Valkvíði ?

er nokkuð þekkt fyrirbrigði og getur reynst mönnum erfiður í pólitík. Hann getur áreiðnalega valdi nokkru um hversu kosningaþátttaka er orðin lítil og minnkandi víða um lönd.

Þetta fyrirbrigði virðist ekki einskorðað víð Island sem hefur samt blessunarlega sloppið betur við þetta en margir aðrir.

Bandaríkjamenn eru velþekktir fyrir slæma kosningaþátttöku og svo er víst orðið um Svissara líka, sem oft gengu til lýðræðislegs þjóðaratkvæðis og gera enn. En hvenær hætta kosningar að vera marktækar og hvenær ekki?

En hver er hættan af því að kjósendur sitja heima? Þetta er nefnilega án gamans með kosningaréttinn og getur reynst hættulegt. Og er það ekki kaldhæðið að fyrst skuli fólk láta lífið í baráttu fyrir kosningarétti.Og geri svo ekkert með hann þegar hann er fenginn. Þá segir það frambjóðendur stjórnast af einkahag en ekki þjónustulund. Er þetta ekki skrumskæling á lýðræðinu sem enginn þjóð hefur ráð á?

Í stað þess að margir vilja fá að rassskella þá sem ekki kjósa og finnast þeir ekki eiga annað skilið, meðtalinn undirritaður, þá vilja aðrir beita mútum. Þú fáir hreinlega sporslu fyrir að mæta en sekt fyrir að mæta ekki. Mér finnst alveg kominn tími á að hugleiða þetta, sér í lagi eftir lestur bréfs kunningja míns sem ég birti hér í leyfisleysi.

En einn vinur minn einn í Bandaríkjunum sendi mér þessar hugleiðingar um stjórnmál hér og þar í heiminum.

Sem sjá má af bréfi hans eru ýmsir bandarískir kjósendur uggandi um framtíð lýðræðisins.  Er það svo frábrugðið þjóð sem er tilbúið að kjósa sér trúða eða andhetjur til lýðræðislegrar forystu? Gefur að því að virðist ekkert fyrir alvöru og yfirvegun?  Fyrirlítur einhvern fjórflokk sem skilgreindur er á Útvarpi Sögu með þeim afleiðingum sem skoðanakannanir sýna?

Eru aðspurðir kannski að grínast þegar þeir eru spurðir spurninga sem þeir vilja ekki svara? Er þeir að gefa viðvörun til okkar stjórnmálamanna að þeir skuli vanda sig eða ella?

En svo skrifar vinur minn:

"Undanfarið höfum við heyrt mikið um Egyptaland og af pólitískum sviptingum þar Flestir fjölmiðlar virðast viðurkenna með semningi  að hlutirnir yrðu þar hafi ekki verið allir í lagi   undir forystu múslima.

Bræðralag  Múslíma  og  fylgismenn Morsi  Forseta Egyptalands, klifa á því aftur og aftur, að sem kunnugt er var hann "lýðræðislega kjörinn".

Áður hafði  Mubarak  verið "vondur" einræðisherra og fantur nauða grófur. En  landið var samt að gera það all gott undir hans stjórn efnahagslega.  Margir  ferðamenn komu til landsins og fannst óhætt að heimsækja Pýramídanna. Voru bara hæstánægðir að láta selja sér falsaða fornmuni.

Núna myndi  ég kki áræða að drepa niður fæti í Egyptalandi. Þar er maður ekki lengur óhultur , þó svo að  forn-Egyptaland hafi alltaf heillað mig sérstaklega. Og margir virðast sömu skoðunar og ég og svo er komið að hagkerfi Egypta er í rústum. Landið er í uppnámi og öryggislaust. En  munum það að  Morsi var lýðræðislega kjörinn. Hallelúja!

Núna segir Bræðralag  Múslíma að  pýramýdarnir séu  heiðingleg tákn, og þeir krefjast þess að þeir verði sprengdir í loft upp! Hversu margra  megatonna  mun það krefjast? Getur komið til þess?

Það hefur rifjast upp fyrir mér, að aðrir leiðtogar í fortíðinni  voru einnig "lýðræðislega kjörnir ", en snerust i  hring  og komu á  einræðisríkjum fyrir sig í kjölfarið.

Þýskaland:

Flokkur  nasista  í Þýskalandi vann 43,91% atkvæða í þýskum alþingiskosningum 1933 og hlaut  288 fulltrúa á þinginu. Leiðtogi þeirra  Adolf Hitler myndaði  samsteypustjórn með 88,74%  kjósenda á bak við hana.

Eins og framvindan varð, þá náðu  nasistar völdum með því að reka  88 fulltrúa  kommúnistaflokksins  af þinginu sem óstjórntæka.. Við þessa aðgerð aðstoðaði  kaþólski  Miðflokkurinn , með samtals 73 þingmenn, Hitler gafst tækifæri (eftir þinghúsbrunann, sem sumir sögðu að hann hefði sjálfur orsakað) til i að grípa til neyðarlaga  heimildar í stjórnarskránni  sem "tímabundið" gaf honum  í meginatriðum alræðisvöld með 63,38% meirihluta í þinginu.   Allt mjög lýðræðislegt að sjá. Engar frekari kosningar voru nauðsynlegar eftir þetta.

Refurinn hafði tekið  hænsnabúið  yfir!!

