EUREKA!

Fyrir sögn í Morgunblaðinu:

"Borgin skoðar veggjöld!

Sigurborg Ósk Haraldsdóttir, formaður skipulags- og samgönguráðs Reykjavíkur, segir til skoðunar að leggja á svonefnd tafagjöld til að stjórna og draga úr umferð einkabíla í Reykjavíkurborg.

Hún segist horfa til góðs árangurs Óslóarborgar af slíkri gjaldtöku.

„Norðmenn hafa beitt mengunar og tafagjöldum. Þau hafa tvenns konar áhrif. Þau draga úr bílaumferð og nýtast gríðarlega vel til að byggja innviði fyrir vistvæna fararmáta,“ segir Sigurborg Ósk.

Umræddri gjaldtöku er ætlað að draga úr mengun og töfum í umferð. Rafbílar hafa fengið undanþágu frá slíkum gjöldum í Ósló. Hófleg gjaldtaka er nú að hefjast af rafbílum..."

„Jafnvel þótt það markmið náist árið 2040 að 58% allra ferða verði með almenningssamgöngum með borgarlínu mun umferð engu að síður aukast. Við munum því ekki ná markmiðum Parísarsamkomulagsins í loftslagsmálum,“ segir Sigurborg Ósk.

Hún segir útfærsluna á fyrstu áföngum fyrirhugaðrar borgarlínu verða kynnta á næstu mánuðum. Við uppbygginguna verði röskun á umferðarflæði á höfuðborgarsvæðinu. Því verði borgarlínan byggð upp í áföngum til að lágmarka röskun."

Þrjú ár ennþá þurfa Reykvíkingar og Höfuðborgarsvæðið að þola enn til viðbótar af þessu vinstrihugsjónaliði eins og Pírötum og Viðreisn sem heldur  þeim Degi B. Eggertssyni og Hjálmari Sveinssyni við illa fengin völd í Borgarstjórn Reykjavíkur.

Það er því miður enn mikið pláss enn fyrir boðaðar þjáningar og afturfarir í umferðarmálum á öllu höfuðborgarsvæðinu.

Aðeins Seltjarnarnes er staðfast og eindregið á móti Borgarlínuhugmyndinni meðan önnur sveitarfélög á höfuðborgarsvæðinu virðast ætla að opna skattpyngjur sínar fyrir þessari dauðadæmdu hugmynd þessa afturhaldsfólks sem er í algerri mótsögn við þann lífsmáta sem fólkið hefur valið sér.

Fyrst á að útrýma bensínstöðum í Borginni til hagræðis fyrir íbúana. Nú hafa þeir fundið snjallræðið sem dugar:

Skattleggjum einkabílinn af götunum!

EUREKA!

 

Frábært afmæli

var haldið í Valhöll um hádegið í dag.

Skipulagið var stórkostlegt og öllum til sóma. Mér þótti sérlega vænt um orð Katrínar Jakobsdóttur um það að Bjarni Beneiktssson  væri einhver besti samstarfsmaður sem hún hefði eignast.

Einhvernveginn er ég grunaður um græsku í flokksmálum, líklega vegna efasemda um O3. Einn gamall flokksbróðir spurði mig beint út:  Þú hér? Ég svaraði að höfuðbólið hefði ekki breytst þó menn hefðu sumir mismundandi skoðanir á búskaparháttum núverandi ábúenda.

Svo greip ég niður í Fréttablaðið  og rekst þar á grein efir formanninn okkar Bjarna Benediktsson.

Hann staðfestir þar með þá skoðun sem ég hef lengi haft að verði henn örlítið meiri tíma í trúboð fyrir sjálfstæðisstefnunni þá væri fylgi annarra flokka í verulegri hættu frá því sem nú er.

En Bjarni segir svo í Fréttablaðinu í dag:

"Hinn 25. maí 1929 ákváðu þingmenn Frjálslynda f lokksins og Íhaldsflokksins að sameina krafta sína í nýjum flokki: Sjálfstæðisflokknum.

Stefnumál hans skyldu annars vegar vera fullt sjálfstæði landsins, og hins vegar að vinna í innanlandsmálum að víðsýnni og þjóðlegri umbótastefnu á grundvelli einstaklingsfrelsis og atvinnufrelsis með hagsmuni allra stétta fyrir augum.(leturbreyting mín)

Fyrra stefnumálið gekk eftir 15 árum síðar og það síðara hefur verið kjarni stefnu Sjálfstæðisflokksins í 90 ár. Með því að standa trúr við grunnstefin sem slegin voru fyrir 90 árum hefur flokkurinn verið brimbrjótur í sókn fámennrar þjóðar úr fátækt til velmegunar.

Oft hefur gefið á bátinn. Aukið einstaklings- og atvinnufrelsi fékkst ekki án átaka. Að koma þjóð úr höftum var barátta. Að berjast gegn afturhaldsöflum kallar á pólitískan kjark.

Forystufólk Sjálfstæðisflokksins hefur skilið hve mikilvægt það er fyrir okkur Íslendinga að hræðast ekki opin og gagnkvæm samskipti við aðrar þjóðir – skilið betur en aðrir hve mikilvægt það er að nýta fullveldið til að eiga alþjóðlegt samstarf, hvort heldur er í öryggis- og varnarmálum, í frjálsum viðskiptum, eða á sviði lista og menningar.

