjaraviðræðum við flugfreyjur og hygðist semja við annað stéttarfélag um kaup og kjör flugfreyja.
Þá var öllum flugfreyjum félagsins sagt upp og láta þær af störfum eftir helgi. Því kann einhver að spyrja sig hvaða þýðingu það hafi að boða til verkfallsaðgerða þegar starfsmenn eru ekki við vinnu.
Magnús Norðdahl, lögfræðingur Alþýðusambandsins, segir í samtali við Morgunblaðið að þegar stéttarfélag eigi í löglegri kjaradeilu við atvinnurekanda og hafi boðað til löglegs verkfalls sé öðrum óheimilt að ganga í störfin.
Er það því mat Alþýðusambandsins að Icelandair geti ekki fengið flugmenn eða aðra utan Flugfreyjufélagsins til að starfa sem öryggisliða um borð í flugvélum meðan á verkfalli stendur.
Um 40 flugfreyjur voru enn starfandi hjá félaginu þar til í gær, en 897 flugfreyjum hafði verið sagt upp störfum í apríl.
Bogi Nils Bogason, forstjóri Icelandair, sagði í gær að nauðsynlegt væri að semja við nýtt stéttarfélag fyrir hlutafjárútboð um miðjan ágúst. Hann hefði trú á að það gæti tekist í tæka tíð, þó að enn lægi ekki fyrir hvaða félag yrði samið við.
Ef mótaðilinn er klár í það held ég að það sé hægt að vinna þetta tiltölulega hratt, segir hann.
Vonast enn eftir samkomulagi
Guðlaug Líney Jóhannsdóttir, formaður Flugfreyjufélagsins, segir að útspil Icelandair hafi komið á óvart og sé félaginu til skammar.
Aðalsteinn Leifsson ríkissáttasemjari segist enn binda vonir við að kjaradeilu Icelandair og Flugfreyjufélagsins ljúki með samkomulagi, þrátt fyrir að Icelandair hafi slitið viðræðum. Aðspurður segist Aðalsteinn ekki hafa vitað af því fyrirfram að það stæði til. Hann hafi ekki fengið upplýsingar um það fyrr en eftir árangurslausan fund Flugfreyjufélagsins og Icelandair í gærmorgun. Ég hef hins vegar verið í sambandi og ráðfært mig við samningsaðila. Ef ég met það svo að það verði árangursríkt að halda fundi þá boða ég þá, segir Aðalsteinn"
Bogi Nils Bogason hefur nú stigið fram af áður óþekktum kjarki og vill láta reyna á ákvæði stjórnarskrárinnar um félagafrelsi sem er löngu tímabært í íslensku þjóðfélagi.
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (22.11.): 0
- Sl. sólarhring: 4
- Sl. viku: 37
- Frá upphafi: 0
Annað
- Innlit í dag: 0
- Innlit sl. viku: 31
- Gestir í dag: 0
- IP-tölur í dag: 0
Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar
Eldri færslur
- Maí 2022
- Apríl 2022
- Mars 2022
- Febrúar 2022
- Janúar 2022
- Desember 2021
- Nóvember 2021
- Október 2021
- September 2021
- Ágúst 2021
- Júlí 2021
- Júní 2021
- Maí 2021
- Apríl 2021
- Mars 2021
- Febrúar 2021
- Janúar 2021
- Desember 2020
- Nóvember 2020
- Október 2020
- September 2020
- Ágúst 2020
- Júlí 2020
- Júní 2020
- Maí 2020
- Apríl 2020
- Mars 2020
- Febrúar 2020
- Janúar 2020
- Desember 2019
- Nóvember 2019
- Október 2019
- September 2019
- Ágúst 2019
- Júlí 2019
- Júní 2019
- Maí 2019
- Apríl 2019
- Mars 2019
- Febrúar 2019
- Janúar 2019
- Desember 2018
- Nóvember 2018
- Október 2018
- September 2018
- Ágúst 2018
- Júlí 2018
- Júní 2018
- Maí 2018
- Apríl 2018
- Mars 2018
- Febrúar 2018
- Janúar 2018