 

Egyptaland:

Bræðralag  Múslíma vann  kosninginguna næst á eftir  Mubarak með 51,7% atkvæða kjósenda. Kjörsókn vara aðeins r 43,4%.   Morsi breytti stjórnarskránni 2012 sem gaf  honum í meginatriðum einsræðisvald. Þjóðaratkvæði studdi þessar ráðstafanir hans  með  63,8% meirihluta en með kjörsókn aðeins upp á  20,9% kjósenda.  Í  millitíðinni fór  Egypska  hagkerfið í rúst eins og það er núna.

Þegar kom fram á 2013, fóru  milljónir Egypta hafa í frammi mótmæli gegn Morsi. Og svo tók herinn völdin .

Fréttir fjölmiðla voru mjög misvísandi .Lýðræðislega  kjörnum  stjórnvöldum  hefur verið steypt af stóli af hernum! Hjálpi okkur hamingjan!  Hvað er næst?

Hinn  illi her lætur gera nýja stjórnarskrá , sem í raun veitir verulega bót  borgaralegra réttinda, þar með talin aukin réttindi til kvenna. Þetta er sett í þjóðaratkvæðagreiðslu. Ha, ha, segja þeir – þegar þessi stjórnarskrá sigrar með 98% greiddra atkvæða en með 36,8% kjörsókn.

En við heyrum núnan að þetta hafi verið ekkert að marka vegna dræmrar kjörsóknar. Að það hafi verið veruleg fjarvera kjósenda sem olli því að þetta er í raun ógilt?   Ég hef samt aldrei  heyrt það áður að kosningar séu ógildar vegna þess? Lítum okkur nær?

USA 2012:  

Í þessum kosningum eru það aðeins 57,5% bandarískra  sem nenna því  að kjósa Forsetann Obama! Og hann fékk aðeins 50,4% greiddra atkvæða.  

Nú ríkir hann með tilstyrk vanrækslu og málæðis þingsins  og er iðinn við að gefa út Stjórnskipunarleg fyrirmæli, Executive Orders,  sem eru andstjórnarskrárlegar í rauninni grannt skoðað.

Var Hitler að gera mikið annað?  Var Morsi að gera mikið annað?

Gleðilegt lýðræði landar mínir. Hafið ekki fyrir því að kjósa næst? Skiptir það einhverju  máli?  Er ekki bara að lögleiða MJ,Meth, Kókaín og hvað sem þú kýst  þér sem afþreyingarlyf svo þú getir eytt tímanum í draumalandinu?

Erum við ekki alveg  að komast þangað."

 

Hver er orsökin bak við þessa hegðun kjósenda? Er það valkvíði?Vantraust að gefnu tilefni?  Er það trúnaðarbrestur milli kjósenda og frambjóðenda svipað og átti sér stað í kvótamálinu.

Það er hinsvegar morgunljóst að Íslendingar verða að herða sig hvað lýðræðið varðar. Allt of mikið er í húfi fyrir okkar þjóð sem á óendanlega kosti sem geta tryggt henni góð lífskjör löngu eftir að síðasti kratinn er farinn til síns heima frá Brüssel.

Mér finnst að við verðum að taka þátt í lýðræðinu, nauðugir viljugir. Án valkvíða eða annarrar vitleysu.

Sátt um sjávarútvegsstefnuna

er Sjálfstæðisflokknum ofarlega í huga skiljanlega þegar fylgi flokksins er  ekki að rísa mikið frá degi til dags.

Flokkurinn boðaði til fundar um efnið s.l. mánudag í Valhöll og var Þorsteinn Pálsson einn frumumælenda. 

Ég var ekki meðal fjölmargra fundargesta en mér hefur heyrst að frummælendur teldu góðar horfur á því að sátt gæti náðst um málið, sérstaklega ef menn vildu sjá að kerfið er og hefur verið það besta í heimi. Og vissulega er margt gott hægt að gera fái maður frið til þess.

Þó hefur Jón Gunnarsson, sem var einn framsögumanna, lýst því yfir við annað tækifæri, að hann styðji ekki makrílfrumvarpið nýja feli það í sér framsalsheimildir.

Þarna er kominn fram  grundvallarmunur í hugsun sem gengur þvert á útlistunina á hagkvæmni framsalsins. Og hugsanlega er Jón þarna með höndina á auma punktinum í þjóðarsálinni sem er að menn geti hagnast á því að gera ekki neitt sjálfir vegna þess að hafa gert eitthvað í gamla daga sem hefur fært þeim eignarhald á óveiddum fiski.

Manni heyrist það á fólki hingað og þangað að veiðirétti eigi að fylgja veiðiskylda og hagkvæmnissjónarmið eigi að víkja eitthvað fyrir því sjónarmiði.  Nú kaupa menn kvóta þegar þeir eru á leiðinni til lands með afla sinn. Og er þá nokkuð ljóst að að það er ósýnilegur sjósóknari um borð.

Þetta fer í taugar margra og hleypir í þá mælsku um þjóðareign, stjórnarskrá og svoleiðis. Sem ekki hefur minnsta mark verið á tekið til þessa.

Það verður gaman að fylgjast með því hvort Sjálfstæðisflokknum tekst að skapa sátt um sjávarútvegsstefnuna og þá á hvaða forsendum?