Sjálfstæðisflokkurinn hræðist ekki fullveldið heldur vill nýta það til heilla fyrir land og þjóð. Tilvera flokksins byggist á því að rækta sambandið við almenning og eiga við hann erindi. Til þess þarf að slípa og móta hugmyndir í takt við nýja tíma og áskoranir – skapa sýn til framtíðar. Það getur aldrei verið sjálfstætt markmið fyrir stjórnmálaflokk að lifa af í umróti samtímans.

Stjórnmálaflokkur sem hefur engan annan tilgang verður aldrei hreyfiafl breytinga – verður aldrei kjölfesta sem öll samfélög þurfa á að halda. Stjórnmálaflokkur sem er á flótta undan samtíðinni, hræðist breytingar, forðast nýja hugsun og hleypur undan áskorunum framtíðarinnar, mun visna upp. Slíkur stjórnmálaf lokkur hefur Sjálfstæðisflokkurinn aldrei verið. Þvert á móti.

Alþjóðlega sinnaður framfaraflokkur

Markmiðið í upphafi var að Íslendingar yrðu þjóð meðal þjóða. Alþjóðaviðskipti og alþjóðleg samvinna hefur verið og verður einn af hornsteinum sjálfstæðisstefnunnar. Þannig hefur Sjálfstæðisflokkurinn rutt brautina fyrir það alþjóðasamstarf sem skipt hefur þjóðina hvað mestu.

Ólafur Thors var forsætis- og utanríkisráðherra þegar Ísland sótti um aðild að Sameinuðu þjóðunum, Bjarni Benediktsson var utanríkisráðherra þegar Ísland gekk í NATO og forsætisráðherra þegar við gerðumst aðilar að EFTA. Davíð Oddsson var forsætisráðherra þegar samningurinn um Evrópska efnahagssvæðið var gerður.

Afstaða okkar sjálfstæðismanna til alþjóðlegrar samvinnu hefur alltaf verið skýr og einörð. Við höfum staðið vörð um fullveldið og nýtt þá möguleika sem sjálfstæðið gefur okkur í alþjóðlegu samstarfi.

Frelsi og stöðugleiki

Sjálfstæðisflokkurinn hefur átt aðild að miklum meirihluta þeirra ríkisstjórna sem myndaðar hafa verið frá stofnun hans. Þannig hefur hann tekið þátt í að skapa skilyrði fyrir samfélag sem á ótrúlega skömmum tíma fór frá því að vera eitt það fátækasta í Evrópu til þess að vera með þeim auðugustu.

Rótgróin trú sjálfstæðismanna á að sterkt atvinnulíf væri allra hagur hefur leikið lykilhlutverk á þeirri framfarabraut. Að aðeins þannig sé unnt að standa undir fyrirheitum um að gefa öllum tækifæri til menntunar, aðgang að heilbrigðiskerfi óháð efnahag og sterkt öryggisnet almannatrygginga fyrir þá sem þurfa á því að halda.

Saga Sjálfstæðisflokksins er samofin atvinnusögu Íslands. Frelsisskrefin hafa verið mörg, sum lítil og önnur stór. Frá því flokkurinn tók aftur sæti við ríkisstjórnarborðið, árið 2013, hefur endurreisn efnahagsmálanna og afnám fjármagnshafta verið í forgangi, samhliða átaki í velferðarmálum.

Ríkissjóður hefur verið rekinn með verulegum afgangi undanfarin ár og skuldir greiddar niður.Ábyrg ríkisfjármál eru undirstaða stöðugleika og veita þjóðarbúinu viðnámsþrótt þegar dregur úr vexti, eins og nýjar hagspár boða.

Með samstilltum aðgerðum hefur skuldastaða heimilanna gjörbreyst – skuldir lækkað og eigið fé aukist. Skattar hafa verið lækkaðir og tollar og vörugjöld afnumin af flestum vöruflokkum. Launafólk hefur meira á milli handanna.

Fram á við er mest um vert að tryggja stöðugleika, frið á vinnumarkaði, súrefni fyrir atvinnulífið og samkeppnishæfni landsins, sem ekki snýst einungis um fyrirtæki heldur líka að fólk velji áfram að búa hér og starfa.

Hugsjón okkar er í eðli sínu einföld, byggð á frelsi einstaklingsins og mannhelgi hans. Við erum þess fullviss að þjóðfélagi verði „ekki stjórnað með oflæti eða orðaskaki,” eins og Bjarni Benediktsson, (eldri) minnti á í áramótagrein í Morgunblaðinu 1965:

„Oft er sagt, og vissulega með réttu, að veðurfar, gróður og fiskigöngur séu ekki að þakka ríkisstjórn.Gamalkunnugt er, að jafnt rignir á réttláta sem rangláta. En ríkisstjórn ræður því, hvernig hún bregst við atburðunum.

Treystir hún eingöngu á forsjá sína og bannar þegnunum að bjarga sér eftir því, sem þeirra eigin vit og þroski segir til um? Eða treystir hún fyrst og fremst á frumkvæði, manndóm og dug borgaranna og telur skyldu sína að greiða fyrir framkvæmdum þeirra, en leggur ekki á þær hömlur og hindranir?“

Breytt pólitískt landslag

Hið pólitíska landslag hefur breyst mikið á 90 árum, en sennilega hafa breytingarnar orðið hvað mestar á undanförnum áratug. Ný framboð koma og fara líkt og dægurflugur. Flokkar eru stofnaðir um eitt mál eða sérhagsmuni ákveðins hóps. Í slíku umróti skiptir miklu að þeir flokkar sem eiga djúpar rætur í sögu þjóðar og breiðan hóp fylgismanna standi í fæturna, en feykist ekki undan í örvæntingarfullri leit að vinsældum.