- Desember 2017
- Nóvember 2017
- Október 2017
- September 2017
- Ágúst 2017
- Júlí 2017
- Júní 2017
- Maí 2017
- Apríl 2017
- Mars 2017
- Febrúar 2017
- Janúar 2017
- Desember 2016
- Nóvember 2016
- Október 2016
- September 2016
- Ágúst 2016
- Júlí 2016
- Júní 2016
- Maí 2016
- Apríl 2016
- Mars 2016
- Febrúar 2016
- Janúar 2016
- Desember 2015
- Nóvember 2015
- Október 2015
- September 2015
- Ágúst 2015
- Júlí 2015
- Júní 2015
- Maí 2015
- Apríl 2015
- Mars 2015
- Febrúar 2015
- Janúar 2015
- Desember 2014
- Nóvember 2014
- Október 2014
- September 2014
- Ágúst 2014
- Júlí 2014
- Júní 2014
- Maí 2014
- Apríl 2014
- Mars 2014
- Febrúar 2014
- Janúar 2014
- Desember 2013
- Nóvember 2013
- Október 2013
- September 2013
- Ágúst 2013
- Júlí 2013
- Júní 2013
- Maí 2013
- Apríl 2013
- Mars 2013
- Febrúar 2013
- Janúar 2013
- Desember 2012
- Nóvember 2012
- Október 2012
- September 2012
- Ágúst 2012
- Júlí 2012
- Júní 2012
- Maí 2012
- Apríl 2012
- Mars 2012
- Febrúar 2012
- Janúar 2012
- Desember 2011
- Nóvember 2011
- Október 2011
- September 2011
- Ágúst 2011
- Júlí 2011
- Júní 2011
- Maí 2011
- Apríl 2011
- Mars 2011
- Febrúar 2011
- Janúar 2011
- Desember 2010
- Nóvember 2010
- Október 2010
- September 2010
- Ágúst 2010
- Júlí 2010
- Júní 2010
- Maí 2010
- Apríl 2010
- Mars 2010
- Febrúar 2010
- Janúar 2010
- Desember 2009
- Nóvember 2009
- Október 2009
- September 2009
- Ágúst 2009
- Júlí 2009
- Júní 2009
- Maí 2009
- Apríl 2009
- Mars 2009
- Febrúar 2009
- Janúar 2009
- Desember 2008
- Nóvember 2008
- Október 2008
- September 2008
- Ágúst 2008
- Júlí 2008
- Júní 2008
- Maí 2008
- Apríl 2008
- Mars 2008
- Febrúar 2008
- Janúar 2008
- Desember 2007
- Nóvember 2007
- Október 2007
- September 2007
- Ágúst 2007
- Júlí 2007
- Júní 2007
- Maí 2007
- Apríl 2007
Bloggvinir
- ghe13
- sigurjonth
- andrigeir
- annabjorghjartardottir
- ansigu
- agbjarn
- armannkr
- asdisol
- baldher
- h2o
- bjarnihardar
- dullur
- bjarnimax
- zippo
- westurfari
- gattin
- bryndisharalds
- davpal
- eggman
- greindur
- bjartsynisflokkurinn
- elfarlogi
- eeelle
- sunna2
- ea
- fuf
- fhg
- vidhorf
- gerdurpalma112
- gilsneggerz
- gudni-is
- lucas
- zumann
- gp
- gun
- topplistinn
- tilveran-i-esb
- skulablogg
- gustafskulason
- gustaf
- heimssyn
- diva73
- helgi-sigmunds
- hjaltisig
- minos
- hordurhalldorsson
- astromix
- fun
- jennystefania
- johanneliasson
- johannvegas
- jonatlikristjansson
- fiski
- jonl
- jonmagnusson
- jonlindal
- bassinn
- jonvalurjensson
- jvj
- thjodarskutan
- juliusbearsson
- katagunn
- kje
- ksh
- kristinn-karl
- kristinnp
- kristjan9
- loftslag
- altice
- ludvikjuliusson
- maggij
- magnusthor
- mathieu
- nielsfinsen
- omarbjarki
- huldumenn
- svarthamar
- pallvil
- peturmikli
- valdimarg
- ragnarb
- samstada-thjodar
- fullveldi
- siggus10
- sisi
- siggisig
- ziggi
- siggith
- stjornlagathing
- pandora
- spurs
- kleppari
- saethorhelgi
- tibsen
- ubk
- valdimarjohannesson
- skolli
- valurstef
- vilhjalmurarnason
- vey
- postdoc
- thjodarheidur
- icerock
- steinig
- thorsteinnhelgi
- icekeiko