Hefurðu komið í Heiðmörkina?

og horft á ævintýralandið sem gæti helst líkst Nangyjala í kvöldskuggunum. Mikið er víst að í kvöld uppgötvaði ég að það var orðið of langt síðan. 

Ég fór frá Maríuhellum að vestan við Vífilsstaði þaðan sem maður var tíður gestur í gamla daga í hestamennskunni. Nú keyrðu ég svo þvert í gegnum þetta mikla land,svona hrikalega stórt og margbreytilegt.  Í gegn um stórskóga eins og maður á að venjast í útlöndum, í gegn um ævintýralega dali og bergmyndanir, um bakka veiðivatna. Það var farið að rökkva sem jók á áhrifin til að gera þetta að vökudraumi.

Þvílíkir menn sem stóðu að því að Heiðmörkin var gerð að friðlandi 1947 og hversu mikið við eigum framsýni þeirra og hugsjónaeldi að þakka sem hófu baráttuna fyrir stofnun friðlandsins. Guðmundur Marteinsson, Hákon Bjarnason, Valtýr Stefánsson, Einar G.E. Sæmundsen svo einhverjir séu nefndir af frumherjunum. Og auðvitað allir stjórnmálamennirnir frá þessum tíma sem gerðu þetta að veruleika með velvild, framsýni og áhuga. Og svo öll félagasamtökin sem erjuðu landið og klæddu það skógi án þess að spyrja um laun. Og starfið heldur áfram með Skógræktarfélagi Reykjavíkur sem við eigum öll að styrkja.

Af þessu verki geta allir þátttakendur verið stoltir. Íslendingar eiga fjársjóð sem á engan sinn jafningja. Þessa 3000 hektara Heiðmörk vaxna að fjórðungi með skóglendi eigum við öll í dag sem ómetanlegan fjársjóð sem okkur ber að varðveita og bæta sem best fyrir komandi kynslóðir.

Manndrápin framundan

sem tilhugsun virðist vera að vekja stöku mann til þess að gera sér grein fyrir hvert stefnir í kjarabaráttunni. Maður heyrir æ fleiri af almenningi segja að það sem framundan sé ekki það sem þeir vilji í raun og veru. Hlýtur ekki að vera til lausn?

Orð Bjarna Benediktssonar um skyldu manna til að líta í eigin barm áður en búin er til einhliða kröfugerð á ríkið, vekja manni vonir um að einhversstaðar í myrkrinu  sé ljóstýru að finna. Þau orð undirstrika það líka, á hversu miklu frumstigi okkar lög um stéttarfélög og vinnudeilur eru í raun og sannleika. Eru þeir yfirleitt til sem vilja verja okkar núverandi kerfi í alvöru? Vilja bera það saman við það sem gerist í nágrannalöndum okkar?

Ég held að brýna nauðsyn beri til að líta til annarra landa hvað þessi mál um stéttarfélög og vinnudeilur varðar og hefjast handa ekki síðar en þessari orrustu lýkur sem nú er að hefjast.       

Ráðstöfun makrílkvótans

á markaði myndi fara talsvert langt með þjóðinni í því að ná sátt um kvótakerfið í makrílnum.

Það er ekki að efa að það sem fer mest í pirrurnar á  fólki er framsal almenns kvóta gegn peningum. Menn geti selt kvótaúthlutun sína og grætt.  Ef menn slepptu því að leita að hagkvæmninni sem í framsalinu felst, þá væri mikið fengið ef þessu mætti koma frá.

Væri makrílkvótinn lagður í einu lagi í makrílskvótasjóð og síðan seldur þeim sem veiða makrílinn væri ástandið líkara því sem það er í dag í bolfiskinum. Makríllinn er ekki tekinn frá neinum. Menn kaupa nauðsynlegan kvóta á leið  til hafnar. Enginn kvóti fer forgörðum óveiddur, fyllsta hlutleysis er gætt og þjóðin fær gjald fyrir það sem hún þykist eiga.

Hví má ekki prufa eitthvað nýtt? 

Das Europaheer

var eitthvað sem Evrópusinnar sáu eitt sinn fyrir sér. Her sem gæti beitt sér að vilja Brüsselvaldsins. Til þess var Vestur-Evrópubandalagið stofnað sem nú hefur verið lagt niður.

Eitthvað hefur maður orðið lítið var við þetta saneinaða átak í reynd í seinni tíð og ekki binda allir miklar vonir við það.

Skemmst er að minnast Bosníudeilunnar þar sem Evrópuríkin sýndu áþreifanlega að þau eru til þess lítt fær um að taka hernðarlegar ávarðanir saman. Allavega ekki innan Evrópu vel að merkja.

Nú streymir flóttafólk þúsundum saman frá Lybíu undan reyfurum sem tóku við af dánumanninum Gaddafdí. Varðskipið Týr meðal annarra herskipa Evrópu bíður undan landi Libýu og  frelsar flóttafólkið úr klóm bófanna sem selja því manndrápsbytturnar og siglir því svo þaðan til Ítalíu, þaðan sem svo á að jafna þeim niður á sósííal Evrópuríkjanna. Ekki hafa heyrst tölur um væntanlega kvóta en vel má trúa þú að hlutur Íslands verðir meira en fáeinir.