Sjálfstæðisflokkurinn er ein stærsta fjöldahreyfing landsins. Á landsfundum koma saman fulltrúar allra sjálfstæðisfélaganna, takast á um málefnin, oft duglega, og komast að niðurstöðu sem f lestir geta sætt sig við. Þetta hefur verið aðalsmerki okkar sjálfstæðismanna, að geta tekist á um stefnumálin. Styrkurinn felst í því að virða niðurstöðu meirihlutans og standa þétt saman í baráttunni.

Við, kjörnir fulltrúar flokksins, sækjum mikinn kraft og stuðning í almenna f lokksmenn sem hafa ítrekað sýnt að þegar á þarf að halda stendur þeim enginn á sporði. Það er markmið okkar sjálfstæðismanna að þótt flokkurinn eldist gangi hann stöðugt í endurnýjun lífdaga.

Við treystum ungu fólki til trúnaðarstarfa og teljum mikilvægt að fulltrúar f lokksins endurspegli breitt bakland og fjölbreytileika. Þannig höfum við lagt áherslu á að jafna hlut karla og kvenna í trúnaðarstöðum. Árangurinn á sveitarstjórnarstiginu er sérstaklega ánægjulegur, en alls sitja 57 konur í sveitarstjórnum fyrir Sjálfstæðisflokkinn, eða um helmingur allra fulltrúa okkar.

Innblástur til góðra verka

Þrátt fyrir nýjar leiðir til samskipta og þá ótrúlegu möguleika sem tæknin býður upp á, er það bjargföst skoðun mín að ekkert komi í staðinn fyrir að geta sest niður með fólki og rætt málin, augliti til auglits. Til þess að geta átt slík samtöl um allt land ákvað þingflokkur Sjálfstæðisflokksins að fara í hringferð á afmælisárinu.

Við lögðum upp í febrúar og á tveimur mánuðum komum við á yfir fimmtíu staði, hlustuðum á og töluðum við þúsundir einstaklinga um allt land. Þarna fundum við hvað brennur á fólki og tókum með okkur ýmis erindi til baka.

Samgöngur, aðgengi að þjónustu, umhverfismál og atvinnumál voru alls staðar til umræðu og ekki síst ósk fólks um að fá að nýta hindranalaust það frumkvæði og kraft sem býr í því – hvort sem sá kraftur brýst fram í súkkulaðigerð á Vestfjörðum, sögusafni á Norðurlandi, hótelrekstri á Suðurlandi eða á læknastofu í Reykjavík. Þessi ferð hefur orðið okkur innblástur til góðra verka og verður endurtekin hið fyrsta.

Fjölskylduhátíð við Valhöll

Í dag býður Sjálfstæðisflokkurinn til fjölskylduhátíðar milli klukkan 11 og 13 við Valhöll í Reykjavík. Þetta er fyrsti liður af mörgum í afmælisdagskránni sem mun setja svip sinn á þetta ár, en sjálfstæðisfélög um land allt standa einnig fyrir ýmsum viðburðum í dag. Upplýsingar um þá má finna á vef flokksins, xd.is. "

Það verðu erfitt fyrir dægurfluguflokkanna að standast slíkum málflutningi snúning svo að bragð verði að.Þeir munu eiga í vandræðum þegar að næstu kosningabaráttu kemur ef Bjarni Benediktsson beitir sínum orðsins brandi að þeirra innihaldi og er studdur af því orðspori sem af honum fer fyrir heiðarleika og sanngirni og forystumenn samstarfsflokka Sjálfstæðisflokksins sáu ástæðu til að undirstrika í ræðum sínum á afmælishátíðinni í dag.

Hætt er við að þá verði einhverjir sjálfskipaðir keisarar næsta málefnalega fáklæddir þegar allt kemur til alls og börnin fara að spyrja að því sem við  blasir.

En 90 ára afmæli flokksins var frábært og allt skipulag var til til mikils sóma.  

 

 

K100 Flopp

því mér tókst hvergi að ná útsendingu nema auglýsingum á K100 þrátt fyrir risauglýsingar í Mogga  um annað í dag.

Hvað er að þessu Árvakurs-liði þegar K100 er algert flopp og ekkert er hægt að hlusta á né sjá eða er eitthvað að mér?

Útvarp Saga

er í fjárhagskröggum að því að Pétur og Arnþrúður segja. Þau biðja um styrk til áframhaldandi reksturs.

Þau hafa ekki gefið upp hvaða laun eða líferni þau stunda á kostnað stöðvarinnar. Væri til of mikils mælst að stöðin birti rekstrar- og efnahagsreikninga sína þar sem allt kæmi fram?