Engum virðist detta í hug sá nöguleiki að senda Evrópuherinn inn í þetta land Lybíu og frelsa fólkið undan glæpamönnunum. Þá myndi þessi flótti stöðvast á mun ódýrari hátt en svona snögg innrás myndi kosta. Er ekki ódýrara að koma þessum glæpamönnum og valdhöfum frá heldur en að láta þetta ástand viðgangast svona áfram?

  Í raun þarf að gera sama í Sýrlandi og hjálpa Assad til að koma á góðum friði, einræði og kúgun, sem er það eina stjórnarfar sem arabarnir velflestir þekkja og kunna að meta. Það má kenna þeim þetta democrazy seinna. Þarna er meira að segja talsverð olía sem orkuhungraða Evrópu skortir.

Saddam Hussein verkfræðingur, Assad augnlæknir og Gaddafy offursti  voru allt menn sem kunnu að stjórna svona fólki eins og þessi lönd byggja. Þeirra líkar geta einir komið á friði í Mið-Austurlöndum og Afríku. Menn verða bara að fórna minni hagsmunum fyrir meiri.

Auk þess myndu leppríki í þessum löndum geta gagnast Vesturlöndum vel í baráttunni við hið skelfilega Persaveldi klerkanna.

 

Nigel, Nigel,

mikið skelfing er þetta dapurt. Að hugsa sér að fá 12.6 % atkvæði bresku þjóðarinnar og sitja uppi með 1 þingmann í stað 82.

Oft hefur það verið fúlt á Íslandi að horfa á Framsókn fanga völd og áhrif vegna atkvæðamisvægis. En það er hjóm eitt miðað við hvað þú verður að þola. Eftir lýðræðislega samþykktri aðferðafræði.

Við bundum mörg svo miklar vonir við þig og þína stefnu í Evrópumálunum og innflytjendamálunum. Nú er þetta allt fyrir bí.

Nigel, Nigel minn, hjarta mínu blæðir að hugsa til þín.

Er ekki hægt að nota eitthvað úr þessu?

Cameron ávarpaði Breta eftir sigurinn eftir því sem Morgunblaðið greinir frá:

" Við get­um gert Bret­land að stað þar sem all­ir eiga mögu­leika á góðu lífi sem eru reiðubún­ir að vinna og standa rétt að mál­um,“ sagði Dav­id Ca­meron, for­sæt­is­ráðherra Bret­lands, í dag þegar hann flutti ávarp fyr­ir fram­an Down­ingstræti 10. Skömmu áður hafði hann gengið á fund Elísa­bet­ar drottn­ing­ar og fengið umboð til þess að mynda nýja rík­is­stjórn eft­ir að ljóst varð að flokk­ur hans, Íhalds­flokk­ur­inn, hefði fengið meir­ir­hluta þing­sæta í bresku þing­kosn­ing­un­um sem fram fóru í gær.

Ca­meron sagði að stefnu­skrá Íhalds­flokks­ins væri stefnu­skrá vinn­andi fólks. Með meiri­hluta í þing­inu gæti ný rík­is­stjórn flokks­ins fram­kvæmt allt sem þar kæmi fram. Enda væri meiri­hluta­stjórn eins flokks að hans mati ábyrg­ari gagn­vart kjós­end­um. Lagði hann áherslu á aukið fram­boð iðnáms í Bretlandi, aukna dag­vist­un barna og aukn­ar ráðstöf­un­ar­tekj­ur al­menn­ings með lækk­un skatta. Millj­ón­ir nýrra starfa yrðu til og mik­ill fjöldi hús­næðis byggt sem venju­legt fólk hefði efni á.

Þjóðar­at­kvæði fer fram um ver­una í ESB

For­sæt­is­ráðherr­ann sagði enn­frem­ur að þjóðar­at­kvæði um veru Bret­lands í Evr­ópu­sam­band­inu færi fram eins og heitið hefði verið og Skot­land fengi stór­aukið vald yfir eig­in mál­um. Þar á meðal varðandi skatt­heimtu. Sama yrði raun­in með aðra hluta breska kon­ung­dæm­is­ins, Eng­land, Wales og Norður-Írland. Ný rík­is­stjórn myndi leggja áherslu á að sam­eina landið og tryggja að ár­ang­ur­inn af betri stöðu í bresku efna­hags­lífi skilaði sér til allra lands­hluta.

„Þetta snýst um að veita öll­um lands­mönn­um tæki­færi þannig að sama hvaðan fólk kem­ur hafi það mögu­leika á að ná sem mest­um ár­angri,“ sagði Ca­meron. Meðal ann­ars að þeir tekju­lægstu hefðu mögu­leika á mennt­un, störf­um og framtíðar­von. Framtíðin fæli í sér mik­il tæki­færi fyr­ir Bret­land. Sam­an gætu Bret­ar tryggt land­inu, sem ætti sér glæsta sögu, glæsta framtíð. „Í sam­ein­ingu get­um við gert Stóra-Bret­land enn stærra.“

Spurning er hvort við í Sjálfstæðisflokknum gætum ekki notað eitthvað úr þessu hjá Cameron? Er ekki eins og mann minni að við höfum séð eitthvað svipað áður í gömlum stefnuskrám Sjálfstæðisflokksins meðan hann var og hét?