Mér finnst stöðin nauðsynleg og þurfi endilega að halda áfram. Þau Arnþrúður og Pétur eru þroskað fólk og vel upplýst, sanngjörn,kurteis og hófsöm í málflutningi. Mótsett við þá skelfingu sem var að hlusta á fyrirbrigðið Þórhildi Sunnu gervilögfræðing sem kom fram í viðtali á stöðinni þar sem hún fór með ósannaðar lygar og órökstuddan róg um stöðina og persónurnar Pétur og Arnþrúði.Það er henni ekki neitt til skammar þar sem hún hefur ekki úr neinum söðli að detta og líklega fáar vitibornar manneskjur gera kröfur til Pírata yfirleitt.

Ég vil hvetja til stuðnings við stöðina en mér finnst vanta grunnupplýsingar um að allt sé með góðum brag í rekstrinum.

Einnig hefur hvarflað að mér að styrkjendur myndu fá hlutabréf í stöðinni fyrir stuðning. Arnþrúður ætti stóran helming í henni en við hin myndum fá einhver hlutabréf fyrir styrki.

Á fundum gætum við viðhaft beint lýðræði í anda Péturs og stöðin yrði þjóðareign eins og RÚV nema það að skoðanir væru ekki fyrirfram ákveðnar eftir þóknanlegum málstað. Það yrði áreiðanlega gaman á fundunum þeim. 

Ég skýt þessu svona fram því að ég get ekki hugsað mér til enda að stöðin þyrfti að lognast út af vegna ómerkilegs krónubasls.Íslenskt NPR sem þjóðin ætti og gætti yrði Útvarp Saga.

Einn ein exceltaflan

á nú að breiða yfir óhæfi íslenskra stjórnmálamanna til að axla ábyrgð á því sem þeir eru til kjörnir. Enda er ekki alltaf um auðugan hæfileikagarð að gresja á vettvangi Alþingis eftir kosningar.

Nú á að velja Seðlabankastjóra af einhverri hæfisnefnd að mér skilst. Stóra málið er hvort að einhver kona sé nógu hlutlaus til að vera í hæfisnefnd?

Sama bullið og með Landsréttarvalið.

Eru það ekki kjörnir fulltrúar sem eiga að velja þá sem skipa æðstu embætti, ekki eitthver tætingslið út í bæ sem má sosum nota til hliðsjónar og samantektar?  En að hæfisnefndir eigi að velja er fáránlegt.

Már Guðmundsson hefur nú verið Seðlabankastjóri lengi undir mörgum ríkisstjórnum.  Að fátöldu Samherjamálinu hefur hann talað skynsamlega og bankinn fetað sig áfram í sæmilegri sátt við landslýð.

Þó að Már hafi verið Che Guevara kommi á sínum ungu dögum og hafi hugsanlega skaðast eitthvað á því finnst mér það ekki útiloka hann. Er ekki Már enn á góðum aldri og með hann er það eins og með kallinn sem sagði um hestinn sinn hann Grána, að hann væri að vísu slægur, illgengur, leiðinlegur og latur en hann væri hestur sem hann þekkti og það væri ekkert víst að hann fengi betri hest ef hann skipti.

Kannski er þetta svipað með hann Má? Við vitum hvað við höfum en vitum ekki hvað við fáum þannig að ég tel að Már eigi að koma til greina sem bankastjóri frekar en einhver stjórnmálakrakki eins og aðrir nýir klárar. Allavega þekkir hann djobbið betur en nokkur annar og ekki kann ég að setja út á varfærni hans í vaxtamálunum í þjóðfélagi sem vill ræna sparifjáreigendur ofar öllu, leggja fjármagnstekjuskatta á verðbætur og útvega útvöldum lán sem ekki þarf að borga til baka sem hin einu sönnu efnahagsúrræði.

Stjórnmálamenn eiga að taka ákvarðanir en ekki einhverjir sjálfskipaðir spekingar með exceltöflur úti í bæ.

Sæstrengir í sjónmáli

hvað sem líður málþófi Miðflokksins á Alþingi.

Eftir næstu kosningar munu hlutföll þingstyrks og pólitískt landslag hafa breyzt nægilega til þess að sæstrengshugmyndum og framtíðarhorfum sameiginlegs orkumarkaðar hafi vaxið nægilegt ásmegin til grundvallarbreytinga á íslenskum orkumarkaði. Allir fyrirvarar sem menn eru að tala um núna sem góða og gildandi munu ekki koma til frekari álita á næsta áratug.

Orkuverð til almennings mun hækka verulega í takt við almennt orkuverð á markaðssvæðinu.En önnur lífskjör geta einnig batnað til mótvægis því.  Hvernig verðhækkunum verður við komið hjá stórnotendum á Íslandi veit ég ekki svo gjörla en hef heyrt að á næsta áratug opnist samningslegar leiðir til slíks.

Eftir er að hanna sæstrengi af þeirri miklu gerð sem til verksins þarf. En líklega munu menn velja tveggja strengja útfærslu með viðkomu hjá frændum vorum í Færeyjum. Framhaldið þaðan er líklega erfiðara en leysist óháð Brexit sem öðru.

Líklega mun verða tekið fastar á flóttamannastraumnum en verið hefur á Íslandi og endursending hælisleitenda mun verða hafin í takt við breytingar á stjórnmálasviðinu. Þannig má hugsanlega ná einhverjum böndum á fólksfjölgun í álfunni sem er alger nauðsyn eigi að stýra umhverfismálum með einhverjum hætti.

Nýtt hagvaxtarskeið hefst á Íslandi á þessum tíma með nýjum vatnsaflsvirkjunum og grunnvirkjum. Hugsanlega koma einnig sjávarfallavirkjanir til sögunnar.  Ég er ekki trúaður á mikinn framgang vindorkuvera vegna fáránlegs vægis mótmælenda af öllum gerðum og skiptir þá landfræðileg staðsetning mótmælandans afskaplega litlu máli miðað við hávaðastig það sem honum tekst að framkalla.

Allt þetta tel ég að verði að veruleika á næsta áratug. Á sama tíma hefur ESB gengið í gegn um vaxandi þrengingar svo að  fylgi við inngöngu á Íslandi og upptöku evru mun hafa frekar minkað en ekki aukist. Ég tel því að Íslendingar muni enn hafa sína krónu í lok tímabilsins og standa utan ESB þó EES verði enn við einhverja heilsu.

Öll umræðan um 3. orkupakkann er því næsta brosleg í ljósi þess sem verða mun á næsta áratug þegar orkupakkar 4 og 5 hafa tekið gildi.

Hið pólitíska landslag á Íslandi mun breytast mikið þó ákvarðanataka af öllu tagi muni ekki hafa auðveldast verulega í landinu. Munar þar mestu að gömlu flokkarnir munu eiga meira undir högg að sækja en oft áður og getur kjölfestuleysi valdið óvæntum uppákomum víðar en varð um borð í Vasa-skipinu fyrir margt löngu. 

En sæstrengir eru það sem koma skal og hugsanlega verða þeir einnig lagðir milli Grænlands og Íslands á þessu tímabili sem styrkir hinn sameiginlega orkumarkað enn frekar. 

 

Sorpsvívirða Íslendinga

blasir við hverjum sem kynnir sér ástand sorpmála á landinu.

Reykjavíkurborg urðar allt sitt sorp á dýrmætu landi á hö0fuðborgarsvæðinu sem er þannig eyðilagt til frambúðar. Í Reykjavík ræður meirihluti fólks með fornaldarskoðanir í öllum tæknimálum sem viðhaldið er af flokkum sem voru keyptir til þess af valdhöfum sem höfðu tapað lýðræðislegum kosningum. Framhaldið er því kjörtímabilslöng afturför á öllum tæknisviðum þar með töldum úrbótum í sorpmálum sem og öðrum málum.

Í jólablað Sáms Fóstra árið 2017 skrifaði Júlíus Sólnes verkfræðingur og  prófessor  emeritus merka grein um stöðu sorpmála í landinu og þá tækni sem aðrar þjóðir nota í takt við nútímann.

Júlíus var þá að spá í reisingu sorporkuvers á Vestfjörðum, sem er hið besta mál í þeim landsfjórðungi. Hugsanlega hafa hugmyndir Júlíusar verið ögn af stórhuga fyrir venjulega sveitarstjórnarmenn að grípa. En meginkjarninn er þó þess virði að athuga nánar og verður hér því tilfært í heild sinni:

Júlíus segir:

 

"Sorphirða, það er að segja móttaka og förgun úrgangs frá heimilum og iðnaði, hefur reynzt sveitarfélögum á Íslandi erfitt viðfangsefni.

 Ekki er svo langt síðan, að öllu sorpi var ekið á sorphauga í nágrenni byggðar. Þar hrúgaðist það upp, og sjálfum. Enn finnast gamaldags sorphaugar, eins og sá sem þetta skrifar þekkir frá æskuárum sínum á Akureyri. Þangað fórum við unglingarnir með smárifla og reyndum að skjóta rottur, sem þar voru í miklum mæli, innan um brennandi ruslið ofan á jörðinni. Þegar umhverfisráðuneyti var stofnað á Íslandi í febrúar 1990, voru sorphirðumál landsmanna í miklum ólestri og förgun sorps langt að baki því sem gerðist í nágrannalöndum okkar og flestum vestrænum ríkjum.

Töluvert hefur áunnist í þessum efnum síðan þá. Munar þar mest um tilkomu Sorpu 1991, byggðasamlags sveitarfélaganna sex á höfuðborgarsvæðinu um móttöku og förgun sorps með kerfisbundnum og umhverfisvænni hætti en áður. Starfsemi Sorpu hefur orðið til þess að stórbæta sorphirðu á reynt var að brenna það sem hægt var. Af þessu stafaði mikil mengun. Bæði loftmengun vegna brunareyks og útgufunar ýmiss konar lofttegunda svo og jarðvegs- og grunnvatnsmengun frá haugunum höfuðborgarsvæðinu, orðið hvati til flokkunar sorps, endurvinnslu þess og um leið vitundarvakning um að farga beri úrgangi á umhverfisvænan hátt.

Sá ljóður er á, að valið var að urða langmestan hluta þess sorps, sem fellur til á höfuðborgarsvæðinu á Álfsnesi.

Þótt urðunarstaðurinn hafi verið gerður eftir ströngustu umhverfisstöðlum, verður að telja, að urðun sorps sé úrelt förgunaraðferð.

Forsvarsmenn Sorpu hyggjast nú leggja af urðun úrgangs með þessum hætti. Fyrirhugað er að útbúa smærri urðunarþrær, þar sem auðveldara er að safna metan og öðrum loftgösum, sem gufa upp frá þrónum og eru nýtanleg. Hægar hefur gengið hjá mörgum sveitarfélögum úti á landi.