Sjálfstæðisflokkurinn séður að utan

er viðfangsefni Gunnars Smára Egilssonar. Sá maður er nú löngu landsþekktur fyrir skoðanir og athafnir sem liggja ekki með alfaraslóðum þar sem einhverjar reglur ríkja. Þess vegna er gaman að kynna sér hvað fram fer í höfðum slíkra stórmenna. Að minnsta kosti er Gunnar ekki í neinum vafa þegar kemur að því hvað Sjálfstæðisflokkurinn sé eða hvernig hann sé rekinn.

Grípum niður í samsuðunni:

"Eitt það vitlausasta sem heyra má í umræðu dagsins á Íslandi er einskonar andsvar sjálfstæðismanna (og að einhverju leyti Framsóknarmanna einnig) við launakröfum verkafólks annars vegar og hins vegar undirskriftarsöfnun gegn frumvarpi um makrílkvóta. Þetta andsvar er sett fram í spurnartón og hljóðar einhvern veginn svona:

Er tímabært að ráðast að undirstöðum sjávarútvegsins akkúrat núna, einu atvinnugreinarinnar sem stendur þokkalega og sem hefur dregið vagninn frá Hruni og forðað okkur frá efnahagslegri stöðnun? Ættum við ekki að gleðjast yfir góðri stöðu sjávarútvegsins? Setur það ekki viðreisn efnahagslífsins í hættu ef við aukum álögur á þessa atvinnugrein eða hreyfum við lögum og reglugerðum sem hún byggir á? Eigum við ekki að láta það vera sem vel gengur?

 

...Þetta andsvar byggir á sama pólitíska ólæsinu og hefur einkennt Sjálfstæðisflokkinn undanfarinn áratug eða svo og sem hefur leitt niðurbrot hans. Flokkur, sem eitt sinn stærði sig af víðfeðmu og djúpstæðu tengslaneti um allt þjóðlífið, er orðinn einkennilega sambandslaus og einangraður. Flokknum virðist hafa mistekist að endurnýja sig og dagað uppi sem samtök eldri borgara sem stýrt er af hagsmunasamtökum fyrirtækjaeigenda. Innan hans máta hagsmunaaðilar sjónarmið sín við fólk sem tilheyrir í raun annarri veröld en við blasir í samfélaginu. Flokkurinn gengur út frá tryggð fólks við fyrirtæki og auðugt fólk, heldur að allir lesi Moggann og taki mark á honum og telur að enn sé hægt að höfðu til þess að við séum öll í sama bátnum og stafi aðeins hætta af skerjum, öldum og óveðri utan hans en engu innanborðs nema niðurrifsfólki sem andmælir því að öllum muni farnast best ef allir leggist nú á árarnar og leyfi þeim, sem hafi stýrt bátnum hingað til, að marka stefnuna og stýra fram hjá boðaföllum í örugga höfn. Tókst okkur ekki með þessu að brjótast frá fátækt til bjargálna? Höfum við ekki sýnt hvers megnug við erum? Og bla bla bla bla – endalaust....

.........Vandi Bjarna Benediktssonar er að hann er samdauna hagsmunum eignamanna og nær ekki að kveikja í gamla fólkinu í Valhöll, sem enn vill heyra stefnuna klædda í þjóðbúning. Bjarni segir það forgangsverkefni að lækka álögur á álver og rökstyður það ekki frekar vegna þess að það þarfnast ekki rökstuðnings yfir sunnudagssteikinni í Garðabæ.Bjarna hefur ekki tekist að vinna salinn í Valhöll né Reykjavíkurbréf Moggans en finnur heldur engan flöt á að vinna stefnu sinni fylgi í öðrum kreðsum. Hann stólar því einvörðungu á hagsmunasamtökin sem hvort eð er eiga Sjálfstæðisflokkinn. Og sér ekki (eða vill ekki sá eða kann ekki svar við) að Hrunið afhjúpaði fyrir lang stærstum hluta almennings að hagsmunir þess og fyrirtækjaeigenda fara ekki saman. Hafa aldrei gert það og munu aldrei gera það.

 

..........

.........Áhrif nýfrjálshyggju á stjórnmál Vesturlanda síðustu rúma þrjá ártugi leiddi til aukins ójafnaðar í flestum löndum og mest þar sem áhrifin þessarar stefnu urðu mest. Á Íslandi frestaði nýfrjálshyggjan uppgjöri við hálf fasískar þjóðernishugmyndir um stétt með stétt, sem höfðu haldið Íslandi frá þeirri sósíalísku samfélagsþróun sem átti sér stað á Norðurlöndunum og tryggði meginþorra almennings þar boðleg lífskjör, öryggi og vernd fyrir fyrirtækjunum. Boðskapur nýfrjálshyggjunnar um að samfélaginu bæri að styðja hinn auðuga en ekki hinn fátæka og móta reglur samfélagsins að hagsmunum hinna valdamiklu en ekki vernda hina valdalitlu, tók við af kröfu um húsbóndahollustu vistabandanna og um þjóðarhagsmuni ofar stéttarhagsmunum á eftirstríðsárunum. Uppgjöri almennings gegn aldalangri kúgun var frestað með loforði um að aukin velsæld hinna efnameiri myndi fyrir forsjón hulinnar handar markaðarins leita að lokum í vasa almennings. Hrunið afhjúpaði að þessu er þveröfugt farið. Eftir því sem meira er pukkað undir hina auguðu og valdamiklu því valdaminni og snauðari verður meginþorri fólks.