Víða er þó búið að koma upp móttökustöðvum fyrir flokkaðan úrgang, þar sem almenningur getur losað sig við ýmiss konar rusl og aflóga hluti. Heimilissorp er hins vegar sótt til íbúa. Förgun sorps og úrgangs er engu að síður víða ábótavant.

Sofið á verðinum

 Það er því hægt að fullyrða, að Íslendingar hafi sofið á verðinum gagnvart því að meðhöndla heimilissorp og annan úrgang á umhverfisvænan hátt. Samkvæmt nýjustu tölum Umhverfisstofnunar fór heildarúrgangsmagn á landinu í fyrsta sinn yfir milljón tonn á síðasta ári (2016) og fer sífellt vaxandi.

Endurvinnsla úrgangsefna hefur bæði reynzt kostnaðarsöm og erfið. Mikill hluti úrgangs hefur því verið urðaður á nokkrum völdum stöðum víðs vegar á landinu. Sumir þessara urðunarstaða eru nú komnir á undanþágu, og hjá öðrum rennur starfsleyfi út innan fárra ára.

Evrópusambandið samþykkti nýlega tilskipun (9. júní 2016) sem gerir ráð fyrir, að 2030 megi sveitarfélög á Evrópska efnahagssvæðinu ekki urða meira en sem nemur 10% af tilfallandi heimilisúrgangi. Jafnframt er gert ráð fyrir, að um 65% úrgangs skuli endurunnir.

Samkvæmt upplýsingum frá Umhverfisstofnun mun þessi tilskipun brátt fá ígildi reglugerðar á öllu Evrópska efnahagssvæðinu og taka því gildi á Íslandi. Sveitarfélögin fá þannig einhvern frest, ekki mjög langan, til þess að urða ekki meira en sem nemur 10% af heimilisúrgangi.

Á tíunda árartugnum voru byggðar nokkrar litlar sorpbrennslustöðvar á landsbyggðinni, en með tilkomu þeirra vonuðust menn til þess, að fundin væri hagkvæm lausn á förgun heimilissorps og annars úrgangs. 2010 voru alls sex slíkar brennslustöðvar í rekstri á landinu. Þessar stöðvar voru mjög litlar á alþjóðlegan mælikvarða og reyndust óhagkvæmar í rekstri.

Brennsluhiti var altof lágur til að koma í veg fyrir loftmengun. Voru starfsleyfi þeirra byggð á undanþágu frá viðurkenndum EES reglum um slíkar stöðvar.

Upp úr aldamótunum 2000 fór að bera á mikilli díoxínmengun frá sumum þessara stöðva. Að lokum voru þær allar sviptar starfleyfi og hefur verið lokað. Hafa sorpmál viðkomandi sveitarfélaga verið í miklum ólestri síðan og þau gripið til þess ráðs að láta aka sorpi og úrgangi langar leiðir til förgunarstöðva, oftast til urðunar.

 Aðeins ein sorpbrennslustöð er enn starfandi á Íslandi, þ.e. Kalka á Suðurnesjum. Hún verður þó að teljast frekar ófullkomin í samanburði við sorporkustöðvar nágrannalandanna, og hefur henni verið gert að uppfylla hertar kröfur um takmörkun á mengun, sem gerir reksturinn enn erfiðari. Hér gildir hagkvæmni stærðarinnar sem svo víða annar staðar.

Tillögur til úrbóta

 Mörg sveitarfélög ásamt Fjórðungssambandi Vestfjarða hafa um nokkurt skeið verið að athuga tillögur um allsherjarlausn sorphirðumála landsmanna, sem settar voru fram í skýrslu fyrr á þessu ári, unninni af Braga Má Valgeirssyni, vélstjóra og iðnfræðingi ásamt Stefáni Guðsteinssyni, skipatæknifræðingi og Júlíusi Sólnes, fyrsta umhverfisráðherra Íslands. Verkís verkfræðistofa hefur einnig komið að verkefninu.

 Í skýrslunni er gert ráð fyrir, að byggð verði fullkomin sorporkustöð við Ísafjarðardjúp, sem taki á móti allt að 100 þúsund tonnum af brennanlegum úrgangi frá öllum sveitarfélögum landsins.

Sorporkustöð

Stöðin yrði mjög tæknilega fullkomin, byggð skv. Ströngustu reglum Evrópusambandsins í líkingu við þær stöðvar, sem nýlega hafa verið teknar í notkun á Norðurlöndunum, m.a. á Amager nærri miðborg Kaupmannahafnar (sjá mynd 2).

 Um er að ræða háhitabrennslu (um 1200°C) með mjög fullkomnum mengunarvarnabúnaði, þannig að loftmengun er nánast engin.

Vestfjarðastöðin mun framleiða um 10 MW af raforku og 30 MW af hitaorku, eða um 312 gígavattstundir af orku á ári. Með henni yrði raforkuþörf Vestfirðinga, umfram núverandi framleiðslu í fjórðungnum, fullnægt, og nægt heitt vatn fengist til húsahitunar í öllum byggðarlögum við Djúp, ásamt til margs konar atvinnustarfsemi. Stöðin kæmi til með að veita um 15 manns atvinnu, og að auki yrði um einhver afleidd störf að ræða.

Talið er, að hún muni kosta um 10–12 milljarða króna með tengdum mannvirkjum, skip og hafnaraðstaða um 5,5–7 milljarða króna, þannig að heildarkostnaður þessa risaverkefnis gæti numið tæplega 20 milljörðum króna.

Næsta skref verður að gera nákvæmar rekstrar- og kostnaðaráætlanir.

Við brennslu á sorpi í háhitaofnum, þar sem hitastig er vel yfir 1000°C, eyðast öll lífræn efni. Úrgangur sem venjulega er ekki gott eldsneyti, eins og t.d. hræ og sláturhúsaúrgangur, verður ágætt brennsluefni við þessar aðstæður, en í honum er mikil fita og trefjar sem brenna vel. Annar brennanlegur úrgangur skilur eftir sig skaðlaus steinefni sem liggja eftir á brunaristinni og nota má sem fyllingarefni við byggingarframkvæmdir.

Einnig verður til umtalsvert magn af fínösku, sem Norðmenn hafa viljað taka á móti. Það sem fer upp með reykgasinu er leitt gegnum margs konar hreinsisíur, sem skilja frá efni eins og þungmálma og önnur eiturefni. Þess ber að geta, að ekkert „díoxín“ lifir af brennslu við hitastig sem er yfir 800°C.

Sorpflutningar

 Allt sorp og allur úrgangur fyrir utan gler og steinefni, sem nota má í uppfyllingar, yrðu flutt frá flokkunarstöðvum sveitarfélaga í gámum til næstu hafnar. Gámarnir yrðu síðan fluttir með tveimur sérútbúnum gámaskipum frá öllum aðgengilegum höfnum umhverfis landið (25–30 talsins) til áfangastaðar, brennanlegur úrgangur til sorporkustöðvar, en annað til móttökustöðva fyrir t.d. málma og endurvinnslu. Skipin gætu einnig flutt hvers konar annan varning í gámum milli hafna, meðal annars olíu og benzín ásamt frystigámum (fiskafurðir).

Skipin þurfa að vera grunnrist til að geta lagzt að bryggju á minni stöðum, þar sem aðdýpi er lítið. Þau verða útbúið með stórum krana, þannig að ekki sé þörf fyrir mikla landaðstöðu (krana) til að umskipa gámum í hverri höfn. Skipin geta því komið og farið hvenær sem er sólarhringsins og áhöfn þeirra afgreitt sig að mestu sjálf.

Stefán Guðsteinsson skipatæknifræðingur hefur unnið frumteikningar fyrir smíði sérstaks gámaskips, sem fyrir utan sorpgámana, getur einnig flutt almennan varning í gámum og olíu.

Skipin rista innan við fimm metra og eru því vel til þess fallin að sigla inn á margar minni hafnir landsins. Skipin yrðu mjög umhverfisvæn, knúin þremur aflvélum, sem geta notað lífrænt gas, t.d. metan.

Til fróðleiks má geta þess, að öll fyrirhuguð metanframleiðsla Sorpu í Álfsnesi mun rétt nægja til þess að knýja annað gámaflutningsskipið. Með skipunum mætti taka upp almenna strandflutninga á nýjan leik.

Það myndi hafa veruleg jákvæð umhverfisáhrif, þar sem t.d. losun koltvíoxíðs er talin sjö sinnum minni við að flytja eitt tonn af varningi einn kílómetra sjóleiðina en landleiðina með flutningabílum. Einnig myndi slit á þjóðvegum landsins minnka verulega, en einn stór flutningabíll er talinn valda sambærilegu sliti á vegum landsins og 9000 einkabílar.

Aðrir helstu mögulegar lausnir á förgun á þeim úrgangi, er ekki verður endurnýttur eða telst nothæfur til endurvinnslu, sem geta hentað hér á landi, þar sem fámennið gerir alla endurvinnslu mjög erfiða. Það vart raunhæft, að hægt verði að endurvinna 65% af úrgangi á Íslandi. Svo fámenn þjóð getur ekki ráðist í mikinn endurvinnsluiðnað. Í lögum um meðhöndlun úrgangs frá 2003 með áorðnum breytingum er eftirfarandi forgangsröðun um förgun hans:

Dregið skal úr myndun úrgangs (með öllum tiltækum ráðum með;

1. Endurvinnsla
2. lífræn vinnsla úrgangs
3. endurnýting, m.a. með orkuvinnslu,
4. moltugerð er alltaf möguleg eftir mjög vandaða flokkun. Það þarf að hreinsa burt alla þá hluti/ efni sem geta valdið mengun, ef þau eru óvarin gegn veðri og vindum, þannig að regnvatn geti skolað óæskilegum efnum niður í jarðveg. Moltugerð er frekar viðkvæmt ferli, og verður að vanda til verks, en rétt er að taka fram, að moltugerð getur verið æskileg aðferð samhliða öðrum lausnum.
5. lífræn orkuvinnsla . Það að vinna lífrænt eldsneyti eins og metan úr lífrænum úrgangi, t.d. úr heimilissorpi og sláturhúsaúrgangi, hefur sýnt sig vera góð lausn, þar sem næg aðföng eru af úrgangi sem henta til vinnslunnar. Þó er bannað að nota margvíslegan lífrænan úrgang til slíkrar vinnslu. Ber þar helst að nefna alla taugavefi úr klaufdýrum, og öll sýkt dýr sem hefur verið slátrað. Hér sem fyrr er spurning um hagkvæmni. Metanvinnsla í fámennum byggðarlögum getur varla verið raunhæf.