 

.........Þetta er nú öllum ljóst, svo notað sé orðfæri úr Reykjavíkurbréfum. Þegar venjulegt fólk horfir yfir þinglið Sjálfstæðisflokksins er því ljóst að það lið mun ekki gæta hagsmuna almennings. Þetta fólk mun nýta hvert tækifæri sem gefst til að styrkja vini sína og vandamenn og flytja eins mikil völd og áhrif og frekast er unnt til hinna auðugu og valdamiklu. Af þeim sökum nýtur flokkurinn nú aðeins helmings fylgis á við það sem var fyrir tuttugu árum.

Þeir sem eftir sitja er fólk sem hefur hagsmuni af því að viðhalda og auka ójöfnuð í samfélaginu, fólk sem telur sig geta komist í hóp þeirra sem græða á ójöfnuði og gamalt fólk sem hefur alla æfi trúað að best fari á að láta ríka kallinn ráða því sem hann vill ráða og telur að annað sé kommúnismi. Og að kommúnismi sé vondur og illur.

Þegar sjálfstæðismenn spyrja inn í slíkan hóp hvort fólk vilji virkilega ráðast að undirstöðum sjávarútvegsins svarar fólk með jedúddímíum og biður sjálfstæðismenn í guðanna bænum að forða sér frá slíku. Þess vegna verða þeir hálf kindarlegir þegar sama spurning fær allt annað svar út í samfélaginu. Meginþorri fólks telur nefnilega að það sé algjört grundvallaratriði fyrir íslenskt samfélag að ráðast að undirstöðum íslensk sjávarútvegs, sem eru einkum tvær: yfirráð örfárra yfir auðlindum sjávar og smánarlega lág laun.

 

....Það er ekki bara nauðsynlegt fyrir íslenskt samfélag að hnekkja þessum undirstöðum heldur myndi það gera íslenskum sjávarútvegi gott eitt til. Hann er nefnilega bölvaður ræfill sama hvernig á hann er litið — nema náttúrlega ef eina viðmiðunin er hagnaður eigenda. Sá hagnaður byggir hins vegar einvörðungu á ókeypis aðgengi að auðlindum og skammarlega lágum launum. Íslenska sjávarútvegsstefnan byggir á að flytja arðinn af auðlindinni frá þjóðinni til útgerðarmanna og arðinn að vinnu verkafólksins frá verkafólkinu og fjölskyldum þeirra til útgerðarmanna. Annan tilgang hefur stefnan ekki.

Grunnlaun hjá fiskvinnslufólki á Íslandi er aðeins um helmingur þess sem þau eru í nágrannalöndum okkur, 40 prósent af launum fiskverkafólks í Noregi. Í raun ætti bara að nota einn mælikvarða á gæði sjávarútvegskerfa: Hversu háum launum standa þau undir. Íslenska kerfið kolfellur við slíkur samanburð. Eigendur íslenskra sjávarútvegsfyrirtækja sanna það um hver mánaðarmót að þeir eru verstu eigendur sjávarútvegsfyrirtækja sem þekkjast.

Þeir eru svo slæmir að í raun hafa Íslendingar að mestu yfirgefið þá. Þeir kæra sig ekki um að vinna jafn erfiða vinnu fyrir jafn lág laun. Þetta leiddi ekki til þess að eigendurnir hækkuðu launin heldur fluttu þeir inn vinnuafl frá löndum þar sem kjör verkafólks voru jafnvel enn verri en á Íslandi. Þannig hefur verið skipt út verkafólki í fiskvinnslu á Íslandi frá aldamótum. Þar vinnur fyrst og fremst aðflutt fólk fyrir laun sem aðrir hópar hafa flúið.

 

.....Fyrirtækin hafa því getað nýtt sér veika félagslega stöðu aðfluttra Íslendinga til að halda launum niðri og auka hagnað sinn. En slíkt varir ekki að eilífu. Eftir því sem fólk kemst betur inn í samfélagið því ólíklegra er það til að sætta sig við skammarlega lág laun. Til að mæta þessu hafa fyrirtækin stutt stjórnmálaflokka, einkum Framsókn en einnig Sjálfstæðisflokkinn, til að ala á andúð á útlendingum svo halda megi kjörum starfsmanna þeirra niðri. Eigendur fyrirtækjanna fluttu því fyrst skipulega inn ódýrt vinnuafl til að halda niðri kjörum en flytja nú inn útlendingafordóma til að tvístra samstöðu verkalýðs og veikja félagslega stöðu starfsmanna sinna.

Lág laun í fiskvinnslu eru því ekki aðeins brot gegn starfsmönnum, sem vinna fyrir þeim, heldur brjóta fyrirtækin niður borgaraleg réttindi og samfélagslegt öryggi í tilraunum sínar til að halda launakostnaði niðri. Á sama hátt veigra þau sér ekki við að kippa lífsviðurværinu undan þorpum og byggðalögum. Óöryggi starfsfólksins er þar af leiðandi ekki aðeins afleiðing kvótakerfisins heldur lika forsenda láglaunastefnunnar. Þetta bítur í hvors annars skott. Þegar samfélagið er mótað að þörfum og kröfum hinna auðugu snúast þeir á endanum gegn samfélaginu. Það er ekkert sem heldur aftur að þeim. Þeir tilheyra ekki lengur samfélagi hinna og líta ýmist á samborgara sína sem eign sína eða andstæðing. Þetta er augljóst af ummælum forkólfa hagsmunasamtaka fyrirtækjaeigenda og stjórnmálamanna sem þjóna þeim. Þeir tala eins og þeir þurfi ekki lengur að lifa í sátt við samfélag annarra manna, að það sé samfélagsins að beygja sig undir rök þeirra og skrítna heimssýn.