 

Að þessum aðferðum ólöstuðum hefur fullkomin sorpbrennsla náð hvað mestri útbreiðslu í flestum ríkjum Evrópusambandsins og raunar mjög víða um heim allan.

Ástæðan er sú mikla varmaorka sem skapast í brunaferlinu og hægt er að nýta. Þá er umtalsverða raforku framleidd í slíkum stöðvum.

Nútíma sorporkuver eru hvað minnst mengandi miðað við allar aðferðir við að eyða eða farga sorpi. Og skipaflutningar á sorpgámum hafa umtalsvert minni mengun í för með sér en flutningar á þeim landleiðina. Það sem kemur upp um reykháfinn frá slíkum orkuverum eru einungis vatnsgufur og koltvíoxíð (CO2).

Þess ber að geta, að allar aðferðir við eyðingu lífrænna efna, sem innihalda koltvíoxíð, skila frá sér sama magni af því við eyðingu. Einnig er vert að nefna, að umframhitaorku í slíkum orkuverum er hægt að nýta til þess að safna saman CO2 frá útblæstrinum, koma því á fljótandi form, setja það á þrýstikúta og nota tl dæmis í gróðurhúsum.

Gera má ráð fyrir, að margir urðunarstaðir muni verða notaðir áfram einhver ár fram yfir 2030, þar sem víðast hvar er ekki farið að vinna að öðrum viðurkenndum lausnum.

Fullkominn sorporkustöð á Vestfjörðum

 Að byggja fullkomna sorporkustöð á Vestfjörðum, þar sem orkuskortur hefur verið viðvarandi og leysa sorphirðuvandamál landsmanna í leiðinni, svo að ekki sé talað um að koma strandflutningum á að nýju, hlýtur að vera áhugaverður kostur.

 Júlíus Sólnes verkfræðingur"

 

Sú leið sem prófessor Júlíus fjallar hér um er raunhæf lausn á sorpmálum hvort sem hún yrði framkvæmd á Vestfjörðum eða líka annarsstaðar eins og á höfuðborgarsvæðinu.

Þau mál þýðir varla að ræða við núverandi Borgaryfirvöld af framangreindum ástæðum. En eftir þetta kjörtímabil verða þessi mál í brennidepli óhjákvæmilega eins og Júlíus bendir á vegna alþjóðlegra skuldbindinga þó ekki væri minnst á skynsemi.

Lengra verður ekki haldið á þeirri umhverfissvívirðilegu  braut i sorpmálum sem nú er fetuð. 

Hver var að baki Báru?

á barnum?

Er ekki búið að opna á það að það verði leitt í ljós? 

Hver var að baki Báru?

Vantar stemningu?

Ég hitt flokksbróður minn Bjarna í morgun.Bjarni er ennþá meira íhald en ég er og grunnmúraður sjálfstæðismaður og áhrifamaður í sinni sveit í áratugi.

Hann spurði mig beint út: Ætlarðu að mæta í afmælið á laugardaginn? Mér er boðið sagði ég. Mér líka sagði hann. En ég ætla ekki að mæta. Matti Bjarna sagði einu sinni :Ég hef ekki gengið úr flokknum, flokkurinn gekk úr mér.

 

Mér heyrist að almennir flokksmenn kvarti yfir tendrunarleysi af hálfu forystu flokksins. Gamlir flokksmenn sætta sig ekki við forystu forystukrakkanna sem þeir kalla svo. Eru þeir Bjarni Benediktsson og Gulli þá að tendra í sálum Sjálfstæðismanna, gamalla og nýrra?  

Það verður auðvitað ekki eins gaman í afmælinu ef stemninguna vantar.

 

Hver kostar hvað?

"Vekja má athygli á samanlögðum uppihalds og ferðakostnaði tveggja þingmanna úr Suðurkjördæmi árið 2018.

Þetta eru Ásmundur Friðriksson og píratinn Smári Maccarthy.

Ásmundur kostar okkur í uppihald og akstur (fastar kostnaðargreiðslur og aðrar greiðslur)  4.855.373 krónur en félagi Þórhildar og Björns Leví, Smári, kostar okkur kr. 4.563.130 í sama. 

Bitamunur en ekki fjár, sérstaklega ef tekið er tillit til þess að Smári býr steinsnar frá vinnustaðnum ólíkt Ásmundi. 

Annar skal þó kallaður þjófur af þeim Þórhildi og Birni en hinn ekki nefndur. 

Sjálf eru þau skötuhjú vel drjúg á skattpyngunni líka, enda sjálfsagt að reyna að bjarga heiminum (á okkar kostnað).

En að fiskur lægi undir steini hafði mér ekki dottið í hug. Var enda búinn að hálf gleyma tengingunni við glæpamanninn Sigga hakkara og njósnatölvuna í Alþingishúsinu. 

Það skyldi þó aldrei vera að þau væru ekki bara siðviltir dónar heldur eitthvað meira líka, eins og skv. þínum athugasemdum gæti verið rökstuddur grunur um?

Bjarni Gunnlaugur Bjarnason, 21.5.2019 kl. 22:49"

Hvað kostar Lilja Rafney? Steingrímur Jóhann? Björn Leví? Þórhildur Sunna?