 

......Þótt óþarft sé að nefna aðra þætti en laun starfsfólksins þegar meta á gæði sjávarútvegsfyrirtækja eða opinbera sjávarútvegsstefnu má benda á að framlag norsk sjávarútvegs til landsframleiðslu í Noregi er mun meiri en framlag íslenskt sjávarútvegs til landsframleiðslu á Íslandi. Norðmenn veiða meira og þeir rækta líka miklu meira af fiski og skelfiski. Framlag norsk sjávarútvegs er líka meira í krónum talið ef við deilum því niður á tonn. Norskur sjávarútvegur býr því til meiri verðmæti úr hverju tonni fyrir norsk samfélag en íslensk sjávarútvegsfyrirtæki gera fyrir Ísland.

Hluti af skýringunni felst í því að norsk sjávarútvegsfyrirtæki hafa á umliðnum áratugum byggt upp stórfellt fiskeldi svo að nú kemur nærri 40 prósent af fiskinum úr eldi en aðeins rúmlega 60 prósent úr villtum stofnum. Og eldisfiskurinn er verðmætari svo hlutfallið er hærra ef miðað væri við markaðsvirði. Þessi uppbygging átti sér stað þegar dró úr veiði úr villtum stofnum. Þegar þorskstofninn braggaðist síðan í Barentshafi efldist norskur sjávarútvegur enn frekar. Hann stendur sterkum fótum í fiskeldi og býr að sterkum villtum stofnum.

 

......Samdráttur í veiðum á Íslandsmiðum hafði ekki þessi áhrif til uppbyggingar. Kvótakerfið styrkti eigið fé útgerða á tímum samdráttar í veiðum og mörg þeirra nýttu bætta eiginfjárstöðu til að fjárfesta utan sjávarútvegsins eða í öðrum löndum — skiljanlega ef til vill, þar sem afli dróst saman á Íslandsmiðum. Tekin voru lán út á kvóta og þau notuð til að kaupa upp fyrirtæki í Þýskalandi, Kanada, Chile og víðar. Sumt af þessum fjárfestingum hafa gengið upp en margar hafa reynst dragbítur og draga enn fé út úr íslenskum sjávarútvegi.

Það er því ekki rétt sem haldið er fram að eignarréttur útgerðarmanna yfir auðlindinni styrki sjávarútveginn, eins og trúarsetningar nýfrjálshyggjunnar ganga út á. Eignarétturinn hefur hann aðeins styrkt útgerðarmennina sjálfa. Það er síðan allur gangur á því hvort þeir nýttu þann styrk til að fjárfesta í greininni eða á Íslandi. Í raun er það undantekning fremur en regla. Eins og oft vill verða í verstöðum þá er arðinum af Íslandi eytt annars staðar; bæði þeim sem verður til af fallvötnunum og af fiskinum.

 

....Það er því engin furða þótt sjálfstæðismenn fái annað svar en þeir reiknuðu með þegar þeir spyrja í forundran hvort fólk vilji í alvörunni brjóta undirstöðurnar undan sjávarútvegsfyrirtækjunum. Það eru miklir hagsmunir almennings að gera einmitt það og mikill vilji til þess. Og vandséð hvaða mál ættu að vera meira aðkallandi.

Það eru miklir hagsmunir almennings að brjóta niður láglaunastefnuna á Íslandi og nýta svo auðlindir sjávar að þær gagnist samfélaginu öllu en ekki aðeins örfáum. Að auðlindirnar séu notaðar til að byggja upp gott samfélag en ekki til brjóta niður samtakamátt launamanna, skerða réttindi og draga niður lífsgæði á Íslandi.

Gunnar Smári Egilsson
[e-mail]"

 

það er innblásinn maður sem svona skrifar. Sannbrjálaður myndi einhver hugsanlega segja. Engu líkara en hann sé í akkorði við að níða Sjálfstæðisflokkinn niður og allt að fólk sem að honum stendur.

Rotinn flokkur harðsvíraðra glæpamanna og föðurlandssvikara er sú einkunn sem venjulegur flokkssauður fær hjá þessum fyrrum athafnamanni hvers fjármálaslóð liggur eins og skínandi stígur um mörg lönd. Sannfæringin er mikil og heiftin slík að Jón sálugi Vídalín hefði litlu getað hér við bætt.

En  það er öllum hollt að fá einhvern til að skamma sig og fletta sér í sundur á svo kraftmikinn hátt eins og Gunnar Smári gerir. Það er sannleiksvottur í mörgu sem hann tæpir á og vissulega er ritsnilldin áfburða góð. En kreddurnar, öfundin og kommúnisminn gefa ekki grið við þjóðfélagsrýni þessa manns og eigið misgengi hefur sett svip sinn á innrætið. Ekki myndi mikið ganga að skipa þennan mann í samninganefnd um launakjör í þessu landi.

Í sambandi við kvótakerfið er Sjálfstæðisflokkurinn að boða til ráðstefnu á mánudaginn í Valhöll um hvort hægt sé að sætta þjóðina við kerfið, sem Gunnar Smári telur eiginlega útilokað vegna glæpsamlegs eðlis áhangenda þess. Samt er nokkuð ljóst að hvorki Sjálfstæðismenn né aðrir eru sáttir.En hvort val á ræðumönnum á fundinum er til þess fallið að draga venjulega Sjálfstæðismenn að honum, skal ósagt látið.

Það sem er kjarni vandans er að fólki finnst kvótaeigendur ekki hafa greitt sanngjarnt verð fyrir hann. Það er sama hvort menn kalla álögur á sjávarútveginn auðlindarentu eða sérstakan tekjuskatt, undirstaðan er ei réttleg fundin hefði Björn Gunnlaugsson geta sagt strax. Menn verða að greiða markaðsverð fyrir allt sem þarf að kaupa. Ekki niðurgreitt verð eða pólitísk verð.

Ef á núna að úthluta makrílkvótanum hlutfallslega til þeirra sem fyrir eru, þá fer gullið tækifæri fram hjá í því að reyna að koma á uppboðskerfi veiðiheimilda. Slíkt kerfi er það eina sem fólk getur sætt sig við. Að hæstbjóðandi fái það sem í boði er. Aðeins þannig er réttlætinu fullnægt í hugum flestra. Það er áreiðanlega þáttur í þjóðfélagsheift Gunnars Smára, að honum svíður misrétti og mismunun, -alla vega í seinni tíð.

Makrílkvótinn er tilvalið fyrsta skref til nýs kerfis í ráðstöfun fiskveiðiheimilda, telji menn þá stýringu nauðsynlega.Sem ekki allir eru sammála um þó hugsanlega megi byggja á slíku kerfi um sinn. Mögulegt samspil banka, útgerðar og Hafró er þó langt í frá hafið yfir allan grun um hlutleysi en getur verið síðara sérmál.

Sjálfstæðisflokkurinn getur ekki heyrt ekki, séð ekki, né talað ekki um hvert fylgi flokksins er að fara. Þjóðin hefur ekki ráð á pólitískri upplausn sem nú við blasir þar sem fólk er beinlínis að refsa stjórnmálamönnum með því að kjósa hverskyns skrípi á þing eða í sveitarstjórnir eða hóta slíku. Flokkurinn verður að kafa til botns í óánægjunni og koma með lausn annað en það sem Gunnar Smári lýsir með hvað háðulegusta orðfæri sem um getur.

Sjálfstæðisflokkurinn verður að huga að því hvernig hann kemur fólki fyrir sjónir utan frá.

 

 

Samfylkingin 15 ára

í dag. Ég gleðst mjög yfir ástandi hennar enda verið lítill aðdáandi krata og komma í gegn um tíðina. Raunar  tel ég eins og fleiri á undan mér, að krateríið sé einn versti óvinur mannkynsins.

Hinn dæmigerði Krati  er í mínum huga holdgerfingur apans í dæmisögunni þegar apinn var fenginn til að skipta ostbitanum milli tveggja. Hann  skipti í tvennt og beit í þyngri bitann til að létta hann en beit of mikið og svo áfram þangað til ekkert var eftir.

Hugsanlega er íslenska orðið bitlingur í pólitík komið frá þessari dæmisögu þegar rætt er um jafnaðarmennskuna. En hún gengur út í að lækka þá hærri niður til hinna lægri svo allir hafi það nokkurn veginn jafn skítt en bitlingsþeginn aðeins betur.

Alikratar kallast sú tegund þeirra krata sem lifa á kerfum. Tryggingastofnun Ríkisins er nærtækt dæmi. Ásókn krata í að ganga í ESB skýrist ekki hvað síst á atvinnusjónarmiðum handan við T.R. sem er hugsanlega fullbókuð. En í Brussel er að finna háborg búrókraterísins eins og þekkt er og stærsta vaxtarbrodds kratahugsjónarinnar.

Alþjóðlega kratastefnan um að skattleggja og eyða lýsir stjórnlyndi stefnunnar, allt frá Clinton niður í Jóhönnu. Eini munurinn á hreinræktuðum kommum eins og t.d. Steingrími J.í VG og krötunum hjá Árna í Samfó, er spurningin um aðferðafræði. Kommar vilja berja og lemja alla hægri menn til hlýðni en kratar segjast aðhyllast meiri hófstillingu. Engu af þessu fólki er samt treystandi fyrir horn í pólitík samkvæmt reynslu sögunnar á Íslandi og pólitísk loforð þess eru yfirleitt einskis virði.

 

Það er mér gleðiefni við þessi tímamót að horfa upp á innanhússvandamálin í Samfylkingunni. Það huggar mann aðeins að það er ekki alveg eins slæmt í manns eigin flokki þó ekki sé það nú algott.

Þá er ég búinn með heillaóskirnar til afmælisbarnsins. Sem ég skal fúslega viðurkenna að ég set saman í nokkrum hálfkæringi. En getur maður annað?. Er ekki Samfylkingin bara sprenghlægileg? Á ekki að hlæja og fagna í 15 ára afmælum sem öðrum?